Hejka Dzisiaj sobie porozmawiamy na temat paprotników podzielimy je sobie na grupy oraz omówimy ich cykle rozwojowe tutaj jak zawsze wklejam podstawę programową i na początek trochę ogólnie na temat paprotników więc paprotniki jest to tak są historyczne wybranego modelu typu I ogólnie ten tak są obecnie traktujemy jako parafiletyczny ponieważ rośliny które należą do paprotników mają różne pochodzenia paprotniki na ziemi pojawiły się bardzo dawno temu i było to aż 350 milionów lat temu i do paprotników zaliczamy Paprocie skrzypy i widłaki i zaliczamy też psylotowe ale ich nie omawiamy w liceum paprotniki są roślinami wieloletnimi i są większe Otmuchów zasiedlają one wilgotne środowisko lądowe czyli będziemy ich szukać na pewno na bagnach w lasach ale są też takie gatunki który się w którym nieprzystosowany do życia w wodzie i to na przykład będzie salwinia pływająca i obecnie wracając jeszcze właśnie do tej nazwy to paprotnika mi określamy rośliny zarodnikowe u których pokoleniem dominującym jest sporofit teraz sobie ogólnie charakteryzujemy tą grupę więc paprotniki są roślinami naczyniowymi to znaczy że one mają Tkanki przewodzące inaczej było w przypadku mchów Mam nadzieję że pamiętacie bo tam mieliśmy leptoidy ich droidy a tutaj będziemy już mieć drewno i Łyko i paprotniki są również organowcami ponieważ budowę sporofitu możemy wyróżnić Korzeń łodyga i liście i to też jest nowość ponieważ umów były chwytniki łodyżka oraz listki takim bardzo ważnym ewolucyjnym osiągnięciem jest właśnie wykształcenie tych tkanek przewodzących czyli drewna i łyka paprotniki nie wytwarzają tkanek wtórnych i przez to nie mogą przerastać na grubość ale wyjątkiem są porybliny rozmnażanie paprotników uzależniony jest od obecności wody tak samo jak w przypadku sporów i paprotników to zielona wieloletnia samożywna roślina którą Widzicie na rysunku obok sporofit dzielimy na liście łodygę oraz korzenie liście są zróżnicowane na liście zarodnionośne inaczej nazywane są z profilami i na ich powierzchni znajdują się zarodnie które zawierają zarodniki mamy też liście asymilacyjne czyli trofofile i odpowiedzialny za fotosyntezę niektórych gatunków będą występować sporo trofofile czyli liście które będą łączyć obie te funkcje mamy też łodygę która ma najczęściej postać kłącza i ono magazynuje substancje zapasowe które umożliwiają paprotnik o przetrwanie zimy Ale też możliwe jest Dzięki nim rozmnażanie wegetatywne i mamy też korzeń który mocuje roślinę w podłożu i odpowiada za pobieranie wody z solami mineralnymi jeśli chodzi o gametofit to inaczej on jest nazywany przedrośle jest on krótkotrwały jest samożywny i jak widzicie jest to taka mała zielona plecha która zawiera Najczęściej wtedy gdy sporofit staje się samożywnym pokolenie gametofitu jak możemy się łatwo domyśleć rozmnaża się za pomocą gamet i gametofity paprotników mogą być jednopienne lub dwupienne teraz sobie omówimy paprociowe które inaczej nazywamy paprociami zasiedlają one zacienione i wilgotne środowiska tak jak skrzypy i widłaki gatunki występujące w lasach tropikalnych mogą mieć postać drzewa pnącz lub i to większą dziś jest jednakozarodnikowe i to oznacza tyle że te rośliny będą wytwarzać jeden rodzaj zarodników one będą wyglądać tak samo paprocie mają w odróżnieniu od skrzypów i widłaków duże bogato unerwiona liście i mogą one mieć pierzastozłożone lub wielokrotnie pierzasto złożoną blaszkę liściową młodości są one pastorowa to zwinięte i właśnie takie młode liście widać na rysunku paprocie Posiadają również korzenie przybyszowe które wyrastają z łodygi gametofit paproci to niewielka plaża w kształcie serca i jest ona przytwierdzona do podłoża chwytnikami i na gametoficie powstają rodzinie i plemię zarodnie z zarodnikami znajdują się na spodniej stronie liści i wytwarzane są one w kubkach do paproci zaliczamy na przykład orlice Pospolitą języcznik zwyczajny pióropusznik strusi oraz nasięźrzał pospolity następnie mamy widłakowe one będą osiągać kilkanaście centymetrów wysokości maksymalnie pędy i korzenie czyli sporofity widłakowych są widlasto rozgałęzione profile są drobne i zielone czas sporo wiele tworzą na szczycie sporofitu Kłos zarodnionośny czyli sporofilostan gametofit do rozwoju wymaga obecności grzyby mikoryzowe go i gametofitu rozwija się nawet przez kilkanaście lat widokowy również możemy podzielić na trzy grupy i widłakowe dzielą się na widłaki jednakozarodnikowe różnozarodnikowe i widliczki widłaki jednakozarodnikowe wytwarzają takie same zarodniki z których następnie powstają jednopienny gametofity a widłaki różnozarodnikowe Wytwarzają dwa rodzaje zarodników czyli wytwarzają mikrospory i makrospory które kiełkują w dwupienny gametofity do widłakowych zaliczamy W uliczkę ostrozębna poryblin Jeziorny i widłak goździsty i Na obrazku jest widłak goździsty trzecia grupa to skrzypowe które są troszkę większe od widłakowych ponieważ osiągają nawet kilkadziesiąt centymetrów wysokości ich łodygi nadziemne są jednoroczne są też członowane i tutaj będziemy wyróżniać węzły i międzywęźla w ich budowie a podziemna część to kłącza i one są wieloletnie w przypadku skrzydłowych za photo gdy odpowiedzialność Zbuduj dla Ani liście bo jak widzicie liście są bardzo małe i są łuskowate na szczytach pędów asymilacyjnych znajdują się Kłos zarodnionośny e płozy zarodnionośne to skupienia z profili przedrośla skrzypowych są zielone drobne i przytwierdzone do podłoża za pomocą kwietników zarodników grzybów powstają dwupienne gametofity a zarodniki są jednakowe morfologicznie niektórych gatunków grzybów Mamy dwa rodzaje pędów trendy wiosenne czyli pędy zarodnionośne i pęd zarodnionośny widać po prawej stronie obrazka i też będą pędy letnie czyli pędy płonne i one są po lewej stronie ten wiosenny czyli ten po prawej stronie wyrasta wiosną z kłącza Dzięki zgromadzonym substancją zapasowym nie ma on chlorofilu jest On nierozgałęziony jest odpowiedzialny za produkowanie zarodników żyje dość krótko to znaczy tylko kilkanaście dni dokładniej on żyje do momentu wytworzenia i wysypania się zarodników drugi rodzaj pędu czyli pan letni jest zielony i rozgałęziony może osiągnąć wysokość nawet 40 cm jest on odpowiedzialny za produkowanie substancji odżywczych nie bierze on udział w rozmnażaniu i żyje on od wiosny do późnej jesieni do skrzypowych zaliczamy na przykład skrzyp polny Czy skrzyp olbrzymi na koniec zostawiłam cykle rozwojowe jako pierwsze mamy cykl rozwojowy paprotników jednakozarodnikowych i Omówimy go sobie na przykładzie narecznicy samczej nie narecznicy pisanie przez i względem jeśli chodzi o paprotniki jednakozarodnikowe to ich zarodniki są jednakowe pod względem morfologicznym to znaczy mają jednakową wielkość kiełkują z nich przedrośla jednopienne czyli będą one obupłciowe paprotnika mi jednakozarodnikowe mi jest większość paprociowych oraz widłaki i ten cykl sobie zaczniemy od zarodników one kiełkują w przedrośle czyli powstaje nam gametofit na obrazku gametofit jest podpisany cyferką jeden i to przedrośle jest jednopienne to znaczy na nim znajdują się ile dni i plemię i znajdują się dokładnie po spodniej stronie przedrośla zbrodniach powstają komórki była w plemionach plemniki następnie plemniki przedostają się za pomocą wody do rodni Jak łatwo się domyśleć dochodzi do zapłodnienia powstaje nam zygota zygoty powstaje kolejno sporofit i początkowo uzależniony jest on od przedrośla przedrośle obumiera gdy sporofit wytworzy liście i korzenie to oznacza że będzie on wtedy zdolny do przeprowadzania fotosyntezy taki samodzielny sporofit sobie rośnie i gdy osiągnie dojrzałość to na spodniej stronie tworzą się kupki zarodni które są owinięte za Wiką i to widać na rysunku obok zarodniach znajduje się tkanka zarodnik odtwórcza i komórki tej tkanki dzielą się mejotycznie i dzięki temu powstają nam haploidalne zarodniki gdy zarodnie osiąga dojrzałość wtedy zawijka obkurcza się i odsłania zarodnie następnie zarodniki się wysypują następny cykl rozwojowy dotyczy paprotników różnozarodnikowych i ten cykl omawiam na przykładzie widliczka ostrozębna a tym przypadku zarodniki są zróżnicowane morfologicznie A gametofity są dwupienne i silnie zredukowane na szczytach pędów znajdują Kłos zarodnionośny czyli sporofilostan dolnej części kłosa znajdują się makrosporofil czyli żeńskie liście zarodnionośne a w górnej części tego kłosa są mikrosporofil czyli męskiej liście zarodnionośne jak łatwo zauważyć Makro dotyczy czegoś żeńskiego a mikro męskiego na makrosporofil ach powstają zarodnie czyli mikrosporangia Ana mikrosporofil ach powstają mikrosporangia w sporach znajduje się tkanka zarodnik odtwórcza makrosporangium powstają makrospory a w mikrosporangia Jak powstają mikrospory makrospory kiełkują w przedrośla żeńskie ja mikrospory przedrośla męskie brudnych powstają komórki jajowe a w plemionach plemniki następnie plemniki za pomocą wody przedostają się do lotni dochodzi do zapłodnienia i powstaje nam zygota zygoty z kolei powstaje sporofit przedrośla żeńskie z rozwijającymi się sporo Witam i opuszczają Kłos zarodnionośny i spadają na ziemię i jakby coś mamy tutaj mały błąd na obrazku ponieważ zarodnia ta która się znajduje wyżej Powinna być podpisana jako zarodnia z mikrospora mi to tyle jeśli chodzi o Apple dziękuję za oglądanie i do usłyszenia w następnym filmiku