馃И

Aldehydy i ketony na maturze

May 14, 2025

View transcript

Aldehydy i Ketony

Wprowadzenie

  • Om贸wienie aldehyd贸w i keton贸w w kontek艣cie zada艅 maturalnych.
  • Wa偶ne pr贸by: Tolensa i Tromera.
  • Otrzymywanie poprzez utlenianie alkoholi:
    • Aldehydy z alkoholi pierwszorz臋dowych.
    • Ketony z alkoholi drugorz臋dowych.

Nazewnictwo

  • Szukanie najd艂u偶szego 艂a艅cucha w臋glowego i grupy funkcyjnej.
  • Przyk艂ad: butanon i propanal.

Rozr贸偶nianie Zwi膮zk贸w

  • Pr贸by chemiczne:
    • Tolensa - odr贸偶nia aldehydy od keton贸w.
    • Tromera - z wodorotlenkiem miedzi 2 (CuO).

Utlenianie Alkoholi

  • Przyk艂ad reakcji utleniania alkoholu za pomoc膮 CuO.
  • Powstawanie ketonu: 3-metylo-butan-2-on.

Reakcje Polimeryzacji

  • Zwi膮zek ulegaj膮cy reakcji polimeryzacji.
  • R贸偶nice mi臋dzy izomerami i homologami.
  • Przyk艂ad: Zwi膮zki C3H6O.

Temperatura Wrzenia

  • Por贸wnanie temperatur wrzenia alkan贸w, aldehyd贸w i alkoholi.
  • Polarno艣膰 i wi膮zania wodorowe:
    • Aldehydy: polarno艣膰, brak wi膮za艅 wodorowych.
    • Alkohole: obecno艣膰 wi膮za艅 wodorowych.

Wi膮zania Wodorowe

  • Tworz膮 si臋 mi臋dzy cz膮steczkami, a nie w cz膮steczkach.

Substytucja i Utlenianie

  • Mechanizm reakcji substytucji i utleniania aldehyd贸w:
    • Utlenianie alkoholu do aldehydu.
    • Przekszta艂cenie aldehydu w kwas karboksylowy pr贸ba Tolensa.

Podsumowanie

  • Zaproszenie na kolejn膮 powt贸rk臋.
  • Wskaz贸wki dotycz膮ce przygotowa艅 do matury.

Full transcript