Overview
Tinalakay sa leksiyon ang mga yugto ng makataong kilos at mga hakbang sa moral na pagpapasya—mahalaga sa paggawa ng mabuting desisyon sa araw-araw.
Mga Yugto ng Makataong Kilos
- Ang makataong kilos ay kilos na may kaalaman, malaya at kusa, kaya may pananagutan ang tao dito.
- Ayon kay Santo Tomas de Aquino, may 12 yugto ng makataong kilos na hinati sa "isip" at "kilos loob."
- Isip: 1) Pagkaunawa sa layunin, 2) Paghuhusga sa nais makamtan, 3) Masusing pagsusuri ng paraan, 4) Praktikal na paghuhusga.
- Kilos Loob: 1) Nais ng layunin, 2) Intensyon ng layunin, 3) Paghuhusga ng paraan, 4) Pagpili, 5) Utos, 6) Paggamit, 7) Pagkaisipang kakayahan ng layunin, 8) Bunga/satisfaction.
Halimbawa ng Yugto
- Halimbawa: Si Alvin ay nagdesisyon kung bibilhin ang bagong cellphone gamit ang 12 yugto—mula sa pagnanais, pagsusuri, pagpili, at sa wakas, pagkakaroon ng satisfaction.
Mabuting at Masamang Kilos
- Mabuti ang kilos kung parehong mabuti ang layunin at paraan ng paggawa.
- Kahit maganda ang layunin ngunit masama ang paraan, ito pa rin ay masamang kilos.
Hakbang sa Moral na Pagpapasya
-
- Maghanap ng mga patunay (facts) bago magdesisyon.
-
- Isipin ang mga posibilidad ng magiging resulta ng kilos.
-
- Humingi ng payo o insight mula sa iba, lalo na sa mga may karanasan.
-
- Pakinggan ang sariling konsensya at damdamin.
-
- Magtiwala at umasa sa tulong ng Diyos sa lahat ng desisyon.
-
- Isagawa ang napiling desisyon, siguraduhing ito ay ayon sa moral na pamantayan.
Kahalagahan ng Moral na Pagpapasya
- Ang moral na pagpapasya ay gumagabay upang piliin ang makabubuti para sa sarili at kapwa.
- Masusing pagtitimbang ng bawat opsyon ay kailangang gawin upang maiwasan ang pagsisisi.
Key Terms & Definitions
- Makataong Kilos — Kilos na ginamitan ng isip, malaya at kusa, kaya may pananagutan ang tao.
- Kilos Loob — Kakayahang pumili at magpasya ayon sa layunin ng tao.
- Moral na Pagpapasya — Proseso ng pagpili ng tama batay sa konsensya, kaalaman, at moral na pamantayan.
Action Items / Next Steps
- Balikan at suriin ang 12 yugto ng makataong kilos.
- Mag-practice sa paggawa ng desisyon gamit ang anim na hakbang sa moral na pagpapasya.
- Magdasal at humingi ng gabay sa Diyos bago magpasya.