Dengedeki sistemlere dışarıdan müdahale edildiğinde denge, müdahaleyi en az indirici şekilde hareket eder.
Etkiler:
Giren maddelerin derişimi, sıcaklık veya basınç değişirse dengeyi minimize edecek şekilde değişir.
Sıcaklık
Sıcaklık değişimleri, denge sabitinin (Kc) sayısal değerini değiştirebilir.
Endotermik tepkimeler: Sıcaklık artışı ürünlere kayma.
Ekzotermik tepkimeler: Sıcaklık artışı girenler yönüne kayma.
Isının olmadığı yere kayar.
Derişim
Dengedeki bir maddenin derişimi değiştiğinde, sistem dengeye geri dönmek için girenler veya ürünler yönüne kayar.
Katı ve saf sıvıların eklenmesi dengenin yönünü değiştirmez.
Girenlere madde eklenirse denge ürünlere kayar.
Hacim ve Basınç
Hacim azalırsa bütün gazların derişimi artar.
Kap hacmi azalırsa, derişim artışından dolayı mol sayısı az olan yönüne kayar.
Kap hacmi artarsa, derişim azalışından dolayı mol sayısı fazla olan yönüne kayar.
Katalizörler
Katalizörler, ileri ve geri tepkimenin hızını eşit olarak artırır ama dengenin yönünü veya Kc değerini değiştirmiyor.
Genel Bilgiler
Kc sadece sıcaklıkla değiştirilebilir.
Dengedeki gazların kısmi basınçlarını etkileyebilecek herhangi bir değişiklik dengenin yönünü etkiler.
İnert gaz eklenmesi toplam basıncı arttırır ancak kısmi basınçları ve dolayısıyla dengenin yönünü değiştirmez.
Özet
Kimyasal dengeye etki eden faktörler sıcaklık, derişim, hacim, basınç ve katalizörlerdir.
Le Chatelier İlkesi, dengede bir sisteme yapılan herhangi bir değişikliğin, sistemin bu değişikliği en aza indirecek şekilde cevap vereceğini belirtir.