Coconote
AI notes
AI voice & video notes
Try for free
Pag-unawa sa Karapatang Pantao
Mar 8, 2025
Karapatang Pantao
I. Konsepto ng Karapatang Pantao
Tumutukoy sa mga karapatan na dapat tinatamasa ng isang tao, anuman ang kanyang kasarian, kulay, edad o katayuan sa buhay.
Prinsipyo ng paggalang sa isang indibidwal, na nagtataglay ng dignidad.
Saklaw ng aspeto: cibil, politikal, ekonomikal, sosyal, at kultural.
II. Katangian ng Karapatang Pantao
Universal
: Dapat tinatamasa ng lahat ng tao saan mang panig ng mundo.
Inalienable
: Hindi maaaring kunin mula sa individual.
Indivisible
: Hindi maaaring hatiin ang karapatang pantao ng isang individual.
Interdependent
: Magkakaugnay ang mga karapatan; ang paglabag sa isa ay maaaring makaapekto sa iba.
III. Uri ng Karapatang Pantao
Natural Rights
Taglay mula nang isilang.
Karapatang mabuhay, maging malaya, at magkaroon ng ari-arian.
Constitutional Rights
Ipinagkaloob at pinangangalagaan ng estado.
Klasipikasyon:
Karapatang Politikal
Karapatang Sibil
Karapatang Sosyoekonomiko
Karapatan ng Akusado
Statutory Rights
Kaloob ng binuong batas at maaaring alisin sa pamamagitan ng bagong batas.
IV. Kasaysayan ng Karapatang Pantao
539 BCE
: Pagsakop ni Haring Cyrus ng Persya sa Babylon, pagpapalaya ng alipin, at pagkakapantay-pantay ng lahat ng lahi. Nakasaad sa Cyrus Cylinder.
1215
: Magna Carta ng England - paglilimita sa kapangyarihan ng hari.
1628
: Petition of Right sa England - mga karapatan tulad ng hindi pagpataw ng buwis ng walang pahintulot ng parlamento.
1787
: Saligang Batas ng United States - naglalaman ng Bill of Rights.
1789
: Declaration of the Rights of Man and of the Citizen sa France.
1864
: Geneva Convention - pangangalaga sa mga nasugatan at may sakit na sundalo.
1948
: Universal Declaration of Human Rights ng United Nations.
V. Mga Dokumentong Pang-Proteksyon
Article 3 ng Saligang Batas ng Pilipinas ng 1987
Kilala bilang Bill of Rights.
Universal Declaration of Human Rights (UDHR)
Naglalaman ng mga karapatang sibil, politikal, ekonomiko, sosyal, at kultural.
Nagbibigay tangi at malaya ang tao na makamit ang kanyang mithiin at mabuting pamumuhay.
📄
Full transcript