Overview
Tinalakay sa leksyon na ito ang iba't ibang anyo ng pakikibaka sa kasaysayan ng Pilipinas at kung paano ito humubog sa kamalayang Pilipino.
Kahulugan at Kahalagahan ng Pakikibaka
- Ang pakikibaka ay sama-samang pagkilos upang baguhin ang maling sistema o labanan ang pang-aapi.
- Nilalayon nitong makamit ang layunin sa kabila ng mga hadlang.
- Mahalaga ito sa pagkakamit ng kalayaan, dignidad, at pambansang pagkakakilanlan.
- Ang kolektibong pakikibaka ay nagpapalakas ng pagkakaisa at kapangyarihan ng bayan.
Iba't Ibang Anyo ng Pakikibaka
- Armadong Pakikibaka: Gamit ang armas tulad ng Katipunan, Digmaang Pilipino-Amerikano, at Revolusyong Dagohoy.
- Kultural at Intelektwal: Gamit ang panitikan at sining ng mga ilustrado at kababaihan, halimbawa ay mga akda ni Rizal.
- Mapayapang Pakikibaka: Petisyon, dayalogo at diplomasya gaya ng ginawa nina Mabini at Quezon.
- Panlipunang Pakikibaka: Mga kilos-protesta at people power, tulad ng kilusang Sakdalista noong 1930s.
- Gerilyang Pakikibaka: Maliit na grupo ng mandirigma, hit-and-run tactics ng mga Moro at gerilya ng WWII.
- Pakikibaka sa Batas-Militar: Armadong paglaban at protesta ng kabataan laban sa diktadurya ni Marcos.
Epekto sa Kamalayang Pilipino
- Nagpalalim ng pag-unawa sa pagiging Pilipino at pagmamahal sa bayan.
- Tumulong sa paghubog ng pambansang identidad at pagkakaisa.
- Ipinapakita ng karanasan sa pakikibaka na patuloy itong umiiral at mahalaga sa kasalukuyang panahon.
Key Terms & Definitions
- Pakikibaka — Sama-samang pagkilos upang labanan ang mali at ipaglaban ang tama.
- Kamalayang Pilipino — Kolektibong pag-unawa, pagkakakilanlan, at pagmamahal sa pagiging Pilipino.
- Armadong Pakikibaka — Pakikibaka gamit ang armas laban sa mananakop o mapaniil.
- Kultural/Intelektwal — Pakikibaka sa pamamagitan ng panitikan, sining, at edukasyon.
Action Items / Next Steps
- Sagutan sa notebook: Bakit ka lalaban para sa edukasyon, kalikasan, karapatan, atbp.
- Bumuo ng grupo at magbahagi ng opinyon sa ibinigay na isyu.
- Gawin ang extension activity: Gumawa ng poster o sanaysay tungkol sa pakikibaka sa kasalukuyan.