Notatki z wykładu

Test i forma egzaminu

• Dyskusja na temat formy testu:
  • Możliwość zrobienia testu w wolnym czasie, podobnie jak w formularzu Google.
  • Test w jednym dniu, ale elastyczny czas rozwiązywania.
  • Planowana powtórka z dwóch przedmiotów 11 stycznia:
    • Powszechna historia państwa i prawa
    • Historia państwa i prawa polskiego
• Prezentacje nie obowiązują w całości, ale są wskazówki co obowiązuje i co nie.

Humanitaryści i ich postulaty

• Odstąpienie od surowych kar:
  • Zniesienie kar okaleczających jak pozbawienie dłoni za kradzież.
  • Zniesienie procesu inkwizycyjnego i tortur.
• Nullum crimen sine lege:
  • Przestępstwo tylko wtedy, gdy ustawa uznaje czyn za przestępstwo.
• Wyłączenie z katalogu przestępstw czynów przeciwko religii panującej (np. czary, herezja).

Przedstawiciele humanitaryzmu

• Cezary Beccaria jako główny przedstawiciel.
• Postulaty zastąpienia kary śmierci karą pozbawienia wolności.

Kodyfikacje w Europie

• Leopoldina:

  • Kodeks karny Wielkiego Księstwa Toskańskiego (1786).
  • Uwzględniał postulaty humanitarystów.

• Constitutio Criminalis Teresiana:

  • Kodeks Marii Teresy (1768).
  • Przestarzały, oparty na postępowaniu inkwizycyjnym.

• Józefina:

  • Zbiór cesarza Józefa II (1787).
  • Uwzględniał postulaty humanitaryzmu, zniesienie kary śmierci.

• Franciszkanę:

  • Kodeks Franciszka III (1803).
  • Nawiązywał do Józefiny, obowiązywał w zaborze austriackim.

• Landrecht Pruski:

  • Kodeks pruski (1794).
  • Obejmował prawo karne, cywilne, konstytucyjne, kościelne, administracyjne.

Prawo angielskie

• Common Law:

  • Oparte na precedensach, jednolite, unikało partykularyzmu.
  • Precedensy sądów królewskich (Westminsterskie):
    • Sąd Spraw Pospolitych
    • Sąd Ławy Królewskiej
    • Sąd Ekstrzekeru

• Equity Law:

  • Prawo słusznościowe, bardziej elastyczne.
  • Kanclerski Sąd stosował zasadę equity.

• System common law i equity law utrzymuje się do dziś.

Plan dalszy

• Kolejne zagadnienia: prawo feudalne Europy Zachodniej, prawo prywatne.
• Omówienie poszczególnych działów prawa na przyszłych wykładach.