Zasady dynamiki Newtona
Wprowadzenie
- Isaac Newton: 呕y艂 w latach 1643-1720. By艂 matematykiem, fizykiem, filozofem, astrologiem, alchemikiem.
- Popularna historia o jab艂ku: Newton wymy艣li艂 zasady dynamiki obserwuj膮c jab艂ka spadaj膮ce z drzew.
Trzy zasady dynamiki Newtona
Pierwsza zasada (Zasada bezw艂adno艣ci)
- Definicja: Je偶eli na cia艂o nie dzia艂aj膮 偶adne si艂y lub gdy dzia艂aj膮ce si艂y si臋 r贸wnowa偶膮, cia艂o to spoczywa lub porusza si臋 ruchem jednostajnym prostoliniowym.
- Przyk艂ady:
- Pi艂ka kopni臋ta przez dw贸ch dzieci w przeciwnych kierunkach t膮 sam膮 si艂膮 pozostanie w spoczynku.
- Samoch贸d, na kt贸ry dzia艂aj膮 zr贸wnowa偶one si艂y nap臋dowe i opory ruchu, porusza si臋 jednostajnie.
Druga zasada (Zasada dynamiki)
- Definicja: Je偶eli na cia艂o dzia艂a sta艂a, niezr贸wnowa偶ona si艂a, to cia艂o porusza si臋 ruchem przyspieszonym lub op贸藕nionym.
- Formu艂a: Przyspieszenie (a) jest wprost proporcjonalne do si艂y (F) i odwrotnie proporcjonalne do masy (m): ( a = \frac{F}{m} )
- Przyk艂ad: Samoch贸d przyspiesza, gdy si艂a nap臋dowa jest wi臋ksza od opor贸w ruchu.
Trzecia zasada (Zasada akcji i reakcji)
- Definicja: Je偶eli cia艂o A dzia艂a na cia艂o B si艂膮, to cia艂o B dzia艂a na cia艂o A si艂膮 o tej samej warto艣ci, przeciwnym zwrocie.
- Przyk艂ad: Doniczka naciskaj膮ca na st贸艂 powoduje powstanie si艂y spr臋偶ysto艣ci skierowanej do g贸ry.
Dodatkowe informacje
- Skutki oddzia艂ywa艅:
- Statyczne: Utrata r贸wnowagi, zniszczenie obiektu.
- Dynamiczne: Zmiana pr臋dko艣ci, kierunku ruchu.
Przyk艂adowe zadanie
- Dane: Samoch贸d o masie 100 kg, przyspieszenie 1 m/s虏, opory ruchu 800 N.
- Obliczenia:
- Si艂a nap臋dowa to masa razy przyspieszenie plus opory ruchu.
- Wynik: Si艂a nap臋dowa wynosi 900 N.
Podsumowanie: Om贸wione zasady dynamiki Newtona to fundamenty fizyki klasycznej, t艂umacz膮ce zachowanie cia艂 pod wp艂ywem r贸偶nych si艂.