Leki hipolipemizujące

Metabolizm lipidów

• Przewód pokarmowy, wątroba, naczynia krwionośne, tkanki: cholesterol i kwasy tłuszczowe są wchłaniane i przekształcane w lipoproteiny.
• Chylomikrony: transportują trójglicerydy i cholesterol do krwi, rozkładane przez lipazę lipoproteinową.
• Kwasy tłuszczowe: wykorzystywane w tkankach (np. mięśnie) lub magazynowane w tkance tłuszczowej.
• IDL i LDL: powstają z VLDL, stopniowo tracąc trójglicerydy.
• LDL: może gromadzić się w blaszkach miażdżycowych, wywołując miażdżycę.
• HDL: odbiera cholesterol z blaszek miażdżycowych i transportuje go do wątroby.

Rodzaje lipoprotein

• VLDL (very low density lipoproteins): wysokie ilości triglicerydów.
• LDL (low density lipoproteins): zawiera dużo cholesterolu.
• HDL (high density lipoproteins): niski poziom triglicerydów, wysoki poziom białek.

Zaburzenia lipidowe

• Hipertriglicerydemie: nadmiar VLDL i triglicerydów.
• Hipercholesterolemie: nadmiar LDL.

Leki hipolipemizujące

• Fibraty: obniżają poziom VLDL i triglicerydów.
• Statyny: blokują reduktazę HMG-CoA, obniżając poziom LDL.
• Ezetymib: blokuje transporter NPC1L1, zapobiegając wchłanianiu cholesterolu.
• Inhibitory PCSK9: zwiększają liczbę receptorów dla LDL, obniżając jego poziom.
• Żywice jonowymienne: wiążą kwasy żółciowe, zmniejszając poziom cholesterolu.

Ocena ryzyka sercowo-naczyniowego

• Tablice SCORE i POLSCORE: ocena ryzyka zgonu sercowo-naczyniowego na podstawie wieku, ciśnienia, poziomu cholesterolu.
• Bardzo duże ryzyko: choroby sercowo-naczyniowe, cukrzyca, przewlekła choroba nerek, hipercholesterolemia rodzinna. Cel: LDL poniżej 55 mg/dl.
• Duże ryzyko: ryzyko 5-10%, LDL poniżej 70 mg/dl.
• Umiarkowane ryzyko: ryzyko 1-5%, LDL poniżej 100 mg/dl.
• Małe ryzyko: mniejsze niż 1%, LDL poniżej 115 mg/dl.

Działania niepożądane

Statyny

• Prozaiczne: biegunki, zaparcia, wzdęcia.
• Poważne: zapalenie wątroby, miopatie, rhabdomioliza.

Ezetymib

• Mniej działań niepożądanych, stosowany z statynami.

Inhibitory PCSK9

• Podanie podskórne: reakcje w miejscu podania, infekcje, grypa.
• Koszt: drogie, brak refundacji w Polsce (1400 zł za kurację).

Żywice jonowymienne

• Działania niepożądane: zaparcia, wzdęcia, bóle brzucha.
• Interakcje: mogą wpływać na wchłanianie innych leków.

Fibraty

• Działanie: pobudzają PPR-alfa, wpływają na katabolizm lipidów.
• Przeciwwskazania: uszkodzenie nerek, niewydolność wątroby, kamica żółciowa, ciąża.

Podsumowanie

• Różnice między lekami: różne mechanizmy działania i docelowe poziomy LDL.
• Wybór leku: zależny od ryzyka pacjenta, tolerancji na działania niepożądane i specyficznych potrzeb medycznych.