馃拪

Leki hipolipemizuj膮ce

Jun 15, 2024

Leki hipolipemizuj膮ce

Metabolizm lipid贸w

  • Przew贸d pokarmowy, w膮troba, naczynia krwiono艣ne, tkanki: cholesterol i kwasy t艂uszczowe s膮 wch艂aniane i przekszta艂cane w lipoproteiny.
  • Chylomikrony: transportuj膮 tr贸jglicerydy i cholesterol do krwi, rozk艂adane przez lipaz臋 lipoproteinow膮.
  • Kwasy t艂uszczowe: wykorzystywane w tkankach (np. mi臋艣nie) lub magazynowane w tkance t艂uszczowej.
  • IDL i LDL: powstaj膮 z VLDL, stopniowo trac膮c tr贸jglicerydy.
  • LDL: mo偶e gromadzi膰 si臋 w blaszkach mia偶d偶ycowych, wywo艂uj膮c mia偶d偶yc臋.
  • HDL: odbiera cholesterol z blaszek mia偶d偶ycowych i transportuje go do w膮troby.

Rodzaje lipoprotein

  • VLDL (very low density lipoproteins): wysokie ilo艣ci trigliceryd贸w.
  • LDL (low density lipoproteins): zawiera du偶o cholesterolu.
  • HDL (high density lipoproteins): niski poziom trigliceryd贸w, wysoki poziom bia艂ek.

Zaburzenia lipidowe

  • Hipertriglicerydemie: nadmiar VLDL i trigliceryd贸w.
  • Hipercholesterolemie: nadmiar LDL.

Leki hipolipemizuj膮ce

  • Fibraty: obni偶aj膮 poziom VLDL i trigliceryd贸w.
  • Statyny: blokuj膮 reduktaz臋 HMG-CoA, obni偶aj膮c poziom LDL.
  • Ezetymib: blokuje transporter NPC1L1, zapobiegaj膮c wch艂anianiu cholesterolu.
  • Inhibitory PCSK9: zwi臋kszaj膮 liczb臋 receptor贸w dla LDL, obni偶aj膮c jego poziom.
  • 呕ywice jonowymienne: wi膮偶膮 kwasy 偶贸艂ciowe, zmniejszaj膮c poziom cholesterolu.

Ocena ryzyka sercowo-naczyniowego

  • Tablice SCORE i POLSCORE: ocena ryzyka zgonu sercowo-naczyniowego na podstawie wieku, ci艣nienia, poziomu cholesterolu.
  • Bardzo du偶e ryzyko: choroby sercowo-naczyniowe, cukrzyca, przewlek艂a choroba nerek, hipercholesterolemia rodzinna. Cel: LDL poni偶ej 55 mg/dl.
  • Du偶e ryzyko: ryzyko 5-10%, LDL poni偶ej 70 mg/dl.
  • Umiarkowane ryzyko: ryzyko 1-5%, LDL poni偶ej 100 mg/dl.
  • Ma艂e ryzyko: mniejsze ni偶 1%, LDL poni偶ej 115 mg/dl.

Dzia艂ania niepo偶膮dane

Statyny

  • Prozaiczne: biegunki, zaparcia, wzd臋cia.
  • Powa偶ne: zapalenie w膮troby, miopatie, rhabdomioliza.

Ezetymib

  • Mniej dzia艂a艅 niepo偶膮danych, stosowany z statynami.

Inhibitory PCSK9

  • Podanie podsk贸rne: reakcje w miejscu podania, infekcje, grypa.
  • Koszt: drogie, brak refundacji w Polsce (1400 z艂 za kuracj臋).

呕ywice jonowymienne

  • Dzia艂ania niepo偶膮dane: zaparcia, wzd臋cia, b贸le brzucha.
  • Interakcje: mog膮 wp艂ywa膰 na wch艂anianie innych lek贸w.

Fibraty

  • Dzia艂anie: pobudzaj膮 PPR-alfa, wp艂ywaj膮 na katabolizm lipid贸w.
  • Przeciwwskazania: uszkodzenie nerek, niewydolno艣膰 w膮troby, kamica 偶贸艂ciowa, ci膮偶a.

Podsumowanie

  • R贸偶nice mi臋dzy lekami: r贸偶ne mechanizmy dzia艂ania i docelowe poziomy LDL.
  • Wyb贸r leku: zale偶ny od ryzyka pacjenta, tolerancji na dzia艂ania niepo偶膮dane i specyficznych potrzeb medycznych.

Full transcript