Overview
Ders, kafa iskeletinin (cranium) anatomisini, baş tiplerini, önemli kemik yapıları ve kraniyal bölgelerdeki önemli bağlantı noktalarını özetlemektedir.
Kafa İskeleti Anatomisi
- Kafatasının şekil ve büyüklüğünde bireysel farklılıklar bulunur; asimetriler bilimsel olarak kanıtlanmıştır.
- Yüz yüksekliği nasion (burun kökü) ile gnathion (çene ucu) arası; yüz genişliği iki zygomatik kemik arası ölçülür.
- Çocuklarda yüz yüksekliği paranazal sinüslerin gelişmemesi nedeniyle daha kısadır.
- Yetişkinlerde dişlerin çıkması, sinüslerin gelişimi ve mandibula ramusunun uzaması yüz yüksekliğini artırır.
- Yaşlılarda diş kayıpları ve rezorpsiyon yüz yüksekliğinin tekrar azalmasına neden olur.
Baş ve Yüz Tipleri
- Brakiosefalik: Kısa ve geniş baş (%83, Türk ırkında sık).
- Mezosefalik: Orta genişlikte baş (%75-80).
- Dolikosefalik: Uzun ve dar baş (%75 ve altı, Kuzey Avrupa’da sık).
- Yüz tipleri: Orthognathic, Retrognathic, Prognathic.
Sutur ve Fontiküller
- Sutura coronalis, sagittalis ve lambdoidea başlıca kafatası dikişleridir.
- Fonticulus anterior (bregma), posterior (lambda), anterolateralis (pterion), posterolateralis (asterion) yeni doğanda membran boşluklarıdır.
Kraniyal Bölgeler ve Önemli Noktalar
- Pterion, asterion, vertex, occiput, gonion kraniyumda önemli anatomik referans noktalarıdır.
- Fossa temporalis ve fossa infratemporalis kas ve sinir geçişlerinde kritik öneme sahiptir.
- Arcus zygomaticus ve crista infratemporalis bölgeleri ayıran anatomik yapılardır.
Fossa ve Kanallar
- Fossa infratemporalis, maxiller arter, sinirler ve kasların geçtiği derin kafatası bölgesidir.
- Fossa pterygopalatina, 5 delik ile önemli yapıların geçişini sağlar (for. rotundum, canalis pterygoideus vs.).
- Fissura orbitalis inferior ve pterygomaxillaris bağlantı görevi görür.
Orbita ve Yüz Kemikleri
- Orbita, dört kenarlı ve dört duvarlı piramidal bir kemik boşluktur.
- Duvarları: Paries superior (frontal ve sfenoid), inferior (maxilla, zigomatik, palatin), medialis (maxilla, lacrimale, ethmoid), lateralis (zygomaticum ve sfenoid).
- Önemli noktalar: Nasion, glabella, foramen supra-/infraorbitale, apertura piriformis.
Kraniyal Alt ve Arka Görünüm
- Norma occipitalis: Lambda, protuberentia occipitalis externa, linea nuchalis.
- Norma inferior (basalis): Palatum durum, çeşitli foramina (incisivum, palatinum majus), choanae, fossa pterygoidea, for. magnum ve condylus occipitalis.
Key Terms & Definitions
- Nasion — Burun kökü noktası.
- Gnathion — Çene ucundaki anatomik nokta.
- Fonticulus — Yenidoğanın kafatasında membran boşluk.
- Fossa temporalis — Şakak çukurundaki kas ve sinirlerin geçtiği alan.
- Fossa infratemporalis — Çene altı derin alan.
- Arcus zygomaticus — Elmacık kemiği kemeri.
- Protuberentia occipitalis externa — Kafatası arka çıkıntısı.
- Foramen — Kemikteki delik (sinir/damar geçişi için).
Action Items / Next Steps
- Kafatası temel yapılarını ve noktalarını şematik olarak çizip etiketleyiniz.
- Fossa pterygopalatina ve infratemporalis’in sınırlarını ve içeriklerini tekrar ediniz.
- İlgili bölümlerdeki kemik yapı adlarını ezberleyiniz.