Emërtimi i Acideve

Klasifikimi i Përbërjeve Inorganike

• Përbërjet inorganike ndahen në:
  • Okside
  • Acide
  • Baza
  • Kripra

Çfarë janë Acidet?

• Komponime kimike me shije të thartë dhe veti gërryese.
• Përmbajnë hidrogjen në strukturë.
• Në reaksion me metale krijojnë kripra.
• Në ujë rrisin numrin e joneve hidrogjen.

Llojet e Acideve

• Hidraacide: Nuk përmbajnë oksigjen.
• Oksiacide: Përmbajnë oksigjen.

Struktura dhe Formula e Acideve

• Struktura molekulare përmban hidrogjen dhe një mbetje acide.
• Formula e përgjithshme:
  • Hidraacide: HnX
  • Oksiacide: HnXO

Emërtimi i Acideve

Hidraacide

• Formula e përgjithshme: Hnx, ku x është simboli i jo metalit dhe n është valenca e tij.
• Emërtimi:
  • Fjala "acid" + emri i jo metalit + prapashtesa "hidrik".
  • Shembuj:
    • HCl: Acid klorhidrik, mbetja acide "klorur"
    • HI: Acid jodhidrik, mbetja acide "jodur"
    • H₂S: Acid sulfhidrik, mbetja acide "sulfurur"

Oksiacide

• Formula e përgjithshme: HnXO
• Emërtimi:
  • Nëse iometali formon një oksiacid, fjala "acid" + emri i jo metalit + prapashtesa "ik".
  • Nëse formon disa:
    • Për valencën më të ulët: "acid" + emri i jo metalit + "or"
    • Për valencën më të lartë: "acid" + emri i jo metalit + "ik"
  • Shembuj:
    • HNO₂: Acid nitror, mbetja acide "nitrit"
    • HNO₃: Acid nitrik, mbetja acide "nitrat"
    • H₂SO₃: Acid disulfuror, mbetja acide "sulfit"
    • H₂SO₄: Acid sulfurik, mbetja acide "sulfat"
    • H₂CO₃: Acid karbonik, mbetja acide "karbonat"

Përmbledhje

• Emërtimi i mbetjes acide është i rëndësishëm për formimin e kriprave.
• Mbetja acide emërtohet duke përdorur emrin e jo metalit dhe prapashtesat përkatëse.
• Acidet kanë aplikime të gjera në kimikë dhe industri.