Polityka odprężenia
Kontekst historyczny
- Poliyka odprężenia pojawia się w latach 60. po kryzysie kubańskim.
- Sytuacja polityczna w USA była trudna z powodu m.in. zamachu na Kennedy'ego, wojny w Wietnamie i problem ów rasowych.
- Związek Sowiecki również borykał się z problemami, np. wydarzenia w Polsce (1956), w NRD czy na Węgrzech.
Główne wydarzenia i porozumienia
- 1963: USA, Wielka Brytania i ZSRR podpisują porozumienie o zaprzestaniu prób jądrowych.
- 1968: Kolejne porozumienie dotyczące zakazu rozprzestrzeniania broni atomowej.
- Nixon: Polityka zagraniczna obejmująca wycofanie z Wietnamu, poprawa stosunków z Chinami i odprężenie z ZSRR.
Relacje USA - Chiny
- 1971: USA znosi embargo na towary chińskie.
- 1972: Wizyta Nixona w Chinach, co było znaczącym krokiem w dyplomacji.
- Spory o Tajwan nadal istnieją, ale relacje USA-Chiny ulegają polepszeniu.
Relacje USA - ZSRR
- 1972: Podpisanie umowy SALT I na ograniczenie zbrojeń.
- ZSRR rozwija swój arsenał nuklearny mimo porozumień.
Konferencja bezpieczeństwa i współpracy w Europie (KBWE)
- 1975: Akt końcowy KBWE podpisany w Helsinkach.
- Porozumienie skupiało się na niezmienności granic i przestrzeganiu praw człowieka.
Zakończenie polityki odprężenia
- 1981: Prezydentem USA zostaje Ronald Reagan, który wraca do polityki rywalizacji z ZSRR.
- Związki Sowieckie zyskują na sile w latach 70., ale polityka odprężenia zanika.
Konflikt na Bliskim Wschodzie
- Porozumienie Camp David: Jimmy Carter doprowadza do porozumienia między Egiptem a Izraelem.
- 1978: Anwar as-Sadat z Egiptu i Menachem Begin z Izraela otrzymują Pokojową Nagrodę Nobla.
- Sadat zostaje później zamordowany z powodu polityki uznania Izraela.
Wnioski
Polityka odprężenia była kluczowym elementem w historii zimnej wojny, która obejmowała szereg porozumień mających na celu redukcję napięć między supermocarstwami, choć finalnie nie zatrzymała długofalowej rywalizacji między USA a ZSRR.