Kasama pa rin natin ngayon si Dr. Jim Di Maguila, ENT doctor dito sa Manila Medical Center. Magpapacheck up tayo kay Dr. Jim. Dr. Jim Di Maguila, ito problema ng mga senior above 50 years old.
Bakit may hilo-hilo na kami ngayon? May vertigo na, no? Oo, dati walang vertigo, ngayon may...
Yung parang pagtatayo ka, pagtitingin ka sa baba, parang nalulula ako. Nalulula, o minsan sa umaga pagising mo may sound na siya, ay, minsan parang may hangin, may ringing. Tenga ba yun? Utak ba yun? Siyente ba tayo sa niyo nun?
Saan tayo pupunta? Well, actually, Doc, when you talk of hilo or dizziness, marami po talaga siyang causes. So, it could be because of the heart, no? Pwede yung high blood.
Pwede ang hypertension, pwede ang nagkulang ng blood pressure sa brain, so lightheadedness. Pwede ang sign of or symptom ng, for example, may problem sa brain. Marami actually ang causes for vertigo or hilo. Pero kung halimbawa, na-check...
Pero yung vertigo, alam mo naman yung vertigo. Ah, yeah. Yung umiikot talaga. Oo, umiikot. Nangyayam mo na yun, di ba?
Yes, Doc. Actually, Doc, yun yung tinatawag natin na benign positional paroxysmal vertigo or tinatawag yung BPPV. Explain mo para alam nila na sila yun. Dito sa BPPV kasi, sa benign vertigo, ang nangyayari kasi nagkakaroon tayo ng mismatch doon sa ating senses. Ngayon, nakaupo tayong dalawa.
Sinasabi ng mata natin that we are facing forward sa camera, nakarap tayo sa camera. Tapos yung katawan natin nakaupo. And then yung tenga kasi natin, may mga maliliit na canals dun, tawag natin semi-circular canals.
Okay. Na may, opo, yung para siyang tube, yung tatlo. Ang galing nung semi-circular canals. Tapos, yes, semi-circular.
Tapos meron siyang maliliit na bato, as in actual na bato, made out of calcium na lumulutang dun sa fluid na yun. So every time we turn our heads, gumagalaw yung bato na yun sa direction kung saan tayo nagtuturn. na si-stimulate na yung mga maliliit na buhok o balahibo dun sa loob ng semicircular canals telling our brain yung position natin. So, halimbawa, Ang galing na juice natin para gumawa na sariling compass, diba?
Actually, Doc, Para siyang compass. Yes, ang tawag natin dyan sa layman's terms is yung ating inbuilt image in-body stabilization. So, hindi tayo mahihilo. Paa-baka sa cellphone, meron kang stabilizer. Yun talaga, ho.
That's the equivalent sa hearing semicircular. Kaya i-incorporate natin yung ulo, diba? Steady pa rin tayo. Steady. Yes.
So, paano sa mga kapwa natin o ibang mga senior na nasisira na yung built-in? Ano ba nangyari? Bakit naihilo niya? Maraming reasons, Doc.
Pero sometimes, ang nangyayari kasi sa vertigo. Halimbawa, I look to the left, lilingon ako sa kaliwa. Pag lingon ko sa kaliwa, yung mata ko sinasabi niya sa brain niya na nakatingin ako sa kaliwa. Yung leeg ko, sinasabi niya sa brain ko na nakatingin ako sa kaliwa. Tapos?
But yung tenga, sinasabi niya sa brain ko, Teka, nandito pa ako sa kanan, nahuhuli siya. Dahil yung mga ano ba yan? Yung otoliths or yung malit na bato, hindi nakaposition ho ng tama.
So ang nangyayari ho, nahihilo ho tayo, so talagang umiikot siya. Tapos as soon as the otoliths na ilagay na, na ibalik na sa posisyon, magsastable na ulit yung image natin. Kaya yung sa BPPV, Ang pinaka-callmark nito is dapat fatigable siya. Ibig sabihin, nawawala lang ka agad. Kung yung hilo, nahilo kayo tapos nag-last moment.
Ilang araw bago mawala dapat? Ay, dapat daw. Less than 3 minutes. Actually, more than 5 minutes na hilo, hindi na ho yung vertigo.
There could be other problems already. Dapat yung hilo lang sandali, after 3 minutes, mag-stabilize. Although, syempre, yung pakiramdam na parang nasusuka, na parang nalulula, that can persist ho. Kala ko vertigo mga one day, two days. Ay, hindi ho.
Nandito ka lang, nanonood ka ng TV, diba? Yes, ho. That can persist, ho. Yung parang feeling na lula na nasa barko or parang unsteadiness, that can persist, ho. Pero yung ikot na, yung umiikot talaga yung room, dapat it should not last more than a few minutes, ho.
I think possible mag-last more than three minutes, eh. So, paano kung mas matagal yung hilo? Ano na yun? Baka may ibang problem, ho, Doc.
Like what? Pwedeng stroke, ho. Pwede high blood, lightheadedness at hindi talagang hilo. Yung nagkulang sa sugar, medyo kinulang sa kain, so medyo nag-lightheaded ng konti. Pag kulang tayo sa tulog, may hilo din eh.
Yes, pwede. That's stress. Induced ho. Pwede it's because of lightheadedness din, because of the utilization or gamit ng sugar ng katawan natin.
So more sugar and brain ang hilo? Yes ho. Actually hindi siya true hilo eh. Parang ang tawag natin dyan is lightheadedness.
Hindi siya or syncopal attack in medical terms. Or lasing? Parang lasing. Parang ganun ho. Ang dami na nagtatanong sa iyo, Dr. Jim.
Hindi ako makabango, nahihilo ako, anong gamot sa vertigo? Anong gagawin ko dyan sa nalulula? I think it's a very common. Very common.
Ano daw ang gagawin agad? Anong gamot at anong home remedy? Home remedy.
Okay. Well, ang first thing na kailangan natin gawin actually is halimbawa, you look to the left, no? Lumingon ako sa left or tumungo ako and then bigla akong nahilo.
Very common yung tumungo. Tungo. Yes. That's actually...
Noong bata ako tumutungo, bali wala. Pero ngayon may tungo na. Oops!
Walang ikot na kaagad, Dok. Ano problema sa tungo? What's wrong with that?
Actually, most common talaga siya, Dok. Napapansin ko rin sa mga patients. Most common yung tungo sa matanda, lalo na kung medyo mabilis.
Medyo mabilis, Dok. Yes. Actually, yun ang tinatawag na BPPV talaga, Dok.
Kasi benign siya. Ibig sabihin, walang major problem. Paroxysmal siya. Ibig sabihin, pabugso-bugso. Positional, ibig sabihin, Pagdulot ng posisyon, pagtungo ninyo, at vertigo, of course, hilo.
So, ang first thing na gagawin ninyo is huwag pumikit. That's number one. Huwag pipikit.
Kasi ang tendency pagtungo, tapos biglang nahilo, pipikit, no? Pipikit, tapos ibabalik ka agad yung katawan sa normal na posisyon. Dapat, dilat lang, okay? Huwag pumikit, kapit, okay?
Hold, kapit, or hingi ng tulong para hindi kayo malaglag off the chair. Kapit, tapos dilat lang, tapos hinga ng malalim. Okay, breathe. Hayaan lang muna na yung ating internal compass.
Gagamitin ko yung term nyo, Doc. Yung compass natin sa loob ng tenga ay mag-stabilize. Once nag-stabilize na yung ating compass, saka na dahan-dahan bumalik sa posisyon. Ngayon, kung kaya nyo pang i-challenge yung posisyon na yun, better. Ibig sabihin ng challenge is that Nakabalik na kayo, nakahinga na kayo.
So after a few minutes na nawala na, ibalik ninyo dun sa posisyon kung saan kayo nahilo. Dahan-dahan. Dahan-dahan ho.
Tapos mahihilo na naman kayo. So huwag kayong pipikit. Just keep your eyes open. Hinga ng malalim. Tapos aaho na naman.
Babalik sa posisyon. Gawin nyo siya several times hanggat sa mawala yung hilo. So sasabihin ng mga tao, Dok, ba't mo ko hinihilo?
Nahilo na nga ako. Hinihilo mo pa ako. Anong nangyayari dun sa otoliths, sa internal compass?
Bakit maganda inuulit-ulit? Para bumalik po siya dun sa tamang posisyon. We want to stimulate it na bumalik siya sa tamang posisyon.
Hindi ba yung style na yung higa at left and right? Actually, yun yung tinatawag natin na modified D-hole pike. Dix-hole pike yung spelling. Hindi siya Eclipse? Eclipse is ibang procedure naman.
Ibang procedure naman yung Eclipse. So, actually, yun yung... modified yung ginagawa natin na nakaupo.
Tapos nungo. Pwede rin yun, di ba? Pwede rin naka-45 degrees. 45 degrees dapat. Kung hindi 45 degrees, dapat sa higaan.
Nakahang yung head. O kunwari nakahiga tayo. Nakahang yung head, nakabitin yung head.
Tapos unang-una, titingin tayo sa kanan. Hindi ba pwede tayo lang nakahiga, lilipat sa kanan? Kailangan medyo nakahang pa.
Mas maganda ho nakahang. Kasi para ma-stimulate natin yung tinatawag na posterior semicircular canals. Yung nasa likod. So, kailangan nakahawak talaga sa'yo?
Mas maganda ho. Pero kung halimbawa. Kung wala, di ba pwede tayo lang? Wala naman. Pwede nakahiga lang.
O, tayo lang muna. Left. O, tingin muna sa left.
Left or right? Right. Right to. Sorry. Right.
Tayo. Tapos after ready to mean sa right, kasunod yung katawan after a few seconds. Katawan.
Right tayo. Tapos tatayo tayo. Tayo.
Derederecho. Nakahiga tayo niya na? Yes. So, nakahiga. Tingin sa right.
Okay. Tapos next, sunod yung katawan. Right shoulder. Okay. Tapos tayo tayo straight.
Straight muna. Upo. Upo.
Upo. As in upo. Upo.
Tapos babalik. Higa na naman. Higa na naman.
Tapos this time, tingin sa kaliwa. Kaliwa. Okay.
Tapos kasabay yung katawan. Tapos upo. Upo na naman.
Upo na naman. Ano purpose, Dok? Bakit mo kami hinihilo? Gusto natin actually i-reposition yung ating otoliths.
Ibig sabihin, Parang may alam akong laro niyan. Di ba yung may may bola. Yes. Tapos ginaganon-ganon para bumalik siya sa damang posisyon. Exactly yun yung principle ng ating V-hole pipe tsaka F-lease.
So, pag nahilo, wag matatanggol. Takot, hiluhin lang yung sarili. Yes, pero make sure lang, ito lang ang advice ko.
Baka gagawin nyo na mag-isa, hilong-hilo na kayo, tapos gagawin nyo ulit. Tapos baka malaglag kayo sa mga upuan yung isang bagay. Saka ang problem ko sa hilo, from experience, yung panic attack afterwards, yung nervous. Isipin mo, may stroke na ako, mamatay na ako.
So kung nahaluan ka na ng anxiety attack, wala na, hilo na, anxiety pa. Actually, yun ang pinaka-common problem sa vertigo. Yung anxiety. Yung anxiety.
Oo. So, bukod doon, sabi mo rin habang nagpapahinga, alam mo, ang payot, manood lang ng TV? Tingin lang po sa isang spot.
Tingin lang sa isang spot? Just anchor. Ang tawag natin dyan sa mga libro is anchoring.
You anchor yourself to a, parang sa isang spot. Tingin lang sa isang spot, kapit lang. And then, focus on that spot. And then, keep your eyes open. Dilat lang.
Hinga malalim. Okay? Tapos, fix lang hanggat sa mawala yung hilo.
Ayan, sabi ni Lai David, pag sinusumpong daw siya ng vertigo, gusto niya nakapikit. Wag ho. So, kailangan natin yung mata for balance. Yes, ho. Tapos, yung marami kang kinakapitan, kamay at kwet, nakaupo for balance.
Yan ang pambalans natin, mata, physical, pati yung tenga. At lalo na sa mga nakamotor o yung mga nagmamaneho, kapag nahilo, pull over. Ibig sabihin, talagang... Stop driving. Kapag may suka kasi that's a normal reaction naman sa vertigo or sa hilo.
Pero kung halimbawa nagsusuka nang susuka buong araw na, past an hour, magpacheck na kayo baka mataas ang blood pressure. So, pachay din ang bity. Ibang problem na yun. Tapos ano naman yung gamot na iinumin?
Usually nagbibigay tayo ng mga CERC, betahistine. Or yung Studgeron, ano bang tamang approach sa pag-inom ng gamot? Kasi gusto natin makalibre kay ENP.
Actually, wala naman yung tamang process, approach. Most ng mga pasyente nakikita ko after the ER, binibigyan na sila ng sinarazine. Ano yung sinarazine? Sinarazine, Studgeron. Studgeron ang bibig?
Studgeron, ho. Anong dose? Usually, nasa mga 25, minsan 75 milligrams. Once a day, twice a day? Mga once a day.
For how long? As needed lang ho, without vertigo. Sinarasin, 75 milligrams once a day? 75 milligrams once a day. For a week?
Mga a week. Pero ako ho, personally ho. Pang-tay na ba siya o pang-utak siya?
Actually, pang-hilo ho. Pang-dizziness. But personally ho, mas gusto ko yung response nung betahistine. So either or, pwede siya. Skogeron, alam ko pang matanda yun eh.
Pwede naman sa mga mga babong tanda. Ah, pwede rin. Tapos pwede rin yung CERC na pang bata or pang matanda. Pang matanda, opo. That's ano nga, metlifin.
Ano ho, betahistin. Betahistin. Ilang milligram gusto mo ng CERC?
8 mg, 16 o 24? 24. Usually sa ENTs ho. Nakasama mag 24 ho. 24 mg?
24 kami. Sa ENT, it's usually 24 mg twice a day. Ako, 8 mg.
Paano yung tao, katulad ko, nakabao na ako ng CERC dyan sa bag? Ano yun? May nervous nun?
Kasi pag nahilo ka, inumin mo na agad eh. Pwede naman ho. Although, ano?
Is it really effective, itong tableta? O para sa... Sa mga na-attend ko ho, na mga seminars, ang sabi nila, yung pag-take ng betahistine, usually, the longer the better. So usually, two weeks to one month. Usually daw, according to, eto kung tama yung natatandaan ko, according to the studies and the seminars na attend ko, usually take one month before mag-e-effect talaga yung full effect yung beta-histine.
Then stop na? Pwede mag-stop after a month or we can continue for two months. to as long as may hilo.
Meron pa ba ibang home remedy? Pagkain? Bawas asin? Ah, yes.
I think the best thing would be to avoid salt, avoid coffee, avoid alcohol, or anything that would cause dehydration. Ayaw mo madry. Ayaw niyo madry. Dapat maganda yung hydration.
Sabi ko sa inyo, tubig lang eh. Gagaling kayo sa hilo. Bago na to.
May dagdag na tayo. So lahat sila naka-circ. Eh yung mga antihistamine, yung mga bilastin, may connection ba siya sa hilo? Kasi sa experience ko, parang allergy muna.
Sipon-sipon. Tapos mag-iingay-iingay na yung tenga. Tapos may hilo na ako.
Yung naman ngayon, Dok, may isang... May isang tinitingnan sila na paano nangyayari yun. It's because kapag nasensitize yung ilong natin ng allergens, ang nangyayari kasi nagkakaroon ng middle ear effusion. So, nagtutubog yung teyna. Yes.
Yung tulad nung na-explain ko kanina, kapag may pressure kasi sa loob ng middle ear natin, minsan naapektuhan yung ating semicircular canals, which is nasa loob ng inner ear. So, pwede siyang mag-cause ng hilo. It's the same principle nung halimbawa minsan pag nagsasuction tayo dito sa clinic or if you experience it, nakapunta kayo sa mga ENT doctors tapos nag-flashing sa inyo, biglang umikot yung biglang humi na hilo.
It's because yung cold water na pinasok sa tenga, nag-cause siya ng effect dun mismo sa organ for balance natin or semicircular canals. Okay. Last na lang sa hilo, binagay na natin yung gamot ha. Binagay mo na yung first aid. Panoran nyo.
Ano naman yung vestibular rehab? Yung ganyan-ganyan, vestibular rehab. Ah, okay. Para masanay sa hilo. Yes, ho.
Ayun yung mga iba sa mga... O yung mga neuro, ang turo nila, Doc, iganyan-ganyan mo da yung ulo mo. Yung ulo, yes, ho. Basically, ho. What's that?
It's the same principle, ho, as our D-hole pike at saka yung Epley natin. Basically, gusto natin sanayin yung... So, mas okay iluhiluhin ang sarili?
Yes, ho. Para yung ating mga otolith magbungalik sa posisyon, ho. Or parang dinidesensitize mo siya.
Exactly, Dok. Parang ganun ha. Pag naglalakad ka, medyo tingin konti. Yes, ho. Lakad, tingin.
Tingin konti, yes, ho. Tapos yung hinihilo mo sarili mo pa konti-konti. Yes, ho. Parang ganun ho siya.
Parang yung sinasabi ko kanina, Dok, na you have to challenge yourself. Pag halimbawa tumungo kayo, biglang nahilo, kung hindi naman dangerous, may nag-aalalay naman, gawin niyo siya ulit. Ako, may papansin ko, paghihiga ako sa left, yung papatak ako dito, hindi ga-kasaray, tapos may hilo konti, so mas madalas kong gagawin.
Do it slowly. Do it slowly lang ho. Tsaka may alala. Kasi baka bigla kayong managlag at mas malaking problem mo siya. So, kompleto na yung tips natin tungkol sa hilo.
First aid at iba pa. Salamat kay Dr. Jim. Thank you.