İnsan Bebeklerinin Evrimsel Geçmişi ve Doğum Sonrası Gelişim
Giriş
- Deniz Kaplumbağası: Yumurtadan çıktığında ebeveyn y önlendirmesi olmaksızın denize ulaşıp hayatta kalmaya çalışır.
- Diğer Hayvanlar: Doğduktan hemen sonra belirli yeteneklere sahip.
- Domuzlar: Hemen yürümeye başlayabilir.
- Filler: Doğduktan dakikalar sonra ayağa kalkabilir.
- Develer, zürafalar: Çok kısa süre içinde ayağa kalkabilir.
İnsan Bebeklerinin Durumu
- İnsan Bebekleri: Aciz ve ebeveyn bakımı olmadan uzun süre hayatta kalamazlar.
- 2 ay boyunca kafalarını dik tutamazlar.
- 4 aylıkken sırt üstünden yüz üstüne dönebilirler.
- 9 ay sonra ayaklarıyla kendi ağırlıklarını destekleyebilirler.
- 12 ay ve sonrasında yürüyebilirler.
- Kendi başına beslenebilmeleri yaklaşık 24 ay sürer.
- Toplumda kendi başına hayatta kalmaları 10 yıl veya daha fazla sürebilir.
Evrimsel Geçmiş ve Beyin Gelişimi
- İki Ayak Üzerinde Yürüme (Bipedalizm): İnsan beyninin ortalamadan 7.5 kat büyümesine neden oldu.
- Kalorik İhtiyaç: Et ağırlıklı hepçil diyete geçildi.
- Anatomik Değişiklikler: Çene kaslarının küçülmesi, 20 yaş dişi ve apandisin körelmesi, kaş kemerlerinin küçülmesi.
- Doğum Kanalı Problemleri:
- Bipedalizm: Vajinal açıklık bacakların arasında kalmaya başladı ve daraldı.
- Bebeklerin Büyük Kafaları: Doğum kanalı daraldığı için doğum zorlukları oluştu (Obstetrik İkilem).
- Dengeleyici Doğal Seçilim: Bebekler yeterince büyük olmalı ama doğum sırasında annelerini öldürmeyecek kadar küçük kafalı doğmalı.
- Embriyonik Gelişim: Bebekler, embriyonik gelişimlerini tamamlamadan doğarlar.
Doğum ve Gelişim Süreci
- İnsan Beyninin Gelişimi: 20'li yaşların ortalarına kadar devam eder.
- Doğduktan Sonra: Temel fonksiyonlar gelişir, hızla gelişim gösterirler.
- Metabolik Limitler: Doğumu belirleyen şey kafa büyüklüğü değil annenin metabolik limitleridir.
- Metabolik Kapasite: Gebeliğin 38-40 haftasında doğuma hazır hale gelinir.
Doğum Süreci ve Evde Kalma Süresi
- Bazı Diğer Hayvanlar: Yavruları da ebeveyn bakımına muhtaç olabilir (örneğin sivri fareler ve bazı kuşlar).
- Kuşlarda: Beyin büyüklüğü değil, dişilerin yumurta büyüklüğü belirleyici faktördür.
Neoteni ve Evrim
- Neoteni: Yetişkinlerimiz diğer primat yavrularına benzer.
- Doğum ve FSH Reseptör Genleri: Evrimsel izler görebiliriz.
- Erken Doğum ve Medeniyet: Erken doğan kuzenlerin evrimi bugünkü medeniyetimize katkı sağlamıştır.
Özet: İnsan bebeklerinin erken doğumu ve uzun sürede gelişmeleri, evrimsel süreçlerin zorunlu bir sonucudur ve bu sayede bugünkü gelişmiş medeniyete ulaşılmıştır.