Wykład: Układ krążenia

Organizacyjne sprawy

• Poprawa z EKG spodziewana pod koniec cyklu sercowego, 14 grudnia.

Układ krążenia

• Krążenie systemowe i małe (płucne):
  • Rozpoczęcie krążenia systemowego w lewej komorze, a płucnego w prawej komorze.
  • W krążeniu płucnym krew żylna przepływa przez tętnice płucne, co nie jest tożsame z ogólnym pojęciem krwi żylnej.
  • Krew tętnicza, wysycona tlenem, wraca żyłami płucnymi do lewego przedsionka.

Budowa serca

• Serce jako dwa moduły pompujące:
  • Lewa i prawa komora z przedsionkami tworzą dwa zespolone serca, sterowane przez ten sam układ bodźco-przewodzący.
  • Ściana lewej komory jest znacznie grubsza od ściany prawej komory.

Cykl serca

• Fazy cyklu serca:
  • Skurcz izowolumetryczny: zamknięcie zastawek przedsionkowo-komorowych i tętniczych.
  • Wyrzut krwi: otwarcie zastawek półksiężycowatych pod wpływem gradientu ciśnień.
  • Rozkurcz izowolumetryczny: zamknięcie zastawek, spadek ciśnienia w komorze.
  • Wypełnianie komór: otwarcie zastawek przedsionkowo-komorowych, najpierw szybkie, potem wolne.

Układ bodźco-przewodzący

• Synchronizacja skurczu:
  • Pęczek Hisa z odnogami zapewnia zsynchronizowane pobudzenie kardiomiozytów.

Ciśnienie i przepływ krwi

• Różnice ciśnień:
  • Ciśnienie w lewej komorze podczas skurczu jest znacznie wyższe niż w prawej.
  • W krążeniu wieńcowym lewa komora jest dobrze perfundowana w rozkurczu.
  • Przy przyspieszeniu rytmu serca rozkurcz się skraca, co ogranicza perfuzję wieńcową.

Rzut serca

• Objętość wyrzutowa i minutowa:
  • Objętość wyrzutowa to ilość krwi wyrzucanej przez komorę podczas skurczu.
  • Pojemność minutowa to objętość krwi wyrzucana przez komorę w ciągu minuty.
  • Różnice w objętości wyrzutowej mogą być kompensowane przez układ krążenia.

Frakcja wyrzutowa

• Znaczenie kliniczne:
  • Frakcja wyrzutowa to stosunek objętości wyrzutowej do końcowo-rozkurczowej komory.
  • Ważny wskaźnik kurczliwości mięśnia sercowego.

Czynniki wpływające na kurczliwość

• Efekty inotropowe i tonotropowe:
  • Efekt inotropowy dodatni zwiększa siłę skurczu.
  • Efekt tonotropowy odnosi się do napięcia w czasie skurczu.
• Wpływ farmakologiczny:
  • Glikozydy naparstnicy: zwiększają siłę skurczu przez wzrost wewnątrzkomórkowego wapnia.

Obciążenie serca

• Obciążenie wstępne i następcze:
  • Wstępne: obciążenie komory przed skurczem, zależy od objętości krwi i podatności ściany.
  • Następcze: obciążenie podczas skurczu, zależy od ciśnienia za komorą i stanu zastawek.

Prawo Franka-Starlinga

• Mechanizm:
  • Zwiększone rozciągnięcie komory powoduje wzrost siły skurczu.
  • Czas skurczu pozostaje podobny, ale siła może się zwiększać przy wzroście kurczliwości.