Notatki o Tadeuszu Borowskim i jego twórczości

May 29, 2025

Streszczenie i opracowanie tekstów Tadeusza Borowskiego

Tło

  • Tadeusz Borowski – poeta, prozaik, publicysta urodzony na Ukrainie.
  • Studiował polonistykę na tajnym Uniwersytecie Warszawskim.
  • 1943 – aresztowanie i osadzenie w obozie koncentracyjnym Auschwitz.
  • Po wojnie – zaangażowanie w działalność społeczno-polityczną, członek PZPR.
  • 1951 – przypuszczalne samobójstwo.

O książce "Proszę państwa do gazu"

  • Forma – opowiadanie.
  • Pierwsza publikacja – 1946 w miesięczniku "Twórczość".
  • Zbiór "Pożegnanie z Marią" (1947).
  • Epoka – wojna i okupacja.

Kluczowe elementy opowiadań

  • Rzeczywistość obozowa – destrukcyjny wpływ na więźniów.
  • Styl opowiadań – brak moralizowania, język potoczny, metoda behawioralna.
  • Człowiek zlagrowany – wyrzeka się uniwersalnych wartości.

Bohaterowie

  • Tadek – narrator i bohater, człowiek zlagrowany, opisujący rzeczywistość obozową.
  • Henry, marsylczyk, esesman z notatnikiem, jasnowłosa dziewczyna – inne postacie przedstawiane w opowiadaniach.

Streszczenie opowiadań

"Proszę państwa do gazu"

  • Miejsce akcji – obóz Auschwitz-Birkenau.
  • Fabuła – Tadek opisuje codzienność obozową, rozładowywanie transportów z więźniami, ich drogę do komór gazowych.
  • Motywy – upał, praca Kanady, iluzja łaski, brutalność esesmanów.

"Ludzie, którzy szli"

  • Miejsce akcji – obóz kobiecy, Oświęcim.
  • Fabuła – opowieść o życiu obozowym, codziennej śmierci więźniów.
  • Motywy – boisko, dzieci, perski dywan, beznadzieja, miłość w obozie.

Tematyka i motywy

  • Obóz koncentracyjny – mechanizmy działania, dehumanizacja więźniów.
  • Człowiek zlagrowany – przetrwanie jako cel nadrzędny.
  • Cierpienie i śmierć – wszechobecne w obozie, szczególny nacisk na dzieci.
  • Miłość i ofiary – skomplikowane relacje, destrukcja miłości.

Uwagi końcowe

  • Notatki do matury i kursy – pomocne w przygotowaniu do egzaminów.
  • Materiał obowiązywać będzie na maturze 2022 i 2023.