Celstructuur en Functionele Aantekeningen

Inleiding

• Overzicht van celstructuur en functie
• Vermelding van eerdere video over studiebereiding
• Herinnering om te steunen door leuk te vinden, reageren, en abonneren

Kern

Kernmembraan

• Componenten: Buitenste laag en Binnenste laag
  • Buitenste laag: Bevat ribosomen, betrokken bij eiwitsynthese
  • Binnenste laag: Bevat lamines, betrokken bij kernstructuur en celdeling
• Kernporiën: Laten transport toe tussen cytoplasma en kern
• Nucleolus: Plaats van rRNA-synthese, belangrijk voor ribosoomassemblage
• Chromatine: Bestaat uit DNA en histon-eiwitten
  • Euchromatine: Los, centraal, actief in transcriptie en replicatie
  • Heterochromatine: Strak, bij binnenmembraan, minder actief

Functies

• DNA-replicatie
• Transcriptie (DNA naar RNA)
  • Soorten RNA: tRNA, mRNA, rRNA

Endoplasmatisch Reticulum (ER)

Ruw ER

• Bevat ribosomen
• Functies:
  • Eiwitsynthese voor lysosomen, organellen, membraan, secretie
  • Eiwitvouwing
  • Glycosylering (N-type)
  • Verpakken van eiwitten in blaasjes voor Golgi-apparaat

Glad ER

• Ontbreekt ribosomen
• Functies:
  • Lipidesynthese (vetzuren, fosfolipiden, cholesterol)
  • Detoxificatie (CYP450-enzymen)
  • Glucose-6-fosfaatmetabolisme
  • Calciumopslag

Golgi-apparaat

Structuur

• Cis Golgi: Ontvangt blaasjes van ruw en glad ER
• Trans Golgi: Verstuurt gemodificeerde blaasjes naar eindbestemmingen

Functies

• Ontvangt en modificeert eiwitten en lipiden van ER
• Glycosylering (N-type en O-type)
• Fosforylering van eiwitten
• Verpakken en verzenden van blaasjes naar lysosomen, membraan, of voor secretie

Celmembraan

Componenten

• Fosfolipide dubbellaag: Polaire hoofden (hydrofiel) en niet-polaire staarten (hydrofoob)
• Cholesterol: Reguleert membraanvloeibaarheid
  • Meer cholesterol = Minder vloeibaarheid
  • Minder cholesterol = Meer vloeibaarheid
• Eiwitten: Integrale en perifere, functioneren als transporteurs, enzymen, en verbindingsmoleculen

Functies

• Fungeert als selectief permeabele barrière
• Betrokken bij verschillende soorten transport: eenvoudige diffusie, gefaciliteerde diffusie, vesiculair transport

Lysosomen

Componenten

• Bevat hydrolytische enzymen (proteasen, nucleasen, lipasen, glucosidasen)

Functies

• Afbraak van macromoleculen
• Autophagie: Recycling van versleten organellen
• Autolyse: Afbraak van beschadigde cellen

Peroxisomen

Componenten

• Enzymen: Catalase, oxidase, en andere metabole enzymen

Functies

• Afbraak van waterstofperoxide
• Vetzurenoxidatie
• Lipidesynthese (plasmalogeen voor witte stof van de hersenen)
• Ethanolmetabolisme

Mitochondriën

Structuur

• Buitenmembraan: Glad, zeer permeabel
• Binnenmembraan: Geplooid (cristae), minder permeabel
• Matrix: Bevat mitochondriaal DNA en metabole enzymen

Functies

• ATP-synthese (oxidatieve fosforylering via elektronentransportketen)
• Metabole reacties: Krebs-cyclus, heemsynthese, ureumcyclus, gluconeogenese, ketogenese
• Bevat maternale mitochondriale DNA

Ribosomen

Structuur

• Grote subeenheid: 60S in eukaryoten
• Kleine subeenheid: 40S in eukaryoten
• Gemaakt van rRNA en eiwitten

Functies

• Plaats van eiwitsynthese (translatie)
• Soorten: Membraan-gebonden (ruw ER) en cytosolisch (vrije ribosomen)
  • Ruwe ER ribosomen: Maken lysosomale, membraan, en uitgescheiden eiwitten
  • Vrije ribosomen: Maken cytosolische eiwitten

Cytoskelet

Componenten

• Microfilamenten (Actine)
  • Betrokken bij spiercontractie, cytokinese, diapedese van WBC's, fagocytose
• Intermediaire filamenten
  • Hoge trekkracht, verankeren cel aan cel, cel aan extracellulaire matrix, en organellen binnen de cel
• Microtubuli
  • Gemaakt van alfa en beta tubuline
  • Functies: Intracellulair transport (gebruikt dyneïne en kinesine motoreiwitten), celdeling (chromatide scheiding), cellulaire extensies (cilia en flagella)

Conclusie

• Samenvatting van celstructuur en functies
• Aanmoediging om het studie- en voorbereidingsproces te volgen
• Slotopmerkingen en dankwoorden