Overview
Tinalakay sa aralin ang kasaysayan ng Katipunan, mga pangunahing karakter, mga labanan para sa kalayaan, at ang kahalagahan ng kabayanihan at pamumuno.
Katipunan at ang Lihim na Kilusan
- Ang Katipunan ay isang lihim na samahan na naghangad ng kalayaan mula sa Espanya.
- Hindi mahalaga ang kasarian sa Katipunan; may mahalagang papel din ang kababaihan.
- Si Gregoria de Jesus ay tinawag na "Lakambini ng Katipunan" at tagapangalaga ng lihim na dokumento.
- Naging balat-kayo ang mga kababaihan upang di pagdudahan ng mga Espanyol ang mga pagpupulong.
Pagkabunyag ng Katipunan at Himagsikan
- Nabunyag ang Katipunan ng isiwalat ni Teodoro Patiño ang lihim kay Padre Mariano Gil.
- Dahil dito, inutusan ni Gobernador Ramon Blanco na hulihin ang mga Katipunero.
- Hindi sila sumuko, bagkus nagplano ng pag-aalsa sa Balintawak.
- Sinuportahan ni Melchora Aquino (Tandang Sora) ang mga Katipunero sa pagkain at pagkalinga.
Unang Sigaw ng Himagsikan at Paglawak ng Labanan
- Noong Agosto 23, 1896, pinunit ng mga Katipunero ang kanilang sedula sa Pugad Lawin.
- Ito ang unang sigaw ng himagsikan laban sa Espanyol.
- Kumalat ang labanan sa Maynila, Cavite, Batangas, Bulacan, Tarlac, Pampanga, Laguna, at Nueva Ecija.
- Ang walo sa mga lalawigang ito ay sinimbolo sa walong sinag ng araw sa watawat.
Katangian ng Pamumuno at Kabayanihan
- Pinuri ang katapangan ni Andres Bonifacio bilang inspirasyon ng kabataan.
- Inilahad ang kahalagahan ng pagpapahalaga sa mga kagamitan para sa edukasyon.
- Ipinakita ang pag-asa sa kabataan bilang susunod na pinuno ng bansa.
Key Terms & Definitions
- Katipunan — Lihim na samahan ng mga Pilipino na naghangad ng kalayaan mula sa mga Espanyol.
- Lakambini — Titulo para sa babaeng pinuno ng Katipunan (Gregoria de Jesus).
- Sedula — Papel na patunay ng pagkakakilanlan at pagsunod sa mga utos ng pamahalaang Espanyol.
- Kamalig — Bahagi ng bahay na imbakan ng pagkain.
- Himagsikan — Labanan gamit ang armas para sa kalayaan.
- Rebolusyon — Pakikipaglaban para makamit ang pagbabago.
Action Items / Next Steps
- Sagutin ang tanong: “Kung nabuhay ka noon, paano mo ipapakita ang kabayanihan?”
- Basahin ang tungkol sa Tejeros Convention para sa susunod na aralin.
- Gamitin ang #MundoNgAP para sa sagot sa social media ng magulang.