Estruktura at Paggalaw ng Daigdig

Jul 9, 2025

Overview

Tinalakay sa lektura ang estruktura ng daigdig, ang mga bahagi nito, paggalaw ng mga plate, at ang pagkakahati ng mga hemisphere.

Solar System at Daigdig

  • Isa ang daigdig sa walong planetang umiikot sa araw.
  • Ang solar system ay binubuo ng walong planeta.
  • Ang araw ang pangunahing pinagkukunan ng enerhiya ng lahat ng buhay sa daigdig.

Estruktura ng Daigdig

  • Binubuo ang daigdig ng crust, mantle, at core.
  • Ang crust ay matigas, mabato, at may kapal na 30-65 km sa kontinente, 5-7 km sa karagatan.
  • Ang mantle ay may kapal na 2,900 km, mainit at malambot ang ilang bahagi.
  • Ang core ay nahahati sa outer core at inner core.
  • Ang outer core ay tunaw na iron at nickel, 2,200 km ang kapal, 4,500-5,500°C ang temperatura.
  • Ang inner core ay solido, gawa sa iron, may temperaturang 5,200°C.

Plate Tectonics at Paggalaw ng Kontinente

  • Ang daigdig ay may malalaking plate na bato na gumagalaw sa ibabaw ng mantle.
  • Ang paggalaw ng plate ay napakabagal, 5 cm (2 pulgada) kada taon.
  • Nagdudulot ang paggalaw ng plate ng lindol, pagputok ng bulkan, at pagbuo ng kabundukan.
  • Dahil dito, nagbabago-bago ang posisyon ng mga kontinente sa pagdaan ng milyon-milyong taon.

Mga Globo ng Daigdig (Hemisphere)

  • May apat na hateng globo: Northern, Southern, Eastern, at Western Hemisphere.
  • Hinahati ng ekwator ang Northern at Southern Hemisphere.
  • Hinahati ng Prime Meridian at 188th Meridian ang Eastern at Western Hemisphere.

Key Terms & Definitions

  • Solar system — pangkat ng planeta, araw, at iba pang bagay na paikot-ikot sa araw.
  • Crust — pinakalabas na matigas na bahagi ng daigdig.
  • Mantle — patong ng maiinit at malalambot na bato sa ilalim ng crust.
  • Core — pinakaloob na bahagi ng daigdig, may outer at inner layer.
  • Plate tectonics — teoryang nagpapaliwanag sa paggalaw ng malalaking bato (plate) ng daigdig.
  • Hemisphere — kalahati ng globo ng daigdig, hinahati ng ekwator at prime meridian.

Action Items / Next Steps

  • Basahin at suriin muli ang bahagi ng plate tectonics at epekto nito sa kalikasan.