Notatki z wykładu o upałach i ich wpływie na zdrowie

Wprowadzenie

• W Polsce w tym roku upały osiągały 40 stopni Celsjusza.
• W latach 1961-1990 średnio 3,5 dnia upalnego rocznie, obecnie 3-4 razy więcej.
• Wzrasta liczba tropikalnych nocy (temperatura nie spada poniżej 20°C).
• W 2015 r. połowa dni upalnych w Warszawie w porównaniu do całych lat poprzednich.

Kluczowe zmiany klimatyczne

• Klimat Polski przypomina północne Włochy sprzed 70 lat.
• Upalne lata z 2000 r. będą się zdarzać raz na 10 lat.

Skutki upałów dla zdrowia

• Ciała ludzkie mają ograniczone możliwości schładzania.
• Przy wilgotności 100% schładzanie przestaje być możliwe przy 31°C.
• W 2022 r. w Polsce zmarły 763 osoby z powodu upałów.
• W Europie w sumie zmarło 61 tysięcy osób.

Porównanie ekstremalnych temperatur

• Wyższe ryzyko zgonów związane z upałami (9-10 razy częściej zgony z zimna).
• Upały odpowiadają za pół miliona ofiar rocznie na świecie.
• Wzrost temperatury o 1°C zwiększa ryzyko zgonu z powodu chorób serca o 2%.
• Zwiększone ryzyko przedwczesnych porodów o 5% na każdy 1°C.
• Zwiększone ryzyko epizodów schizofrenii o 7% w czasie fal upałów.

Długoterminowe skutki klimatu

• Każdy 1°C wyższej średniej temperatury skraca życie o 0,44 roku.
• Grupa najbiedniejszych odczuje to silniej z powodu fizycznej pracy na świeżym powietrzu.
• W regionach jak Indie, Bangladesz zanieczyszczenie powietrza zabiera 5 lat życia.

Czynniki zwiększające ryzyko upałów

Betonoza miast

• Miejsca pozbawione cienia zwiększają temperaturę o średnio 1,5°C.
• Badanie z 2015 r. powiązało miejskie skwary z 6700 nadmiarowymi zgonami latem.
• 40% zgonów można było uniknąć przy zwiększeniu zacienienia o 30%.

Zmiany klimatyczne

• Od 2000 r. liczba ofiar zimna spadła, a liczba ofiar upałów wzrosła.
• 37% udarów cieplnych można przypisać antropogenicznemu ociepleniu.
• Od 2030 do 2050 roku zmiany klimatu mogą przyczynić się do 250 tysięcy dodatkowych zgonów rocznie.

Zalecenia dotyczące radzenia sobie z upałami

1. Ubrania: nosić luźne, przewiewne i jasne ubrania.
2. Nawadnianie: utrzymuj odpowiednie nawodnienie.
3. Unikaj poparzeń słonecznych: stosuj ochronę przed słońcem.
4. Planowanie ekspozycji: unikaj najgorętszych godzin dnia.
5. Aklimatyzacja: daj sobie czas na przystosowanie się do wysokich temperatur.
6. Nie zostawiaj zwierząt w samochodzie: nawet na chwilę.
7. Leki: sprawdź wpływ leków na termoregulację.
8. Prawo do zdrowia: dbaj o komfort w miejscu pracy.
9. Zainteresowanie osobami starszymi: szczególnie narażonymi na skutki upałów.

Zakończenie

• Wykład podsumowuje ryzyko i skutki upałów oraz zalecenia dotyczące ich minimalizacji.
• Zachęta do dbania o siebie i innych w czasie upałów.