ლექცია ისტორიული თემატიკის რომანებზე

ლექტორი: ირინა ნაცვლიშვილი

ზოგადი შესავალი

• ირინა ნაცვლიშვილი ლაპარაკობს ისტორიული რომანების მნიშვნელობაზე თანამედროვე ქართულ ლიტერატურაში.
• ნათქვამია, რომ ერთი ვებინარი არ იქნება საკმარისი ამ თემების განსახილველად.
• ის განმარტავს, როგორს მოიხილავენ მეცხრამეტე და მეოცე საუკუნეების რეალიებს.
• ახსნილია რომ შესწავლა მოიცავს ოცდაათიანი წლების რეპრესიების პერიოდსა და უფრო დაწერილ ფორმებს.

რომანების ტიპები

• მსუბუქი დამოკიდებულება თანამედროვე ენაზედ, იგნორირებს ეპოქას, როგორც ფლობერი “სალამბო”.
• განხილულია, როგორც ისტორიას ეხმიანება თანამედროვეობა.
• არქაული კვადრატის დროის სივრცული და მარადიული მნიშვნელობა.

ნაციონალური და უნივერსალური ფასეულობები

• კრიტიკულადაა განხილული ნაციონალური ისტორიის აპოლოგია და უნივერსალიზმი.
• საბჭოთა ბერკეტის შეფასება და კონიუნქტურასთან დაკავშირებული ტექსტები.
• კონსტანტინე გამსახურდიას ნაციონალური ფასეულობები და მისი კულტურული მაინცობის გაგება.

გრიგოლ ხანცტელის და კონსტანტინოპოლის ტრადიცია

• გრიგოლ ხანცტელის სიკეთის ცნობილება.
• ეროვნული ფასეულობების უნივერსალიზაცია და ეპილოგის პროლოგის მნიშვნელობა.
• მემკვიდრეობის თემები და კონტექსტის გასათვალისწინებლად ჩართული არქეტიპების ემოციურ დატვირთვა.

რომანის წყაროების შეფასება

• წყაროების სახელდება და ლეგენდის მნიშვნელობა.
• ბიბლიური არქეტიპების ზეგავლენა და ლეგენდების საერთაშორისო მნიშვნელობა.
• ხალხური ლეგენდების დაარქივება და მათი კრიტიკული მოსაზრება ისტორიასთან დაკავშირებულია.

ისტორიული პასაჟები და გმირობის კონტექსტი

• რომან 'ოსტატის მარჯვენის' ისტორიული პასაჟების განხილვა.
• მეთერთმეტე საუკუნის დასაწყისის ისტორიული მოვლენები.
• რომანის ეპიკური სიმბოლების აღნიშვნა.
• მიმართვები გასული და თანამედროვო ეპოქების გასახსენებლად.

გიორგი პირველის პორტრეტი და სისასტიკესთან დაკავშირებით გამოთქმული აზრები

• ცხადად აღწერილი გეორგი პირველის პოტრეტული იერი და გამოწვევა.
• მისი სულიერი დამოკიდებულება და ეროვნული ფასეულობების დამყარება.
• მეფე გიორგის სიკვდილის შემდეგ მისი როლი ისტორიაში.

პერსონაჟები და სიუჟეტი

• ოსტატი და მისი შეგირდები; წარმომადგენელი და ენაკეული მისი ზურგში მოჭრა.
• ლირიკული ტონალისტიკა და ნიშნეული თემე, დეტალური წარმოდგენა.
• ისტორიის გმირული აღნიშვნა და მისი თანამედროვე ეჟვერი.
• ლიტერატურული სიუჟეტები და თანამედროვე ეჟვერის მნიშვნელობა.

დასკვნა

• კონსტანტინე გამსახურდიას ადრეობა და რომანის სხვა საინტერესო ასპექტები.
• უმნიშვნელოვანესი პერსონაჟები და ისტორიული დეტალების სიმბოლური დატვირთვა.
• საბოლოო აზრები და პერსპექტივა ეროვნულ გამოცდებზე.