Transcript for:
Pozytywizm w Polsce i jego wpływ

ruchu pozytywizmy Proszę pamiętać że kiedy uczymy się o tej epoce to nazwa dotyczy wyłącznie tego co dzieje się w naszym kraju to co dzieje się w innych częściach Europy w literaturze określa się mianem realizmu i oczywiście w podczas lekcji z pewnością zetknęli się z tym terminem to jest taki Trend literacki taki nurt Którego domeną jest ukazywanie rzeczywistości najbardziej szczegółowy wręcz fotograficzny sposób naśladowania rzeczywistość literaturze ma być wszelkie cechy prawdopodobieństwa zarówno fizycznego jak i psychologicznego stąd powieściach realistycznych tak dużo dość szczegółowych opisów to dlatego uczycie się że na przykład w Lalce przedstawienie Warszawie jest tak doskonałe że nie licząc pewnych elementów o których powiem później można by narysować zostawię lalki całkiem niezły plan ówczesnej Warszawy a jeżeli mówimy o opisie Paryża przez Prusa to nie wymyślam sobie go z głowy tylko ponieważ nigdy tam nie był stosował po prostu plan miasta któremu bardzo wnikliwie się przyglądał Niemniej jednak proszę państwa polski pozytywizm jest taką odpowiedzią na to co wydarzyło się w 1863 roku i był to Upadek Powstania Styczniowego wiedziano już wielka walka zbrojna która przez Polaków była dwukrotnie przegrana W czasie Powstań nie ma większego sensu patriotyzm więc należało okazywać poprzez bardzo intensywną naukę i pracę na rzecz ojczyzny pozytywiści w ten sposób nawoływali do tego aby wzmocnić kraj gospodarczo bo tylko taki kraj ma w przyszłości szansę na odzyskanie niepodległości dodatkowo kraju należało wzmocnić od strony moralnej więc podkreślano wartość rodziny i wszelkich tego rodzaju więzi w pozytywizmie proszę państwa poezja właściwie nie istniała ale oczywiście poeci ale raczej ich twórczość traktowana była marginalnie Dlaczego Otóż dlatego że wszelka literatura miała przede wszystkim podporządkować się względem dydaktycznym i tak zwanym utylitarnym miała więc służyć wychowaniu społeczeństwa nauczeniu go czegoś i wskazaniu właściwych wartościowych postaw skąd w ogóle nazwa pozytywny to jest oczywiście nazwa zaczerpnięty od francuskiego filozofa Auguste konta według którego w kursie filozofii pozytywnej pozytywne Oznacza to samo co użyteczny a zatem kładziono nacisk na taki relacje i takie działania które mają Szeroki oddźwięk społeczny stąd w pozytywizmie pojawiają się hasła pracy u podstaw pracy organicznej emancypacji kobiet asymilacji Żydów oraz fascynacji nauką i tak scjentyzm czuli wszelkie dążenie naukowe do Poznania rzeczywistości praca u podstaw zakładała w krótkim tłumaczeniu współpracę z tymi najuboższym i a więc pomoc mieszkańcom wsi w zdobywaniu wykształcenia i poszukiwanie często na wsiach zdolnych dzieci które można by było na przykład ufundować jakiś stypendium aby dalej się mogły kształcić praca organiczna z kolei zakładała proszę państwa pracę wszystkich warstw narodu pomiędzy sobą Może właśnie dlatego że te najbogatsze i elitarne warstwy społeczne obracały się Krótko mówiąc tyłem do tych najbardziej potrzebujących a przecież społeczeństwo jest tak organizm nie może funkcjonować dobrze cały organizm jeżeli jedna z jego części jest chora czy w jakiś sposób upośledzona należało zatem wskazywać na te potrzeby utworach literackich oraz dziennikarskich asymilacja Żydów dotyczyła faktu że przedstawiciele tej narodowości którzy zamieszkiwali os od setek lat czuli się was zasadzie częścią Polski ale pragnęli uszanowania ich odmienności religijnej kulturowej wielu z nich brała udział nawet w powstaniu styczniowym co raczej nigdy nie było doceniane zwrócono uwagę że są oni częścią naszego społeczeństwa i budują jego dobrobyt tak samo jak narodowi narodowościowy Przepraszam Polacy Dlaczego więc ja rozpychać ich na margines i w tej sprawie wielu Pozytywistów także podnosiło głos emancypacja kobiet były z kolei wymuszoną koniecznością wielu mężczyzn którzy po powstaniu styczniowym zostali Skazani na Syberię bądź na więzienie nigdy nie wróciło już do domu a ich małżonki wspólnie z dziećmi siostry czy matki nie miały środków na utrzymanie należało więc umożliwić kobietom zbywanie konkretnego wykształcenia oraz samodzielnej pracy ze stosownym wynagrodzeniem tak aby mogły się same utrzymać przykłady takich kobiet także znajdziemy w waszych lekturach obowiązkowych Co oznacza ascetyzm am.not fascynacją nauka poszło trochę opornie I Polakom Myślę że duży tutaj wpływ na to miał fakt że Oczywiście nadal pozostawali śmy pod zaborami podczas pod taką w zasadzie intensywną rusyfikacją czy też germanizacją jeśli chodzi o utwory tego okresu to myślę że warto pamiętać o twórczości poetyckiej Adama Asnyka który na przykład w znanym już wierszu Do młodych apeluję aby oczywiście rozwijać się iść naprzód ale też szanować pamiątki przodków pamiątki wielkich romantyków i ten Kult proszę państwa romantycznego poświęcenia Kult powstania również ten stosunek do historii był wśród wielu pozytywistycznych pisarzy bardzo widocznym Powstańców oraz to co zrobili otaczamy ją wielką czcią Czemu dawano także wyraz na łamach literatury jeśli chodzi o pozytywizm to tymi lekturami z jakimi z tego okresu się się z pewnością jest lalka z pewnością jest należąca do nurtu surrealistycznego powieść Fiodora Dostojewskiego Zbrodnia i kara ale czytać i również i krótsze utwory takie jak gloria victis Elizy Orzeszkowej czy kamizelkę Plusa Albo chociażby Drodzy państwo Mendla Gdańskiego Marii Konopnickiej niektórzy również czytają Nad Niemnem Elizy Orzeszkowej i założę się że wszystkie te utwory mają dla was pewien wspólny mianownik one pokazują postawy które z jednej strony są właściwe ale również Takie postawy które należałoby No cóż Krótko mówiąc może nie tyle potępić ile w jakiś sposób zanegować lalka Bolesława Prusa która ukazała się w drugiej połowie 19-go wieku najpierw w odcinkach jednej z gazet a potem w całości wzbudziła mieszane uczucia oraz recenzje z jednej strony była bogata wielowątkowa mnóstwo motywów Ale z drugiej strony miała nietypowy sposób narracji w Powiecie że mamy tam dwóch narratorów i to oczywiście zrodziło między innymi fale krytyki to historia kupca Warszawskiego który pochodzi wszyscy tak zwanej zubożałej wysadzony z siodła szlachty zapragnął poślubić arystokratka wiście pewnie by się mu to udało gdyby nie to że wreszcie mnie mógł znieść faktu iż Po pierwsze nie bardzo bym chciała A w momencie kiedy nawet by go zechciała to i tak go zdradziła ale to nie jedyna przecież historia opowiedziana przez lalkę tak naprawdę plus demonstruje nam przekrój przez polskie społeczeństwo tamtego okresu okresu rodzącego się drapieżnego kapitalizmu i pokazuje nam także bardzo dużo innych problemów na przykład Warszawę z tamtego czasu Paryż zasławek różne modele rodziny niezbyt szczęśliwych małżeństw oraz innych związków a także proszę państwa takiego człowieka który nie potrafi odnaleźć się Ani jako romantyk Ani jako pozytywista jeżeli natomiast chodzi o pozostałe utwory z okresu pozytywizmu to proszę pamiętać że zbrodnia Teodora Dostojewskiego jest powieścią polifoniczną to ciekawy zabieg który mówi nam o tym iż mamy wielogłos narracyjny nie ma więc jednego zdania na temat bohatera i tego co uczynił Ale w rzeczywistości każda z postaci prezentuje własny punkt widzenia Zbrodnia i kara to powieść ponadczasowe odpowiada na pytanie czy człowiek może stawiać się w roli Boga i mówić o tym kto może żyć jak to nie liczy tak naprawdę popełniając tę na ciężką zbrodnię można tak do końca zostać człowiekiem czy też zabija się duchowo samego siebie Rodion Raskolnikow byłych bardzo ubogi schorowane student prawa wierzy w swoją ideę tak takiego nadczłowieka i kogoś kto ma możliwość decydowania o losach innych kiedy próbuje to zasadę wcielić w życie i zabija lichwiarkę alonę iwanownę a także inną nie przewidzianą ofiarę czyli jej siostrę wówczas boryka się nie tylko z potwornym i wyrzutami sumienia ale także musi przede wszystkim stanąć twarzą w twarz z własną nie do końca rzeczywistą historii teorią radio na jednak z tych straszliwych opałów duchowych ratuje Wielka miłość a także wreszcie zrozumienie Na czym polega istota człowieczeństwa to jednak ja powiedziałam powieść realistyczna natomiast wracając do Polski nie zapominajcie o Mendlu Gdańskim przykryj i bardzo powiedziałabym wyraźnej historii 67 letniego Żyda introligatora który czując się Polakiem nie może zrozumieć dlaczego on i jego wnuczek którego samotnie wychowuje są prześladowani ze względu na swoją narodowość finalna Scena w której Kubuś zostaje trafiony kamieniem w głowę a potem oczywiście leży ranny jest też tym momentem w którym w starym życiu umiera serce do ukochanego miasta dlaczego no właśnie czy ktoś potrafił w tamtym czasie odpowiedzieć na to pytanie o smutnym losie Powstańców z okresu powstania styczniowego piszę Eliza Orzeszkowa gloria victis chwała zwyciężonym i celowo Orzeszkowa czyni narratora mi przedstawicieli przyrody wiatr Czy drzewa ponieważ samotna mogiła Powstańców nie ma nikogo kto troszczy się o nią i kto by o nią dbał i w tej historii przyrody poznajemy smutne losy tych którzy tam oddali swoje życie za ojczyznę niektórzy tak jak powiedziałam także czytają Nad Niemnem nie jest to jednak lektura obowiązkowa tam też mamy motyw mogiły mogiły powstańczej która cieszy się ogromnym szacunkiem i jest czczona przez okolicznych mieszkańców To nie jedyna mogiła w Nad Niemnem jest też mogiła założycieli rodu Bohatyrowiczów Jana i Cecylii która ma wszystkim przypominać o ogromnej wartości pracy bo przecież bohaterów powieści i innych utworów okresu pozytywizmu ocenia się tak naprawdę dwóch kategoriach Po pierwsze jakimi są patriotami i czy w ogóle nimi są i po tym jak podchodzą do pracy No to tyle na temat tej epoki Dziękuję i zapraszam na naszą stronę wiedza z wami com.pl q