Xin chào tất cả mọi người, chào mừng các bạn đã trở lại với kênh youtube của mình Mình tên là Chi Nguyễn, mình là tiến sĩ ưu dục và hiện đang công tác tại một trường đại học tại Mỹ Trong video ngày hôm nay mình sẽ thể thiệu cho các bạn 2 phương pháp học ôn thi mà đã được khoa học kiểm chứng là hiệu quả nhất để giúp ta nhớ được kiến thức và trả bài trong những kỳ thi như là thi học kỳ, thi tốt nghiệp, thi đại học. Hai phương pháp đó là thứ nhất Active Recall hay còn gọi là chủ động gợi nhớ và thứ hai là Spray Repetition hay còn gọi là lập lại cách quãng. Nhiều video bằng tiếng Anh trên Youtube trích dẫn và phân tích các luận chứng khoa học giải thích tại sao đây là những phương pháp hàng đầu để ôn thi hiệu quả. Mình sẽ để đường link phía dưới cho các bạn tham khảo nếu các bạn muốn tìm hiểu hơn về khế cạnh khoa học của hai phương pháp này. Tuy nhiên trong video này mình muốn nhấn mạnh vào khế cạnh làm sao, tức là cách nào để thực hiện cả hai phương pháp này để hiệu quả nhất trong quá trình ôn tập.
Dựa vào kinh nghiệm và kiến thức của cá nhân mình là một người đã 22 năm mài đựng quần trên ghế nhà trường, trong đó có 6 năm học cao học, thạc sĩ và... và tiến sĩ tại Mỹ. Video này sẽ có rất nhiều bí quyết quan trọng cho các bạn học sinh sinh viên. Mình sẽ để timestamp phía dưới cho các bạn tiện theo dõi và skip đến cái phần nào bạn quan tâm. Tuy nhiên, mình rất là khuyên các bạn nên xem từ đầu đến cuối vì có rất nhiều cái chi tiết nhỏ quan trọng giúp cho các bạn thành công hơn trong quá trình học tập và thi cử.
Thứ nhất, Active Recall dựa vào lý thuyết rằng khi bạn học một điều gì đó mới mẻ thì não bộ của mình sẽ ghi nhận và giấu nó trong một phần nào đó trong đầu của mình. Tuy nhiên sau này khi mình cần phải sử dụng nó cho việc thi cử này hay là phỏng vấn này, hay là trả bài chẳng hạn thì mình cần phải luyện tập não bộ của mình làm sao cho não của mình gọi được ra kiến thức đó ở đâu đó trong đầu của mình Do vậy cái phương pháp này có tên là Active Recall hay còn gọi là Chủ động gợi nhớ Cái ký út ở đây là chủ động Để hiểu chủ động là gì thì thứ nhất chúng ta cần phải hiểu cái nghĩa ngược lại của nó là bị động Tại sao học gợi nhớ một cách bị động là không hiệu quả? Một phương pháp ôn thi phổ biến nhưng lại được xem là thụ động Chính là phương pháp đọc lại bài khóa hay còn gọi là rereading Ví dụ như ngày mai thi lịch sử chẳng hạn Thì bạn mới mở sách ra đọc rồi đọc đến đâu thì gật gủ À mình nhớ đoạn này mình quên đoạn kia ok ok Hoặc thậm chí khi cả bạn highlight hay chép tay ý chính từ cuốn sách ra Thì nó cũng không phải là phương pháp chủ động để gợi nhớ Cách vừa đọc, vừa ghi chép, vừa highlight này chỉ hiệu quả khi bạn học nội dung mới thôi. Nhưng nếu để nhớ thông tin thì cách này không hiệu quả, vì đọc kiểu đó rất khó để đọng lại kiến thức trong đầu cho ôn thi, trả bài trên lớp.
Ngược lại, đối với phương pháp gợi nhớ chủ động, bạn phải tìm cách làm sao để đưa ra những cái khó, những cái điều khó nhớ, làm sao có thể challenge cái não bộ của mình để nó có thể nhớ được lâu hơn và tốt hơn. Trong phần 2 của video này, mình sẽ nói cho các bạn các phương pháp mình từng sử dụng để thực hiện Active Recall. Spay Repetitions dựa vào nghiên cứu về đường cong lãng quên hay còn gọi là Forgetting Curve Đường cong này thể hiện là khi mình bắt đầu học một kiến thức mới thì nã bộ của mình sẽ nhớ kiến thức đó Tuy nhiên, thời gian càng dài ra thì mình sẽ càng quên nhiều hơn chỉ nhớ kiến thức của mình rơi rụng dần Bởi vậy, Space Repetition sử dụng chiến thuật lặp lại cắt quãng tức là ngay khi mình bắt đầu quên một cái gì đấy thì mình ôn lại gối đầu ngay lập tức cứ như vậy, cứ như vậy thì mình sẽ nhớ được kiến thức đó lâu hơn và ổn định hơn, bền vững hơn Keyword ở đây là cách quãng Để hiểu tại sao lại cách quãng Thì mình phải hiểu cái ý nghĩa ngược lại của nó là liền mạch Nghiên cứu đã chỉ ra rằng Nếu bạn ngày nào cũng ôn tập với kiến thức y chang nhau Thì không tốt Nó khiến cho mình mệt mỏi, chán nản Khi mình ôn thí cách quãng Thì mình luyện cho nạ bộ của mình Có thời gian để nó nghỉ ngơi Và để nó tìm cách gọi lại kiến thức Mà đã bắt đầu bị phai mờ Đây chính là một kỹ năng vô cùng quan trọng Để mình có thể nhớ được lâu hơn Chính là trọng tâm của phương pháp Space Repetition này Hai phương pháp Active Recall và Space Repetition là một bộ đôi hoàn hảo Chúng ta nên sử dụng hai thứ đó song song với nhau Bởi vì nó bổ trợ cho nhau giúp cho mình luyện tập cái nãng bộ của mình Nhớ được kiến thức lâu hơn và ứng dụng được nó tốt hơn trong bài thi của mình Trong phần tiếp theo của video mình sẽ giới thiệu cho các bạn những phương pháp mà chính mình từng sử dụng Để đỗ được Đại học Nguyện vọng 1 ở tại Việt Nam Và sau này sang nước ngoài đi du học được 4.0 trên 4.0 GPA Cả thạc sĩ và tiến sĩ tại Mỹ Mình bắt đầu nhé Một trong những phương pháp phổ biến nhất để thực hiện Active Recall và Space Repetition là sử dụng Flashcard.
Khi ôn bài, nếu có phần kiến thức nào bạn cảm thấy khó nhớ hoặc quan trọng, bạn ghi vào Flashcard. Một mặt của Flashcard ghi khái niệm từ mới kiến thức, và bên kia của Flashcard ghi khái niệm từ mới kiến thức. ghi phần giải thích, ví dụ hoặc đáp án.
Cái nào ghi, cái nào bỏ hoàn toàn phụ thuộc vào từng người khi ôn thi không có một quy tắc cụ thể. Tuy nhiên, bạn không nên ghi tất cả mọi thứ vì như mình nói ban đầu, Active Recall hiệu quả nhất khi bạn tạo ra trở ngại cho nạ bộ của mình để nhớ những nội dung khó và quan trọng. Vì vậy, mình chỉ nên tập trung vào những thứ mình chưa nhớ chưa hiểu hoặc cảm thấy quan trọng cho bài thi mà thôi. Khi đã có Flashback mình thường phân ra làm 3 hộp. Hộp dễ nhớ, hộp hay quên và hộp rất hay quên.
Trong quá trình ôn tập, mình xếp flashcard vào từng hộp này. Hộp hay quên và rất hay quên, mình luyện tập thường xuyên hơn. Cách ngày ôn luyện đan sen với hộp dễ nhớ. Bản thân mình đối với flashcard, thì mình hay viết tay bởi vì là một số nghiên cứu khoa học đã chứng minh rằng là viết tay giúp cho người học nhớ lâu hơn và cá nhân mình mình cũng cảm thấy là khi mình học ôn mình thấy cái chữ viết tay của mình thì mình thấy thân thiện hơn, mình thấy dễ nhớ hơn Tuy nhiên nếu mà các bạn không thích viết tay hoặc là các bạn muốn có sự lưu trữ tốt hơn bằng bản điện tử thì có rất nhiều cái ứng dụng hiện nay nó cũng có thể cho bạn viết ở trên flashcard hoặc là học flashcard và sau đó họ sử dụng thuật toán để gợi nhắc cho bạn một ngày, hai ngày, ba ngày và dựa vào cái độ khó, cái độ hay quên của bạn đối với flashcard để tráo cái flashcard này cho mình đúng theo tinh thần của Active Recall và Space Repetition. Phương pháp mind mapping hay là vẽ bản đồ tư duy rất là thích hợp để học những thứ phức tạp, đang trèo với nhau.
Ví dụ như là những cấu trúc cơ thể người chẳng hạn, những cái kỹ thuật máy móc này hay là tiến trình lịch sử thế giới này. Những cái kiến thức như thế thì nó rất là tốt nếu mình có thể hệ thống nó một cách khoa học logic bằng bản đồ tư duy. Tuy nhiên khác với việc... vẽ bản đồ tư duy cho việc học kiến thức mới vẽ bản đồ tư duy để ôn tập theo phương pháp Active Recall thì bạn sẽ không mở tài liệu mà đóng tài liệu lại và thử xem khi đóng tài liệu như vậy mình vẽ bản đồ như thế nào mình có nhớ được bao nhiêu và mình có liên kết những kiến thức lại với nhau như thế nào đây chính là cách mà mình sử dụng Active Recall để luyện cho nạ bộ cách gợi nhớ kiến thức và hệ thống kiến thức một cách logic sau khi mình đã có mind map của mình vẽ ra rồi mình sẽ sử dụng Space Repetition để cách quãng thời gian ra để ôn tập lại kiến thức dựa vào cái hình vẽ của mình. Một cách mình hay sử dụng là che đi một phần mind map để đoán và sau đó mở ra để check lại đáp án.
Một phương pháp nữa để học ôn thi hiệu quả cho cả Active Recall và cho cả não bộ của mình đấy chính là luyện đặt câu hỏi thay vì chỉ tập trung vào câu trả lời Để làm được điều này, bạn cần đặt mình vào vị trí của người ra đề thi. Giả dụ bạn là người ra đề. Với bài khóa như thế này thì bạn muốn hỏi thí sinh những điều gì Như vậy, trong quá trình ôn thi thay vì chỉ học chay bạn tích cực đặt ra hàng loạt câu hỏi và ghi phần trả lời bên cạnh.
Cách này cực kỳ tốt vì nó luyện cho nhãn bộ của mình kỹ năng tư duy độc lập. Mình đoán được xem phần nào là phần quan trọng, phần kiến thức nào là phần kiến thức nên có ở trong bài test và nhờ đó có thể đoán được đầy thi một phần nào. Sau khi tạo ra bộ câu hỏi và câu trả lời, bạn tiếp tục dùng phương pháp Space Repetition bằng cách để cách quãng ngày ôn tập, che đi phần đáp án và trả lời những câu hỏi mình đặt ra.
Một phương pháp mà cá nhân mình từng sử dụng và thấy rất hiệu quả nhưng rất ít khi thấy sách vở ghi lại như một phương pháp chính thống đó là tưởng tượng và liên kết. Bản thân mình khi mình học một cái gì đó khó nhớ mà xa vời mà nó không gắn đến với cuộc sống bình thường của mình ấy, thì mình hay cố gắng mình sử dụng cái trí tưởng tượng của mình, mình gắn nó với một cái gì đấy mà nó quen thuộc hơn hoặc là mình tưởng tượng cái hình ảnh nào đấy mà mình có thể nhớ được từ đó mình sẽ nhớ ra cái kiến thức của mình tốt hơn. Ví dụ như ngày xưa mình học môn kỹ thuật công nghiệp ấy, mình không biết là các bạn hiện nay còn học cái môn này ở Việt Nam không nhưng mà ngày xưa mình học ấy, mình thấy nó rất là khó khó nhớ bởi vì nó có những cái kiến thức mà nó rất là phức tạp, ví dụ như là bánh răng chuyển chuyển động này, cái này nối với cái này này, sau đó thì tạo áp lực lên xi lanh này rồi là vân vân vân vân, rất là khó hiểu ấy mà còn không có cái hình minh họa nữa do vậy để mà nhớ được những cái kiến thức này thì mình hay tưởng tượng một cái máy ở trong đầu mình.
Mình hình dung cái máy này có những cái tính năng như là sách nói và tưởng tượng khi bật máy lên thì cái bánh răng liên kết chạy như thế nào. Đối với những cái môn học khác, ví dụ như là y học này, sinh học này hay là kỹ cài học học từ vựng tiếng Anh ấy, nếu mà mình có thể gắn nó với một cái gì đấy nó quen thuộc với mình hay là tưởng tượng ra ghép nó lại trong một cái cuộc đối thoại này hay là một cái gì đấy mà nó thân thuộc ấy, thì mình sẽ nhớ được lâu hơn và mình sử dụng nó được tốt hơn, có cái tính ứng dụng cao hơn Một phương pháp nữa rất tốt để thực hiện Active Recall đấy là nhầm ra thành tiếng, tức là thay vì khi mà bạn muốn thi thì bạn chỉ nhầm nhầm trong đầu thôi, bạn không nói ra thành lời thì khi mà mình ôn luyện theo kiểu Active Recall này thì mình Mình nên đứng lên và mình nói ra thành lời. Bởi vì cái cách mình nói ra như thế này nó ép buộc cái nã bộ của mình phải tư duy một cách logic.
Mình phải nói ra, mình phải giải thích một cách dễ hiểu. Thì từ đó mình sẽ nhớ bài được tốt hơn. Như mình đã nói, phương pháp nhầm thành lời này tốt nhất là khi bạn có thể đứng lên, đi lại lại như đang tập thuyết trình vậy. Cho cái kiểu nói của mình được tự nhiên hơn, cho cái kiến thức nó được vào trong đầu mình một cách dễ hiểu hơn.
Và tốt hơn nữa là nếu bạn có một ai đó có thể đọc câu hỏi, làm bài test cho bạn. có thể trả lời lại bằng miệng Cách này tạo áp lực lên não bộ của mình và chuẩn bị cho mình cái tâm lý khi mình đi thi được tốt hơn. Mình còn nhớ thời mình học phổ thông ấy, mỗi lần đến cái bài thi lịch sử ấy, thì mình nhờ mẹ mình cầm cuốn sách lịch sử và tạo các câu hỏi cho mình.
Mình đi lòng vòng quanh nhà mình để mình trả lời cho mẹ mình. là đang diễn tập ấy. Và thực sự ấy ngày xưa mình từng đoạt giải học sinh giỏi lịch sử do vậy là chắc chắn cái cách này nó hữu ích cho các bạn nhớ bài được lâu hơn và áp dụng cho các thi của mình Đó là 5 cách mà mình đã từng sử dụng để áp dụng Active Recall và Space Repetition vào cái việc ôn thi của mình Tất nhiên mỗi một người có một cái cách học khác nhau và cái môn học cũng khác nhau nữa Do vậy mình phải ứng dụng tùy vào cái hoàn cảnh của mình và cái phong cách của mình để cho cái kết quả tốt hơn Tuy nhiên bạn nên biết rằng cái hai phương pháp này Active Recall và Space Repetition đã được khoa học chứng minh là hai phương pháp hiệu quả nhất để ôn thi và nhờ kiến thức Do vậy nếu mình có thể kết hợp được cả hai phương pháp này thì chắc chắn là sẽ mang lại cái hiệu quả tốt cho cái quá trình thi và học kiến thức của mình Trước khi kết thúc video thì mình muốn nói một đôi lời cho những bạn đang đối diện với những kỳ thi lớn.
Thứ nhất, Active Recall, Space Repetition hay bất kỳ phương pháp học chủ động nào khác thì cái nội dung chính của nó không chỉ tập trung vào việc học kiến thức mà nó luyện tập. Cho cái não bộ của mình Để cho mình suy nghĩ được nhanh hơn Sắc bén hơn, thông minh hơn Do vậy đôi khi mình nghĩ Trong quá trình mình ôn tập hay là quá trình mình học bình thường Thì cái trí thông minh Cái thiên bẩm của mình Nó chỉ chiếm một phần nhỏ thôi Tất nhiên là cũng quan trọng quan trọng. Nhưng mà cái quan trọng hơn cả là mình phải luyện tập chăm chỉ mình phải thực hành thường xuyên để mình mài cho cái não bộ của mình nó sắc bén hơn. Thì mình có thể đi được con đường dài sau này Bản thân mình thì mình có xuất phát điểm hết sức bình thường.
Thậm chí có những thời điểm mình học rất là kém và mình phải rất là khó khăn mới có được ngày hôm nay. Do vậy nếu các bạn cảm thấy mình chưa học được giỏi thì đừng nên bỏ cuộc. Mình vẫn có cái cơ hội, mình vẫn có thời gian để mình luyện tập não bộ của mình.
Như là cái cách mình luyện tập cơ bóc của mình ở trong Như vậy mình có thể, mình hoàn toàn có thể luyện tập cho mình thông minh hơn, cho nạ bộ của mình phát triển hơn. Lời khuyên thứ 2 của mình là cố gắng làm hết sức mình và đừng lo lắng quá nhiều về kết quả. Tất nhiên khi đi thi thì ai cũng nghĩ đến kết quả thôi.
Nhưng mà nếu mà mình nghĩ về kết quả nhiều quá thì nó sẽ tạo ra cái kỳ vọng lớn, cái áp lực lớn, cái stress cho bản thân mình mà không đáng có. Nhưng cái stress này cũng ảnh hưởng đến cái performance của mình, cái cách mà mình thể hiện trong bài thi. Do vậy nếu mình cố gắng cố gắng hết sức ấy, mình đổ hết công sức mình ôn luyện thì mình không có gì phải hối tiếc cả.
Kể cả khi mà kết quả không được nhìn của mình thì mình cũng có thể nghĩ rằng là à mình đã cố gắng hết sức rồi thì mình nghĩ là nếu mà các bạn có thể tập trung vào cái quá trình mình cảm thấy thư giãn, thoải mái thì mình sẽ thi được tốt hơn. Đừng nên quá coi trọng cái kết quả. Lời khuyên thứ 3 là chăm sóc cho bản thân và đi ngủ đủ giấc. Ngày trước khi mình học thi đại học ấy thì ngày nào mình cũng học đến 2 giờ sáng thậm chí 4 giờ sáng và sáng hôm sau sau thì mình phải ngủ bù, đến khoảng độ 12h trưa thì mình mới ngủ dậy thì đến khi mà mình đi thi, kỳ thi thật ấy thì cái kỳ thi thật nó vào buổi sáng mà, thì khi đấy cái đồng hồ sinh học của mình nó chưa đáp ứng, nó chưa quay trở lại cái cuồng bình thường ấy, cho nên mình có nhớ ấy cái đêm trước ngày thi môn toán thi đại học ấy, là mình không ngủ nổi, mình không quen ngủ cái giờ đấy ấy, mà trong đầu mình thì mình lo lắng là thôi chết rồi nếu mình không ngủ cái giờ này ấy, thì sáng hôm sau mình rất rất buồn ngủ thì mình sẽ ảnh hưởng đến cái kỳ thi Các bạn hãy thư giãn, ngủ đủ giấc và ngủ đúng theo giờ giấc bình thường. Đặc biệt trước kỳ thi thì mình nên thư giãn, mình nên cất bớt sách vở, mình nên ôn luyện nhẹ nhàng.
Và sau đó mình chuẩn bị ăn uống đầy đủ, tâm lý vững vàng cho kỳ thi. Mình hy vọng các bạn cảm thấy video ngày hôm nay hữu ích và mình chúc các bạn thi tốt và đạt nhiều thành công trong quá trình học thuật của mình. Chào mọi người! Hãy subscribe cho kênh Ghiền Mì Gõ Đ