Historia Polski - dynastie Andegawenów i Jagiellonów

Koniec dynastii Piastów

• Kazimierz Wielki, ostatni władca z dynastii Piastów, nie miał syna.
• Dziedziczenie w linii męskiej było zagrożone.

Dynastia Andegawenów

• Po śmierci Kazimierza tron objął Ludwik Andegaweński, syn króla Węgier Karola Roberta i Elżbiety Łokietkówny.
• Ludwik był rzadko w Polsce, rządy de facto sprawowała jego matka.
• Ludwik przyłączył Ruś Czerwoną do Węgier.

Przywilej koszycki (1374)

• Wydany przez Ludwika celem zagwarantowania sukcesji jego córki.
• Warunki:
  • Szlachta płaciła tylko jeden podatek (2 grosze z łana chłopskiego).
  • Nowe podatki mogły być wprowadzane tylko za zgodą szlachty.

Jadwiga Andegaweńska

• Koronowana na króla Polski w 1384 roku.
• Szlachta zerwała jej wcześniejsze zaręczyny, by wybrać dla niej męża.
• Wybór padł na Władysława Jagiełłę, wielkiego księcia Litwy.

Unia Polski z Litwą

Układ w Krewie (1385)

• Unia personalna: wspólny władca - Jagiełło.
• Jagiełło zobowiązany do chrystianizacji Litwy i przyjęcia chrztu.
• Jagiełło miał odzyskać utracone ziemie m.in. Pomorze Gdańskie.

Koronacja Jagiełły (1386)

• Jagiełło przyjął imię Władysław.
• Ślub z Jadwigą i koronacja.
• Spory o status Jadwigi jako króla.

Wojny wewnętrzne na Litwie

• Witold, stryjeczny brat Jagiełły, stanął na czele buntowników.
• Po kilku latach Witold uznał zwierzchnią władzę Jagiełły.

Unia w Horodle (1413)

• Wspólny władca wybierany przez przedstawicieli Polski i Litwy.
• Wprowadzenie urzędów kasztelanów i wojewodów na Litwie.
• Adopcja herbową litewskich rodów.

Śmierć Jadwigi i dalsze małżeństwa Jagiełły

• Jadwiga umiera w 1399 roku.
• Jagiełło miał jeszcze trzy żony, ostatnia Zofia Holszańska urodziła mu synów.

Przywilej jedlneńsko-krakowski (1430-1433)

• Nietykalność osobista i majątkowa szlachty.
• Potwierdzone wcześniejsze przywileje.

Śmierć Jagiełły

• Jagiełło zmarł w 1434 roku, pochowany na Wawelu.
• Tron objął jego syn Władysław Warneńczyk.

Te kluczowe wydarzenia kształtowały rozwój Polski w okresie przełomu dynastii, przyczyniając się do zmian politycznych i społecznych w kraju.