Overview
Tinalakay sa lektura ang tungkol sa talumpati—kahulugan, bahagi, uri, at kung paano bumuo ng mahusay na tekstong argumentatibo.
Kahulugan ng Talumpati
- Ang talumpati ay pagpapahayag ng kaisipan o opinyon sa harap ng madla sa pamamagitan ng pagsasalita.
- Layunin ng talumpati ang manghikayat, magbigay impormasyon, tumugon, at maglahad ng paniniwala.
- Isa itong sining ng komunikasyong pampubliko na nagpapaliwanag ng paksa.
Bahagi ng Talumpati
- Panimula: Inilalahad ang layunin at kinukuha ang atensyon ng madla.
- Katawan: Dito tinatalakay ang pangunahing paksa o ideya.
- Pangwakas: Nilalagay ang buod, matibay na ebidensya, at panawagan sa aksyon.
Uri ng Talumpati Ayon sa Pamamaraan
- Impromptu: Walang paghahanda; biglaan.
- Ekstemporanyo: May kaunting oras pag-isipan; may balangkas lamang.
- Preparado: Pinaghandaan, sinaliksik, sinanay, at minsan ay sinaulo.
Uri ng Talumpati Ayon sa Layunin
- Pampalibang: Nagpapatawa gamit ang anekdota o kwento.
- Nagpapakilala: Panimulang pagpapakilala sa isang tao.
- Pangkabatiran: Nagbibigay impormasyon sa mga pagtitipon o panayam.
- Nagbibigay-galang: Para sa pagtanggap o pagpapaalam sa isang tao.
- Nagpaparangal: Pagbibigay papuri o parangal.
- Pampasigla: Pumupukaw ng damdamin at impresyon ng tagapakinig.
Mga Dapat Taglayin ng Talumpati
- Panimula: Tawagin ang pansin ng tagapakinig.
- Paglalahad: Ilahad ang isyu at diwa ng talumpati.
- Paninindigan: Ipakita at ipaliwanag ang sariling opinyon o panig.
- Pamimitawan: Gamitin ang masining na pangungusap upang magmarka sa isipan ng tagapakinig.
Katangian ng Mahusay na Tekstong Argumentatibo
- Napapanahon at mahalagang paksa.
- Maikli, malaman, at malinaw ang unang talata.
- Lohikal at malinaw na transisyon sa bawat bahagi.
- Maayos na pagkakasunod-sunod ng ebidensya at argumento.
- Gumagamit ng matibay na ebidensya.
Key Terms & Definitions
- Talumpati — Pagpapahayag ng kaisipan o opinyon sa harap ng madla.
- Impromptu — Uri ng talumpati na walang paghahanda.
- Ekstemporanyo — Talumpating may kaunting oras na pag-isipan at may balangkas.
- Tekstong Argumentatibo — Uri ng teksto na naglalahad ng opinyon, argumento, at ebidensya ukol sa isang isyu.
Action Items / Next Steps
- Gumawa ng isang balangkas ng talumpati gamit ang apat na bahagi.
- Magsanay magsalita ng impromptu at ekstemporanyong talumpati.
- Basahin muli ang mga halimbawa ng tekstong argumentatibo.