Transcript for:
Uchwalenie Konstytucji Trzeciego Maja

Hej [Muzyka] witam dzień dobry dzisiejszym tematem będzie konstytucja Trzeciego Maja oglądamy [Muzyka] zaczniemy sobie od tego kto odebrał jakąś szczególną rolę uchwalenie Konstytucji Kto był ojcem tej konstytucji jako pierwszego zmienimy sobie króla Stanisława Augusta Poniatowskiego mimo wszystko on był zwolennikiem tej konstytucji a później troszkę mu się zmieni ale to jeszcze dzisiaj będziemy sobie omawiali drugim ojcem będzie Ignacy Potocki następnym będzie hugon Kołłątaj ale też będzie tam obecny sekretarz Królewski czyli stępione piattoli ten człowiek który tutaj jest widoczny też na wizerunku więc generalnie samo uchwalenie Konstytucji jest dosyć specyficzne ponieważ kombinowaną kombinowaną na wszelkie możliwe sposoby ale jak A to już do tego Przechodzimy już na lekcji poprzedniej mówiłem o tym że projekt Konstytucji był generalnie gotowy wcześniej tylko z legendą z upublicznieniem do odpowiedniego momentu Ustalono że takim odpowiednim momentem będą święta wielkanocne ta przerwa wielkanocna w obradach ponieważ generalnie większość posłów z obozu harcerskiego rozjechała się do domów na święta w rodzinne strony a ci którzy byli powiedzmy zwolennikami uchwalenia Konstytucji zostali w Warszawie chciałam przede wszystkim wykorzystać ich nieobecności to żeby jak najszybciej uchwalić konstytucję dlatego też uznano że nie będą Oni jakby kolejnych rozdziałów omawiać bo generalnie jak omawialiśmy ten obóz Hetmański bardzo mocno czepiał się pierwszego rozdziału więc generalnie zbyt daleko nie wyszli Powiedzmy że reformatorzy i chciałbym prostu przyspieszyć więc Ustalono że będzie głosowanie nad całością ustawy czyli Konstytucji a nie nadaje konkretnymi funkcjami i to miało przyspieszyć i przyspieszyło generalnie te działania pierwotnie miał być 5-go Maja wszystko organizowany ale zmieniono tą datę na trzeciego maja i przyspieszono ten tryb Generalnie nawet rozpoczęto od tego że czytano takie teksty polityczne które miały pochwalać zmianę praw Konstytucji i tak dalej chcemy zachęcić tych posłów jeszcze niezdecydowanych i później będziemy mieli wystąpienie posła w służewskiego którym będę mówił jakie oceny obrazie na osobnym materiale analizie obrazu generalnie i tam możecie o tym sobie co nieco posłuchać więc generalnie Idziemy sobie do tych wydarzeń kolejnych które miały miejsce na pewno zapewnimy bezpieczeństwo obradujących i tutaj miało nad tym bezpieczeństwem czuwać bramy królewskiej czyli Józef Poniatowski ze swoim oddziałem na sali sejmowej 3 maja roku 1791 było tylko 182 posłów i senatorów I to właśnie oni uchwalił Konstytucję bez ustalania tego z innymi posłami czyli przeciwnikami którzy oczywiście uchwalania nie chcieli więc generalnie Było to dosyć dobrze przemyślany przez polskich usługi senatorów ale żeby była jasność sposób uchwalenia uznawany jest przez ówczesnych im ludzi ówczesnym nawet historyków jako zamach stanu nie wszystkich oczywiście żeby była jasność ale przez dużą grupę jednak ten sposób jest to odbierane jednak konstytucja została uchwalona mamy ustawę rządową prawo uchwalone i teraz Jakie były postanowienia Konstytucji przede wszystkim wprowadzono monteskiuszowski trójpodział władzy i będziemy mieli Władzę ustawodawczą władzę wykonawczą I władzę sądowniczą ale po kolei władza ustawodawcza to jest władza która należała do dwuizbowego sejmu czyli do Izby Poselskiej oraz do senatu zniesiono tam całkowicie liberum veto i miało być to zastąpione poprzez podejmowanie decyzji i głosowaniem większością głosów do władzy wykonawczej idziemy powołano specjalną straż praw czyli tak jakby rząd który ma być przy królu ponieważ i do króla i dostarczę prawda władza wykonawcza miała należeć tam straż praw powiedziałem tak zwanych pięciu ministrów i oni mieli konkretne rzeczy do ogarnięcia była to wojskowość bo edukacja były to sprawy takie wewnętrzne Ministerstwo Spraw Wewnętrznych tak dalej była to dyplomacja i było ton sprawy były to sprawy sądowe więc generalnie miało być to jakby takim rządem który przy tym królu będzie stał i będzie umiał realnie doradzać a nie wpływać na niego poprzez ambasadora Powiedzmy że rosyjskiego do straży praw należał również Prymas Polski czyli ten najwyższy duchowny katolicki który miał również pełnić funkcję prezesa Komisji Edukacji Narodowej władza sądownicza standardowe miał być to władza i niezależna teoretycznie w praktyce nadal osobno byli sądzeni zarówno i mieszczanie jakieś szlachta więc tak nie do końca ta sprawa została tutaj załatwiona idziemy do kolejnych postanowień Konstytucji zniesione mówiłem liberum veto więc generalnie zniesiono również coś co było problemem i było zagwarantowane przez prawa kardynalne Co Polacy uznawali za zło wcielone czyli tak zwaną wolną elekcję oczu wcześniej Polacy powszechnie tobą na rękę tak kogoś przekupić pieniążki do kieszeni Zagłosuj i tak dalej teraz idziemy z duchem Oświecenia więc znosimy wolną elekcję Ustalono że po śmierci Poniatowskiego Tron polski zostanie przejęty przez elektora Saskiego w tym momencie był to Fryderyk August i był to wnuk augustan trzeciego i później będzie ta korona Dziedzic ta oczywiście już po śmierci samego Fryderyka Augusta przy okazji poprzedniej lekcji mówią o tym że będzie w Konstytucji ustawa o miastach i to prawo miastach tam też będzie oczywiście zapisane będzie mowa o tym że stan chłopskim będzie wzięty pod opiekę państwa oraz pod opiekę rządu krajowego w przyszłości nie ma sprecyzowanych planów co do tego jak ten chłop będzie postrzegany przez powiedzmy polskie prawo na razie jest o tym Cichosza ale nawet lepiej kiedyś tam więc Bądźmy dobrej myśli zdefiniowano też Konstytucji słowo naród gdzie nie mówimy tylko o szlachcie i magnaterii tylko o wszystkich mieszkańcach państwa i to jest jedną z ważniejszych spraw które należałoby tutaj sobie a gdzieś do głowy wbić samo uchwalenia Konstytucji jest pokazany na obrazie Matejki czyli konstytucja Trzeciego Maja roku 1791 ale analiza obrazu jest na osobnym filmie Jeżeli chcecie tam Samo życie w to wejść ją obejrzeć i wysłuchać Ale idziemy dalej mówiłem żeby konstytucja była fajna przez zwolenników Konstytucji pomijając ich przeciwników więc przeciwnicy na uznają że jest to zło wcielone i trzeba coś z tym po prostu zrobić a niestety taka sytuacja geopolityczna wokół naszego kraju była naprawdę naprawdę nie na naszą rękę chyba sobie z tego sprawę Nie zdawaliśmy że wystarczy małe zapalnik mały pretekst a będziemy mieli wojna generalnie taką sytuację która była nieregulaminowa uchwalona Ona nie miała poparcia większości polskiej szlachty czyli tych którzy byli obecni oczywiście na tym polskim sejmie jednak taką miarą tego czy ona była dobrym wyjściem 4 złem było to co później wydarzy się w kolejnych miesiącach gdzie na kilka ziemskich tylko jeden sejmik nie przyjął taką sytuację jako prawa aktualnie obowiązującego Więc można powiedzieć że jakbyśmy głosowanie większością głosów to prawdopodobnie taką studia weszłaby wówczas życie ale w tym momencie ta Polska część szlachty ta najbardziej nieokiełznana czyli obóz Hetmański uznaję że jest to akt który nie powinien mieć absolutnie miejsca i wykorzystają to wszystko dokładnie to plusy oraz Rosja Rosja w tym czasie będzie powolutku kończyć wojnę z Turcją jest rok 1792 plusy co prawda są z nami w sojuszu ale generalnie mówię bardzo źle o tym że ta polska konstytucja została uchwalona i coś trzeba było z tym robić jedynie władca austriacki mówił o tym że jest to dobry krok w kierunku zmian oświetleniowych jednak wkrótce po tym umrze więc nie będziemy mieli żadnego obrońcy naszych praw i jeszcze po śmierci władcy austriackiego austriacku ma się z Prusami przeciwko Francji zbliżam się do siebie więc generalnie do interwencji potrzeba było dla małego pretekstu A tego pretekstu dadzą nam nasi targowiczanie czyli Seweryn Rzewuski Stanisław Szczęsny Potocki Franciszek Ksawery Branicki No i Szymon Kossakowski więc generalnie oni wybierają się do swojej traktorki czyli do Katarzyny drugiej mówią o tym że dzieje się źle w państwie ponieważ ich prawa kardynalne zostały całkowicie zniszczone przez polską konstytucję i oni Proszę o pomoc Katarzyna mówi okej pomożemy więc oni uchwalili a Konfederacji w Petersburgu roku 1792 jednak akt konfederacji uchwalony poza polskimi granicami nie ma żadnego znaczenia Więc przyniesie na ziemie ukraińskie i tam w Targowicy ponownie uchwalili ten akt akt konfederacji przeciwko Konstytucji przeciwko królowi Dlaczego oni chcieli chcieli wszystkimi tego żeby zlikwidować to co zostało przez Konstytucję uchwalone czyli chcieli powrócić do starych przywilejów szlacheckich chcieli powrócić do wolności szlacheckich czyli do liberum veto do wolnej elekcji i tak dalej Oczywiście miało swój upust i ujście w miesiącach kolejnych Bo to co teraz mówię dzieje się w maju dokładnie czternastego maja roku 1790 tego drugiego konfederaci uważali siebie za bohaterów za takich prawdziwych Patriotów Ale ich działanie spowodowało interwencje rosyjską co zaskutkuje wojną o obronie Konstytucji i generalnie dla nas współcześnie Targowica jest symbolem zdrady narodowej ale oni wtedy wierzyli zupełnie coś innego potwierdzeniem tego że cała akcja targowiczan i skubanie się z Katarzyną będzie jednak wcześniej ustalone jest to że jeszcze w maju do Polski wchodzi 100.000 Armia Rosyjska więc generalnie ona jest dobrze wyszkolona jest zaprawiona w bojach po wojnie z Turcją i możemy się jechać bo mamy po swojej stronie około 65 tysięcy żołnierzy którzy są Zieleni w walce ale waleczny i to jednak Polacy w historii udowadniają że walka nam się rzeczywiście gdzieś tam w głowach plik No i ma jakieś Powiedzmy że sukcesy w czerwcu roku 792 dochodzi do bitwy pod zieleńcami Ithan Józef Poniatowski czy bratanek króla odnosi zwycięstwo i król poproszony przez swego bratanka o to żeby ustalić jakiś order ustala ten Orderu Virtuti Militari za wielkie zasługi i właśnie Poniatowski taki Orange jako pierwszy otrzymuje później będą Kolejni ludzie którzy ten order będą otrzymywać ale po upadku całej tej wojny targowiczanie jak przejmą władzę właściwie w Polsce przez krótki okres czasu na każdą zwrócić ten order Virtuti Militari bo jest to dla nich symbolem zdrady narodowej w kolejnym miesiącu lipcu roku 1792 mamy kolejne zwycięstwo tym razem Kościuszki pod dubienką ale Zwycięstwa były tylko i wyłącznie w pojedyncze one dawały nam podniesienie morali ale niestety wojska rosyjskie były większe Bo lepiej wyszkolone i mogły być coraz to uzupełniony przez kolejne oddziały rzucane przez Rosję na ziemie polskie Więc siłą rzeczy wojna właściwie szła w tym kierunku i coraz więcej ludzi nawet z obozu reformatorskie go przechodził nas głowicy nawet później w lipcu król przeszedł na stronę targowiczan Licząc na to że uda się uniknąć Jakiejś wielkiej dramatycznej katastrofy i jako że był zwierzchnikiem Sił Zbrojnych przerwał całkowicie działania wojenne więc generalnie sytuacja była dramatyczna a dramatu miał nie być generalnie a jednak było tego wyciągiem z przystąpili po wojnie do kupienia całkowicie właściwie ja państwowego Upili oni wszystkie majątki ziemskie ludzi którzy brali udział w wojnie czy też byli zwolennikami Konstytucji Trzeciego Maja jednak później żeby uniknąć prześladowani po prostu uciekli z kraju i generalnie sytuacja była naprawdę naprawdę traumatyczne dlatego że oni uciekają zostali będziemy później mieli wieszanie targowiczan co tu widzimy na tym obrazie i jeszcze tego wrócimy w swoim oczywiście czasie No i generalnie gramy się ku drugiemu rozbiorowi co prawda Austria nie będzie brała w nim udział ponieważ będzie zainteresowana sprawami w Hiszpanii też na ziemiach niemieckich i w zamian za to że oni nie będą brali udziału w tym drugim rozbiorze Zarządzają od plus przyzwolenia na zagarnięcie Bawarii prostu pierwotnie się zgodzą Później troszkę zmieniła zdanie ale generalnie to Prusy oraz elity rosyjskiego caryca Chyba nie do końca chciała tego rozbioru ale elity będą paliły do tego rozbioru i on w końcu dojdzie do skutku i 23 Stycznia 1793 roku Prusy i Rosja Podpisują nowy układ rozbiorowy zabierają nam ogromne ziemię proste najbogatsze bo zabrałem nam reszty Wielkopolski z Poznaniem Z Gnieznem kaliszem zabierają nam jeszcze torun-gdansk który wcześniej był rozebrany część Mazowsza jeszcze bez Warszawy do tego ziemię sieradz.com ziemię ojczystą więc generalnie wszystko trafia właściwie co było dobrze rozwinięte ręce pruskie Rosja zabiera nam znowu te tereny bardziej rolnicze większą część Ukrainy i Białorusi ale są to ogromne ziemi Które zostały nam Niestety tak czy siak zabrane Sejm rozbiorowy obradował w tym samym roku w roku 1793 w grodnie i generał się w obradach wzięli udział tylko ci posłowie którzy byli jeszcze z ziem polskich nie z tych ziem zabranych ponieważ to na nich batem było to że idziemy też zostaną zabrane jeżeli on nie Potwierdzam tego rozbioru więc zastraszeni i tak naprawdę zmuszeni do tego żeby ten rozbiór potwierdzić przyjęli nową właściwie ustawę sejmową która będzie zmieniała troszeczkę poprzeczkę prawo w Polsce przywrócone selektywność tronu przywrócą liberum veto co prawda w wersji ograniczonej ale jednak Przywrócono powrócono do prawa do rokoszu przywrócona radę nieustającą która wcześniej bardziej filtrowana oraz Ustalono że będziemy sojusz sojusz z Rosją która będzie nas kontrolować i całkowicie nas ubezwłasnowolnieni No także idziemy już praktycznie do końca naszej historii tej pierwszej Rzeczpospolitej ale końcówka będzie na lekcjach następnych za Dziękuję i do widzenia gówno