salam her birinizi dste Hoş gördük bugün sizinle fonetika dersinin izahına Bakacık başlay fonetika nedir uşaklar fonetika Azerbaycan dilinde ilk bölm Biz Fonetik sonra leksika morfolog ve en son saks bölmesini geçeceği B Fonetik öen uşaklar fonetika temel mevzumuz Fonetik Biz sesleri danışık seslerini Öğrenir leksik bu seslerden yeni sözler Yaradır sözler öğrenir sözlerin leksik manalarını öğrenir yani izah olun bilen manalarını daha sonra morfologi is hemin sözlerin grammatik manalarını yani hansı Nesine aid olmalarını müeyyen edirik sintaks bölmesinde Biz hem sözlerden söz birleşmeler cümleler gik ilk bölmem olan gelin Fonetik başlaya dedik ki fonetika bizim temel dersimdir fonetika sözünün anlamı fone ses TİKA ise elim demektir yani ses hakkında elim demektir fonetika ve uşaklar fonetika bölmesinde Biz danışık seslerinden danışık Üzümden Danış fonetika bölmesinde Biz ahen kanununa vuran hean Saitler itlerden ve bu Sait samli sözlerin düzgün tüen yazılışını yazışından BS edece ve öğrene Fonetik danışık üzler var danışık üzler de iki yere ayrılır Bunlardan birincisi fal danışık üzler dier ise qeyri fal danışık üzler fal danışık üzerimiz bizim dil dodaqlar ve sesimizdir ses telleri geyal danışık üler ise ağ diğerler daha sonra akciğerden sonra nefes borusu nefes borusundan sonra gelir kırtak kırtak daha sonra kırtan Keçik diş ağız boşluğuna ve en son Nihayet ki Burun boşluğu Dem fitik yani sesler hakında olan Elm bölmesinde Biz danışık üzler öğr danışık üzerimiz de ik yer ayrılır fal Danış üv V qeyri fal Danış üv fal Danış üv dil dodaqlar sesdir qeyri fal danışık üv ise ağ cerler nefes borusu kırt diş ağız boşluğu ve Burun boşluğu bunları mülk yadda saars ve uşaklar danışık sesleri bizim şifahi nimin bir ifad vasit sidir Vahid ve biz bu danışık seslerini herfi işar işar bir yazını getirir B HF nir deseniz ses nedir HF ve ses uşaklar Biz sesler değir ve eşidir değik eşidir herfler ise Yazır ve görürü ve biz Azerbaycan dilinde sesler ifade elemek için bu sözün herf terkibi dedik Orada ne keder HF olması nezer tutulur Melen Radio sözü Radi sözünün herf terkibi tam Beşir yani 5 HF ibaretdir T terkibi deseniz Radio sözünün beir Bu da sözlerin SS V HF tkib V sözlri Biz düzgün Tüz versiy Tut ki Beş HF var Amma tüzünde altı HF var msel Radio sözünde beş HF altı ses var demli burada bir kemiyet Fi var har deseniz sözün yazılışının 5 tünün ise dilim dolaşı alt Ssen ibaret olması Onun bir kemmiyet ferinin yaranması oldu ve ya baş bir söz qeyd Ed Melen saat sözü saat sözü tü olur saat sözünde aan biri düşür digeri uzun tü olunur Neç herf var D herf var Neç ses var ü ses biri dü biri ü FK yarandı mı cemiyetinde sayına rinde bir Fer yarandı mı yarandı Dem Bu da sözlerde kemiyet fidir bzi sözler ola Biler ki Melen tecü sözünü yazıram Bu sözün Tüü olacak tecü formasında bin avtomatik tesler var Arız ki Mim bir düşü Dem bur ki Fi var say deyişim oldu unlar ki L bur Ed 3 6 9 tam 9 herf var Gel s Neç S ibar 3 6 9 9 da ses var bu ne B oldu bir düşdü b Doğrudur amz bir n Sami artırıldı axı sözl bir HF düşür evz yeni bir ses gelirse yani do HF do sesten ibaret olursa veya beş HF beş sesten ibaret olursa ferki yokdur demi burada artık bir kemiyet fki yokdur kemiyet fki sayına artma ve azalma olarsa baş verer sözlerin yazış V tüzünde her hansı bir ses artımı ve ses düşümü baş verir Dem burada bir kemiyet ferg vardır ümid ederem ki bu mevzu size Aydın oldu ind gel keyfiyet fine keyfiyet fergi keyfiyet ferg nedir Uşaklar bir harfin başka bir HF çevrilmesi bir stin başka bir Say çevrilmesi bir Sami bir Sam keçesi bir Sayın başka bir Say keçesi artık kiet ferini Yaradır mel bur tü söz fik ver l nei düzd mü Burada samiti Sami keç bir samit başka bir samite keçir ne baş verir Tab ki keyfiyet Fer mesela itki söz var dilimizde itki Bu sözü transkripti cer bir söz samit ve ya Sait değişirse başka bir HF geçirse burada artık keyfiyet Fi var demekdir M bakıram ki çı samiti cı Sami geçip keyfiyeti değişip Dem burada oldu artık keyfiyet fergi veya başka bir söz olsun meselen gelim geçen bir söz fleş meselen Baba sözünü yazak baba babaya sözünü babaya sözünü düzgün tü olur babaya burada bir keyfiyet ferki yarandı mı B yarandı har yarandı deseniz ikinci heak a Sati ı satine keç bir Sait başka bir sa keç demi burada ne var keyfiyet ferki var kiyt ferqi Bild keyfiyet fq etd msel tcü sözünde kemmiyet ferqi yoxdur Çünki do HF do SS ibaretdir keyfiyet Fer var saat sözünde kemet Fer var ama keyfiet F yok çünü Başka bir S geçmeyip samit başka bir samite geçmeyip sonra ind kiy ke fah et indi is g bizim sayimiz görk s neler var bilirik ki Azerbaycan dilinde 32 harfimiz var bunu mülk öğrenmelisiniz 32 HF 34 sesimiz var Bunlardan uzu Sait 32 sam2 bir D 23 samit harfimiz 25 samit sesimiz var ve bu samitler uşaklar 14'ü dincil 11 ise çittir buler mü yayın 32 herim 34 sesimiz var 9 satim 23 samit heriz 25 samit sesimiz var 14 inil Sami ve 11 çitim vardır Bunları da geç formada öğrenirsiniz bilmeyenler öğrensin Bilenler de tekrar elin başlay timiz var şitlerin Fer nedir ağız boşluğunda mani rast gelirler onlar manes tü olunurlar samit sesler is ağız boşluğunda mtel maniere manel rastlaşırız Edim yazıram Saitler ve samitler sesler manes tü olunur a boşluğundan manasiz telü olunur onlar temiz avazlı seslerdir temiz avazlı seslerdir onlar heyc emele getirir onlar vuru Emel getirir uzun Tüz olun Biler oluna Biler onlar gelme y onların sesler gelmesinde yarasında K iştirak etm buradan Yazım çy işç etm samitler var samitler is Man T olunur tü olunur daha sonra onların gelmesinde iştirak edir onlar heyecanı formalı bilir hec bu Emel getirir samitler ise heyecanı formala ştır Aha samitler de heı formalı bilir samitler vuru kul etmir vuru kabul etmir onlar uzun telü edilm onlar uzun telü olunur Sait ve samitler imizin ferki de budur ve say sesler ki ağız boşluğunda hiç bir mani rast gelmir ve say seslerin nö varı y sğ nayda var mı T ki var uşaklar sesler dilin ön ve aresinde olmasına göre yani kalın ve olmasına göre ik ayrılırlar yazıram kalın Saitler buna dil arası da deyirler dil arkası hılır a ı o u Bir de var ince Saitler buna dil önü Saitler de deyirler dil önü onlar da hılır e e i Ö ve ü Saitler de ince Saitler daha sonra Saitler Dem açık ve kapalı olurlar alt senenin vezi göre ve dilin üstğ doğrı enm g sa ayrılır dem açık ve kapalı Saitler açık Saitler hansı lardır kapalı Saitler hansı lardır kapalılar ı i u ve ü Saitler açılar ise a e o ö Saitler sonra açık kapalı dolanan ve dolmayan kaldı uşaklar dolananlar ve dolmayan doak sa etlerimiz o ö u ve ü sayler digerleri ı i a e ve e sayir Bunlar da bizim olur açık kapalı doak dolmayan kalın ve ince sayimiz Aha sa nö öğrendiğimiz gç seslerin uzanmasın sain uzanması Aha uşaklar Azerbaycan dilinde yalnız ve yalnız Sait sesler uzana Biler samit sesler uzan bilmez heç vakt bu ne baş verir Sözde bir stin dier say nisbeten Daha uzun Tüz olunmasına sa sesin uzanması deyilir ve Azerbaycan dilinde bütün Sait sesler uzana bilmir onlardan ı ve ü Sait sesleri bilmeyen Sait seslerdir yani ı ve ü saiten başka dier Sait sesler uzana Biler ama ı ve ü Saitler uzanır ı ve üler uzadı istis var mı T ki Azerbaycan istisna olmasın üfü sözünde ikinci heak üi uzun Tüz olunur bu ise bir istisnadır istisna nir yani qaydan kenara çıxan hal bunu qeyd edersiniz ve Uşaklar bir sözd s sesin uzanmasını Biz s sesin Yanında qoş nökte qoymaq işar edirik msel a s ses uzanırsa Onun yanında bir qoş nöt qy ırsa bir qş nöt qy i sanırsa qş ny Aha ve Uşaklar ble bir qey deyim bir sözde Sait sesin uzanması Fonetik FK sayılır kedek Sait sesin uzanması Fonetik FK sayılır yani meselen dilimizde hazine sözü var hazine burada tü olunur hazine bu formada i ses uzandı yan koş nökte koydu bu uzamanı gösterir ama burada i ses uzanı di Fonetik FK yokdur deik ney g çünü sa sesin uzanması bir söz Fonetik FK sayılır bunu mülk yatarsınız baş sözler ola Biler mel tecili sözü ve tetil sözü ne bilim mber sözü heret sözü işar sözü var meselen işare ne TFF olunur işare a sesi burada uzun teleffuz edildi ve Uşaklar bir söz bir daha Ç sa s Uz Biler Melen dim topla var daha Ç sözler malane sözü dahiyane sözü saban şairane vesaire dahane mesela Malik TFF Ed buradan malane veya dahane sözüne bakar bakın burada Sait ses uzandı dah bir sözde birden daha çok Sait seste Uzanma olabilir Sonra uşaklar Başka ne diyeceğim size zaman yşy dedim ve amama bel bir şey de var meselen Tutak ki tetil sözünü yazıram tetil tetil sözünün testlerde bu formada yazsalar tetil bu artı s Tüz versiy desiz ney gör Çünki tetil söz bir SS uzanması var burada bir amama qoş nökte yoxdur demli bu sfd bu s tüd doğru Tüz ne olmalıdır bakın bel tetil Eger ses uzanması olan sözde bir yanında stin yan qş nökte yoktursa Dem artı s tüür t sözünü mülk ve mülk Ve ya başka s uzanması olan sözl stin yanında H hansı Say s uzanır hemin Say yan müt qoş nöt qoy olmalıdır Bu da onun doğru versiy eer ydsa mel burada qeyd Eledim x çim kimi Dem Bu artık svir bu da mülk yatarsınız Bir de uşaklar dilimizde bzi sözler var ki onlar ses uzanması vary onlar sı var mı deyişir hansı sözl g onları MS dava sözü var bir dava sözü var yin ki bu söz Art Siz tanışır BZ d d sözümüz var ki bunlar tezz imtahana düşen sözlerdir Dem dava sözünde ses uzanması olsa olsa dava bu savaşma vuruşmak demek buradan yazak vuruşmak vuruşmak savaşmak yok ble Olsa dava formasında sadece ses uzanması olmadan dava bu ise Derman manasındadır Derman dava desek sesi uzatsak bel olur vuruşmak savaşmak muharibe dava desem ses uzatmam olur Derman Bezen desem bu Arab bir demektir Bezen ezanda Arab bir Man demektir Arab bir Bir de var bezenmek feli burada s uzanır bezenmek özne BZ vurmak V Bezen daha sonra iki sözümüz qdı Dem n sözü var bir n sözü var uşaklar n desem nre bu kışkırt bağırtı demek kışkırt bağırtı bir de desem ki nere bu is Azerbaycan bir balı adı balık növü dür diim ki balık növü balık növü sonra d d söz demişim Dem davanı yazdı BZ yazdı n yazdı eyan qaldı ginan da ya bu sözl Bir de tekrar elir ses uzanmasın gör menası deyişen sözl y bu sözl s uzanması vary leksik menaları değişir mesel Des ki yan uzatsam bu Zade Can demektir Zade Can Bir de var eyan bu ise görünme melum olmak demekdir açık Aşkar manasındadır açık Aşkar yani görünen bilinen melem ki bu had eyyan oldu yani açı Aşkar Oldu melum oldu bilindi mındır dör sözümüz mülk yadda saın DS zamanı soracam dava sözüdür BZ sözüdür n v eyyan sözl ki ses uzanması var dey mnal da deyişen sözlerdir ve bu sözler birey deyim ki ses uzanmalı olduğu üçün Bunlar omonim sayılırlar Bunlar sade ses uzanmasın göre manası değişen sözlerdir ses uzanması ile bağlı mce her şey dedim artık bir problem kalmadı indi keç bilerik sayin nvl uşaklar Saitler iki C olur En Saitler v müt c yş sözler ayrılır qş sözlerde Dem birincisi var En cinsli Saitler Bir de var muhtelif cinsli Saitler Aha ind is başl enli Saitler görler olur Melen qoşa a sti qoşa e sti qoşa i sti ve say istediğimiz kad Uz Biler Aha Melen gel bununla bağlı bir söz yaz meselen camaat söz var maş sözü var Gelin maş ya Daha sonra melşa m t sözünü yaş Melen B sözünü yaer bir söz yani Ey ad vire bir söz i eyni Saitler yanaş gelirse bu Saitler biri düşüp diğeri uzun telü olunmalıdır tekrar elim iki eğli Sait yanaş gerse bu Saitler biri düşür dier is uzun tü olunur meselen maş sözünün düzgün tü versiy B olacak marş A Sait sesinden biri uzandı Diğeri ise uzun TFF olundu ve ya MT sözü ne tü olaca enin biri düşür dier ise uzun tü olunur MT veya Bedi sözü bu bütün slar aiddir Bedi sözü biri düştü dier uzun Tüz olundu bunu istediğimiz keder bu siyahını devam et bilerik yaniş varsa onlardan bir düşecek dier ise uzun Tüz olunacak bu b ind is gel müif cinsli sayler uşaklar mütf cinsli sayler is hansı lardır meselen a e ne bileyim e a e a ne bileyim e o sayı var ü a var muhtelif olur da ne bileyim ü e sonra a u var u a var yanaş sonra u e u vır bu tişa müt cinsli qoşa Sait yanaş GS Bun heç bir deyişim baş vermey Melen eya aid bir nun yaz meselen teatr sözü teatr bilirsiniz ki artık bu ilden ister bakılışı İster blok imtan bu gaydalar yni yeni gaydalar Fonetik bağlı en son gaydalar düşecek ona gör en son yeni qaydaları mülk yaxşı yaxşı öyr V M asın Dem teatr sözünde hansı Say yanaş geldi e ve a sayti koşa say yş geldi ve ben demiştim ki eı koş gelirs Ne olur heç bir FK olmur teatr yazılır el teatr da telü olunur veya eait olsa eı dedi tiyat meselen e olsun meselen faliyet faliyet baka İke ferli Saitler e Ati mesel buradaki ne olacak hiç bir FK olmayacak yani sa bağı F olmayacak samit düşm olacak izah bir bundan sonrak muda ney göre Burada iin biri düşür fal Daha doğrusu yın faaliyet eer iet şek başlıkta deyim size yın biri düşür burada bağlı hiç bir FK olmadı nece yazıı el tü olundu veya ü yazmışam burada mesel Biz müellimler meselen müellim burada ne olur müellim El ne var el Tüz olunur Çünki ü yanaş g heç bir FK baş vermir ne yazılırsa el Tüz edilir sonra u yaz mel mecmu mecm burada ne var heç ne nece var el tü olunur y çox rahat uşaqlar fli cinsli Saitler yanaş görsü emmin olun ki artı bur heç bir F yokdur nece varsa el de Tüz olunur uı yazdım mı meselen aktual aktu al ua yanışı geldi el de tü olunacak nece yazılır el de Tüz olunur yin ki bu size daha rahatı da hiç bir fkin olmaması müt sayler onlar sözler dax yanaş gelse teatr faliyet mim aktual V tipli sözlerde heç bir deyişim olmur nece yazılırsa o form O formada da Tüz olunur B ne zaman fli sayler yanaş gels orada bir FK yarar bu tbi ki il sayler buradan qeyd em yeni kayda olara uşaklar mütf sayden biri eirs mülk hemin o s arasına bir y bitiş Sami olunur tekrarim iki mütf s birdir onların Aras bir y bitiştir samiti elave olunur ind gelin onları geydim hansı olabilir meselen i a a i u ne bileyim u i vesaire sonra bir tane de a ü Sati olarsa burada bu istisnadır bir tane ülü olsa bel burada bir y bitiştir samiti elave olunur gelin nümune gösterelim daha Aydın olsun size Melen uşaklar i al olsun dialog dialog sözü burada hansı yş geldi i ve aı iki müif s biri iir orim olunur bir yi olunur transp yazar diyalog bu g k getir onim samit hissesinde bakın ne baş verdi i ve atin arasın ne dahil oldu bir yı bitiş samiti dahil oldu veya i alı dediğim aile olsun mesela aile aile ne yanaş geldi aan i yanaş geldi Fikir verin demi burada i sti varsa ne olacak yı bitiştir samiti artırılacak olacak aile meselen burada göstere y bitişir samiti elave olundu veya i söz olsun meselen idom idi yazl bın bur y geld olac burada bir y olunacak Bu da üm Edim ki size Aydın olur izahlar sonra aile dediğim iı dedim Sonra ii demişem mi göresen ie yok dememişem mesel gelin faci sözünü yaz faci ne tü olunur özünüz deyin görü b b Bura bir yı samiti elave olunur i en arasına bu muhtelif cinsli Saitler Fikir verin dairel i a i i a e i i e i u u i a ü Sait yanaş gels y qısa bel Des özünüzü yormayın iki mütf sa iki yanaş gelen mtel s biri iir onların arası müt yı bitiştir samti elave olunur bunu da yat sakls sain öven Bu kadar yani başka bir problemli mesele yoktu burada Aha başka ne diye bilerim Siz uşaqlar bzi sözin düzgün Tüz V yazılış dey bil msel Bu bizim qlu bildir sözlri barindir meselen halala oğlu bibi oğlu emi oğlu V tipli sözler mesel ne yazılır halala oğlu veya meselen emi oğlu sonra meselen bacı oğlu dayı oğlu V sair sonra eli açık sözü var Eli açık daha sonra meselen eli açık son eli Ağa sözü var xüsusi isim eli Ağa bu sözin gel düzün TF versiy ya görk ne yaz uşaklar xlu sözü ai Burak ai düşcek ne olacak yazın olaca Haloğlu ne baş verdi bakın o aın Aras burada bir a olmı Halaoğlu o düştü oldu Haloğlu ve ya em oğlu sözü ne olaca em oğlu ğlu burdakı Dem i sesi düştü veya el açık sözü nece olacak el [Müzik] açık Ne oldu is sesi düştü oldu el ve ğa sözü ne olacak i düşcek el Ağa olacak el Ağa i yazdım el Ağa ii düşdü qlu bilir söz bu tip düzgün Tüz vardır Bunu da birsi olara saars faydalar çd diger Azerbaycan İsm sif V dig gör biraz SB olun svin basın Çünki fti bölm H imtahanda düşür bir uşaqlar bş sözlerde yazış ve tü hiç bir FK olmur hansı sözlerde olar yani onlar yanı gelse bel hiç bir FK yok amama s ses uzanması var binde mesela Ak al beraet Ne bileyim giret şüca et riayet sonra mesela a o yanaş gelir seans mesel yı gelir fauna mesel fauna a yanaş gelir mesela kakao sözü var kakao mesela bur V ve bu tip sözlerde hiç birk yoktur yani nece yazılırsa Beret Beret aktual aktual V sa hamısı nece yazılır Tüz olunur heç bir FK yokdur msel şüra sözü var fal sözü var meal şar ş bu tip sözl yoxdur sonra bir de uşaqlar en çox veril sual ki Mim riayet sözü y yazsız uşaklar Çünki düzgün yazılış budur riayet sözün Özünde bir yı samiti var Bu sözün kökünde Bakın bu köç Bedir bülük yani burada her hansı bir ses artımı V ses düşümü etmir tüzünde bir ses uzanması var riayet BZ düşünür ki bu doğru versiy da bunu yaşıl dair elir bu doğru versiy BZ düşünür ki bel yazılır ret Bura bir artırılır xeyir el şey yoxdur riayet sözünün kökü o y samiti sonra bir de uşaqlar en çox verilen suan da Biri budur ki Mim ne zaman o Sati a Satin keçir ne zaman keçir biz bunu b bilirler size deyim uşaklar o vurul edir vurul edir buler mü Yazın o açme v y vurul etm o vuru kul etmesem aya çir mesel nelerini Tut ki yazım orden sözü vuru düşür Oya veya o Oya düştü Sonra mesela obraz mesela Edebiyattan diy obraz sonra başka ne diyebilirim vesa yani End obraz bu sözlerde vurgu yoktu diye vuru o sesin üzerine düşür diye burada artık hiç bir fark yoktu yani orden yazılır orden TFF olunur orden yazıl olarak telü olunur ve obraz yazılır obraz da Tüz olunur çün o vurul et yok kul etm Melen model sözü dey Model Model dersen vuru e düşür o vuru kul etmediği için olacak otin A kesmesi model daha sonra meselen monolog sözü var edebiyatan diy monolog yazılır Mon monolog düzdü mü yoksa monolog T son düşür g v olur manal L Daha doğrusu KÇ bur Dem oi vuru kul etm o zaman y o aç bir ki istis var ya sizin bur biry bu ibar demeli uşaklar dilimizde bizim okean sözümüz var okean buu da yaz fkin bu söz bu kaydan Kardır okean kidea tabi olunur Yazım tabi olmayacak çünkü o sa burada vuru qebul etmir okean deyirsen vurğun sona vurursan Burada okean sözü vuru kul etmes bel aya Yo el o Say olara daır y a keçir meselen yaz burada okean yazılır okean el Okan da tü olunur eslinde Kay olara dedik ki o saytı vuru kul ederse a ç etmir o sayı vuru kul etmez o atir neler qeyd etdik Aman sözü bu qaydan kardır Çünki o sözünde o sa vuru kul etmir açm ama KÇM Çünkü o bu kaydan Kardır yani nece yazılırsa O formada da telü olunur bu bizim bir istis sonra ind ise gel artık saatleri bitirdiğimiz göre samitler başlay samitler şaklar bayak dediğimiz kimi 23 samit harfimiz Var 25 samit sesimiz var Bunlardan 14'ü Dincel 11 ise Çır dedik ind ise başlaya kar ve citli samitler ferine uşaklar ümmetle samitler ağız boşluğunda mütf manel rast gelir ve onlar maneli ve külü Tüz olunur yani samitler maneli ve külü seslerdir ve sesin iştirakın göre de samitler iki ayrılır kar ve Cilli samitler Biz kar samitler tü ederken seslerimiz gyri fal olur onlar yalnız K gelir yazak buradan çar samitler Çü emele gelir ccli samitler ise hem sesten hem de küden em gelir yani onlarda hem Avaz olur yani ses olur hem de bir küy olur cingel samitler ve onların iştirak da seser biraz daha aktif iştirak edir ama yine de e ses telleri biraz daha fal olur yani çar samitler sesleri fal olur samitler is s fal olur onlar hem Çü ve hem de avazan ibaret olur avazan ibaret olur Aha 11 çı 14 uşaklar kitlerin içerisinde iki sesimiz var K sesi bunu K olarak telü elir bu formada kaçm Bir de hış çar Sami imiz var Bu da iim Tüz olunur amama Yani bu bizim öz tümü yazılışı bu formadır bunlar hfi işar deyiler bunlar yalnız ses işar Çünki kışır yani i sesinin H hansı bir hfi işari yokdur çetli samitler yin ki ezberlemiş Çünki uşaqlar bu ezb olunmalıdır hansı samitler Çır hlar cingiler b d d c r j g l m n r v y z samitler dingil samitler p t t ç h ş k f h hri ve sı samitler ise çar samitler ve uşaklar Azerbaycan dilinde el m n r samitler sonor samitler di sonor samitler ney göre bu samitler sonor samitler deyirik Çünki Bu sesler karşılığı olmayan SD yani LM L mnr HF cingil samitler çar karşılıkları yokdur çar karşılığı olmayan cingiltili samitler sonor samitler deyilir meselen bın çar karşılığı pıdı cın çarlığı çsa elerin is çarşıları yoxdur ona gör onlar son Sam adlanır ve uşaklar çar karşılığı yokdur dedik B el çar samit ola Biler mi ki or cing karşılı olmasın b h samiti is çar samit buran yaz hta ve onun cingiltili karşılığı yokdur cingiltili karşılığı olmayan yegane çar samit hı samtid ve hı Sami hem de boğaz samiti de deyirik boğaz bunu da mülk yadda saklayınız mn samitler burun samitler deyilir aşağıdan yaz buradan Bunu buradan sil Dem m m n samiti burun samiti yani burunda telü olunur mn özünüz tüs artık tutabilirsiniz hı samiti ise boğaz samtid boğaz samiti Bundan başka diger samit sesler ise Esasen ağız samitler ama mn burun samitler H ise boğaz samtid Elem çarşıları olmadığı için sonor samitler e sonra bayak dedik ki K sesi ve i sesinin hiç bir herfi işari yoktur Ama onların cing karşılıkları var yani hış eslinde K sesi Bir de hış sesi e Bunlar eslinde çar samitler ama bunların cingiltili karşılıkları var hin cingiltili karşılığı yıd Kın zinge karşılığı ise gıdır g samtid e ve bu ih çimi veya bunu böyle de diyebiliriz ih veya ih çimi ne TFF ersiz el bu formada seslenirler uşaklar bu işare çı harfidir çı kimi telü olunur Ç yazılır transp yaz ve ç sesini verir üstünde ş olanda is k sesini verir HF işari yini verir onlar çar samitler onlar karşılığı Kın qd is y samtid sonra ind is Gelin bu keç samitler xüsusi şlar eslinde Azerbaycan dilinde sözlerin ilk her hansı bir FK olmur Melen hamın ad hansı y Melen qanun sözünde ilk samit harfidir bu herf il samit olduğu üçün heç bir değiş Mer kalm ve kitap sözü kitap sözü Ç herfi yazılır Ç olarak da tü olunur ama bazen Ç sesi k sesini ver bilir meselen kombay sonra meselen komandir veya Kab Bu sözlerin il herfler çim tü olmur Bunlar K olarak tü olunur Kamir veya kabel K sesi Çıkır mesel K sesi veya Kamir ve bunlar mül T işare olunmalı transp içerisinde verilmel eer verilmese bu artık S TFF demektir veya Kapitan meselen TFF olunacak kfi işiyle Kapitan K ses işiyle mülk yatta saklayın ve Bunu telaffuz elerken de bu formada elin kartof ne bilim istediğimiz kadar artı Biler komendant V Sair bu sözlerde ç ile yazılır kesi olarak da telü olunur bunu bu formada K şeklinde Tüz etmeseniz demli hin Tüz süzdür Amma BZ ola bilir MS Ç ssi çıdır v çelem sözü ile çı yazılır çelem biçiminde telü olunur kitap kitap yazılır ve kitap Tüz olunur V sa bu sözl HF deyiş bir uşaqlar Ç sesinin milli V alınma olmasına gör fli T var g onları Ç sında gin birinci Danış Ç S Hans s if bil Ç sesi k sesini ifad el Biler Ç Öz sesini ifad el Biler çtır sesini ifer Ç y sesini if biler mesela numun Diş ve ümet çın zingilli karşılığı da cı setidir yani çı çar Sam Onun karşılığı çı samtid Bu çığın Ne Zaman Ne Zaman Ne Zaman bu formalarda olmasını başlık olarak buradan Ed milli menşer y milli mş ne olur müt bu milli söz Di edin milli mş birim bir düz bur koy Neyse son bitirse milli meşeler aitti bitirse ona Sait ile başlayan Sait ile başlayan söz yok ondan sonra daha doğrusu böyle yazacaktık bir D sözün sonu Ç bitirse Ondan sonra Sait le başlayan Söz veya şekil gelirse çı samiti yı Sami geir bu nece baş verir gelin yaz meselen çek sözü sonu Ç samile bitir elk sözü V HS B sözünden sonra mel Des kri seen sonra y son çı samiti biten sözden sonra Sait başlayan söz geldi nece T olunacak olacak çiç etri çünkü çitinden sonra ne geldi SLE başlayan bir söz veya elek sözünün üzerine bir şekil Ç artsam inle başlayan bir şekil Ç artsam nece TFF olunacak bir dakika burada çı samiti kesip olacak y olacak elin yani milli meş son çı Sami biten sözden sonra saatle başlayan Söz veya şekil gelirse çı samiti yı Sami getir samit gerse yani sonu çı samiti ile biten sözden sonra samit gerse Yazım samit gerse het gelme Yani müstakil şekilde işlerse çı samiti hıştır Sami kesecek nelerim size çenek sözü veya törek sözü sonlar ne bitti uşaklar K samiti bitti bu sözler bu sözlerden sonra samit başlayan bir söz Gelse mesela samit başlayan bir şekil ırs bir samiti çıdan sonra bir samit başlayan şekil geldi bu zaman olacak kepenekler çç veya törek sözü tek başına işl düz dedim tek baş iş mel olacak çö veya samit biten bir söz gelse meselen çörek sözüne samit biten bir söz koşam kokusu ve çörek Dadı dadı ya biraz kı olsun bur T olacak sözün sonu Ç samit bitti ondan sonra samit başlayan bir söz geldi Ne TFF olunur Tab ki B töy Dadı çimi burada çıtır keş tekrar Edim milli sonra çı samti biten sözden sonra saatle başlayan söz ve Şti gelir Ç y yok samit biterse yani son milli menşeli sonu çı samiti ile biten sözlerden sonra samit başlayan söz gel şekil gel ve gelmez söz tek başına işl mel ÇK sözü kimi bu zaman çı samiti hıştır Sami keçir ümid edem ki bu size artık Aydın oldu ve bu uşaklar milli mş sözler a bir tane size bir diim buradan yazak yazak buy nedir bu çerç yaz Azerbaycan dilinde melk sözü var felk sözü var Ne bilim HK dest müşt vesa mşü bu sözler uşaklar Alınma sözlerdir alınma Lakin alınma olsalar bel mülk yatda saklayın alınma olsalar bel Bunlar milli menşe sözler kimi Tüz olunur y Bunlardan sonra Sait GS yç samit gış tekrar Edim bu sözl alma mş M bayaan dediyim qayda milli mş aiddir başlı olara da yaz milli mş bel olur amama alın mş sözlerimiz BZ mel MK FK dk mşü söz al olsalar bel Bunlar milli mş kimi tü olunur msel xk sözü dedi alınmadı bu başan bir şil çıram bu milli mş T olaca bel olacak Ç yı kecek veya başka bir söz olsun meselen melk sözü bundan sonra Otağı Yazır Melen bir cüm Ç sonra geld alma mş hiç bir değişim olmalıdı ama bu istisna söz olduğu iç olur M Otağı mesel m ç ve samit Gel tut ki Tutak ki samit gelsin Tutak ki FK FK gemiyim meselen çıdan sonra samit başlayan söz geldi milli mş ne olurdu çıt geçirdi bu da olacak F yani onlar kimi milli mş deil onlar kimi tü olunacak ve ya deyir ki FK samit başlayan söz artıram şekil artıram FK burada ne tü olunacak fehler Bun da müt yda saklayınız Aha bu milli mş aid idi qeyd imiz dedik bunu demişim çerç yaz ferlin Aha qeyd dedim uşaklar alınma mş ne olur aşağıdan alınma menşeli menşeli bu alma menşer uşaklar ister bu Ç sonu çı ile biten sözden sonra Sait gelsin ister samit gelsin eee bir değişim olmur yani binde kaç T olunur hamı Dem Amma daha ço Esasen yazılı kimi tü olaca Amma BZ msel K kimi tü olunur MS K kimi tü mel Teknik sözü var bu alma mş sözd Ç yazılır T başın işik olaca Teknik K yazacak mel şerk sözü var dilimizde şerk alma mş ya T olunur şerç isem bundan sonra artıram şerç diyer y şerkler kimi tü olur Çünki Alman mş sonu söz sonra is Sait gsin ister samit gsin onlar olduğu kimi tü olunur B M teknik kimi sözlerde neim işçı bilim aptek bu sözlerde Ç K kimi tü olunur mexanik aptek meselen aptek yazılır çek K tü olunur T dedii mesela meik sözü var bir mekanik bu ç ile yazılır ama kimi TFF olunacak BZ son çı samit bş sözler sonra heç gelmez samit bir fark olmur baziler ise ka kimi Tüz olunur bel Bu da bizim Ç samiti bağlı olan kayalarımız idi Bir de uşaklar başka bireyim daha deyim size son Ç bağı Sonra g Sami keç Dem Azerbaycan dilinde var Türk Sözü daha sonra var meselen tç Ne bileyim teç çç derk sözü var Ne bileyim berç yüç lç tç yazmışam yok terk Başka ne varid bunları bu sözlerde Ç evlenmesi Baş vermey bu sözler neye göre çöy evlenmesi baş vermeyecek çünkü bunlar ümet Evy elim ki Milli menşelidir milli menşelidir bu sözler milli mş sözlerdir Lakin bay de ki si milli mş sözler sonra Sait geltir samit gel ama t Türk Türk bu tip sözler milli mel milli menşeli olsalar bel bir hecı oldukları içün bir heyec oldukları içün vez lenme baş vermir bunlarda baş vermir bunu da mülk yadda saklayınız ney gör vez baş verm Çünki bunlar bir hecı sözlerdir Eger Bird daha çox hecı söz olsaydılar milli mş oldukları üçün Ç evlenmesi baş vercek baş verm Çünki onlar bir hecı sözlerdir Bu da böyle bir de ben bayak dedim çı sesi çar samit Onun zingit karşılığı cı samtid yani çı samiti cı Sami de ifade elebir bu ne zaman baş verir mş M sözü sakız sözü y sözü mü Söz Olsun Melen koş çı olsa B veya teşkil sözü teşkil vesaire burada baş ciz sec ciz çı cıya çş iin çı samiti cı samiti yani çı samiti cı samti ifade elbilir veya teş çili yazılır teş Cil telü olunur buradaki çı samiti citine keir Dem milli mş sonu Ç samiti biten sözlerden sonra Sait başlayan söz ve şeki gelir Ç y Ç yok samit başlayan söz ve Ş gel ve gelmez çıtir çı samiti sözün evindedir çı sesini verir çı samiti bazen sözün evvelinde veya sonunda meselen kombay sözünde il çı harfi k sesini verdi ya teknik sözünde son HF çıdır ama k sesini verdi ble de olabilir Öz sesini ifade elbilir meselen şerk müşterek sözlerinde alma mş olduğu iç olduğu K kim tü olunur ve cı sesini ifade eliye Biler meselen koşa çı C bir cya keçir ve teşkil sözü mel çmi baş ver Biler Ç bağı M bütün dedim isç artık q Sami B q samiti hansı sesler ifad el Biler Dem q samiti gin bir burdan qey Elim bu Öz q s ver Biler q samiti samii ver Biler sonra x Sesini ver Biler V K Sesini ver bilr q samiti indi gelin görk zaman bunları ver Biler sözün ilk HF q samiti o zaman el q kimi tü olunur Melen gend sözü var dilimizde elend olduğu kim q hfi y ilk HF olduğu üçün olduğu kimi kalaca ve ya quş sözü olsun Melen quş sözünde ilk herf gıdı olduğu i kuş Kimi de kalır ne zaman g samiti kitini verir uşaklar buradan keyim alın menşeli Yani sözl yani sonu samiti b alınma menşeli sözlerden son dem alma mş sonu q samiti biten sözl sonra samit başlayan söz ve şçi gelir V heç ne gelmez söz müstekil şekilde işlenir Ç samiti kitine geir mesela nune diyeyim dialog sözü var alma meş sonra samiti ile bitir Ben bur bire samit başlayan şekil ne tü olunacak dialog burada g samiti kitine getir sonra meselen veya üfü sözü var dilimizde mesela desem ki üfk samiti bitti samit başlayan şekil Ç artırdım olacak üfü üfü K keçer burada g k'ya kes çünü alınma menşeli Ondan sonra samit başlayan söz ve şeki geldi k'ya keç ve tek başına da olabilir meselen aşik sözü heç gelmir bundan sonra Alman meşi Sonra g bitir müstakil şekil işlenir olacak aşik kitine kesecek bu alma menşer sonu samit özünden sonra samit başlayan ı eer bu alma menşer sonra başlayan söz ve şeki gelse yani alınma menşeli sonu q samiti ile biten sözlerden sonra Sait başlayan Söz veya şek g heç bir FK olmur meselen aşik yazıram aşiki yazsam olduğu kimi kalacak ve ya dialogu hiçbir fark yoktu yani son gı samiti ile biten sözlerden sonra Sait başlayan söz ve şçi gelse q Sami olduğu Kimi kalır ve bu alma menşer a B milli menşer ne olur gelin onları daim milli menşer Dem milli menşer is sonu G samiti ile biten sözlerden sonra Sait başlayan söz ve Şti gelirse g samiti g samii geçir Bu da dediğim kimi milli menşeli sözl ait idi mesela milli menşer Konak sözü olsun veya yatak bu sözlerden sonra gelin SLE başlayan şekil çırak mesela desem ki Konak otı yok Bunu kırmızıyla yazdım ben bir dakika veya yatak üste gelsem a şekildi yatak son milli meli g Sami biten sözlerden sonra Sait başan şek artırdım Burada da gdan sonra SLE başlayan söz getirdim ve otak sözünde de bu ot yaz sa başlayan şekil geldiği izlenmesi baş ver Dem Bu ne T olur çün mil mş söz sonra Sam gelip ona g daha sonra yatak sözü olur Öz başan Şti geldi olur yatağa gıı çetir veı sözünde ise otak sözünden sonra bu böle yazıl Ase ot özünden sonra ı Sati gelip olup otğ bu formada samit gerse yazıram ki samit gerse yani samit başlayan Söz veya şek gelirse veya hç ne gelmezse ne olur g samiti h Sami kir Aha Gelin numun gösterm size Dem dedik yatağı dedik meselen başka bir söz meselen Darak sözüdür mel ki darci son biten sözden sonra samit başlayan söz geldiği için olacak dar keç sonra ne oldu çünkü samiti sonra samit başlayan bir söz geldi veya desem ki dar sözü T başın işlenir ne T olac mü şek işi dar veya desem ki Darak ü Sam bti samit başlay ş çım Ne olacak darlar darlar bu da ble samit milli mş son q samiti bit sözl sonra samit başlayan söz V şçi GS V gmz söz müsil şekild olarsa q Sam Sami keçir neler gösterd ümid Ed ki siz Art D aydındır bağı dedik milli menşer ne olur al menşer ne olur ve sa y yine bire KÇ biry Edim size uşaklar adı üstünde Uşak Uşak söz eslinde alınma menşeli sözdür Uşak alınma menşeli [Müzik] sözdür Lakin bu milli menşer kimi tü olunur Yazım milli menşer kimi telü olunur bir b c d c g b d c qaydası nir uşaklar sözün sonu bcd HF bitirse Dem sözün sonu bcd herfler bitirse Ondan sonra samit başlayan Söz veya şekil gelirse ve H gelmir söz müstakil şekilde iştirak edir bpe C'ye d t'ye c çitin geç yani onlar ö çar karşılıkları ol çün cın çay karşılığı çıdır dın Ç karşılığı tıdır bın PIN da çıdır yani bu sözler Özen sonra samit başlayan söz şek gelir ö karşıları olurlar mel nmy sizin üçün Tut ki palı sözüdür son neyle bit Sam veya aat söz olsun sonla bitsin sonra meselen nehc sözü olsun nehc hansı kaldı dı Yazdım yazdım B kaldı kitap sözü Fikir verin sonların sözün sonu milli menşeli d harfiyle bitti ondan sonra samit başlayan bir söz gelse mesel kozası T olacak D ile bitti samit başlayan söz geldi olacak palıt çünkü Öz samit başlayan söz geldi veya desem ki ağaclar samit başlayan bir şekil ç artırdım t olunacak ağaçlar Ç keçk ve neheng sözü neheng sözüne bire samit başlayan şekil çıkartırsam olacak Neh ne veya desem ki Kitab ref kitap sözün samit başlayan bir söz artırdım ne olacak kitap B P Sami y karşılığına geç Ama yoker samit yok ve bir sözün kabı Tek başın işlendi mel mü şekilde işlendi bu da olacak kutab tek baş işlenmesini Yazım aher gerse yani sözün sonu b d c ile bitirse Ondan sonra Sait gelirse o zaman olduğu iç Kalır o zaman herfler olduğu Kimi kalır olduğu Kimi kalır mesel numune de diy size Tutak [Müzik] kiap sözünü ble desek sonu b ile bitti desem ki oldu iç tacın bu etmeyecek veya kabı desem kaba başlayan bir şekil artırdım nse değişir miy olura söz son BF Ondan sonra baş söz ve şekil gelirse b c d c herfler olduğu Kimi kalır heç Bir deyişim baş vermir ama samit gelirse tbi ki Öz çarşıları evz olacaklar Bu da bizim BC D caydam idi tbi ki istisna var mı deseniz yen var sizi biraz yorur istisnalar mecbur bu istisnalar nlar bzi talı sözlerden deyişim baş verm bını sözler meselen ABD ne BİM CB herb Melen DİB Melen DİB yad süd başka ol ve m d d vesaire uşaklar buradan gelim bu sözler sonu b c DC ile bitir amama Bir heyecanı oldukları içün bu sözler bir hecı oldukları üçün hiç birir FK olmayacak tü zamanı değişmece yaz telü zamanı değişmeyecek demel bu tip sözlerinde çarşıları olunmalıdır Ama tek bir hecan ibaret Yani tek bir saen ibaret oldukları üçün t bir hec ibar oldukları üçün heç bir formada değişirler nece yazlara o formada tfz olunurlar bel ü edem ki bu da size Aydın oldu bu bzi Çalı sözlerde de ol Melen teeccüb sözü var bu söz B yazılır B Tüz olunur ve ya tüf sözü var Ne bilim tüf y f b Melen tbar sözü var tbar bu tbar olmur var TF Olur olur tar yaniş olmur Ç ol heç bir deyişim olmur bu iki Sözde bunu da BD g d Ç gş samit sözl sö ol hlar samitler Ne T olacak biri KÇ g veş çit birin Ç olduğu iç kalır ik Ç c ç koşa T samitler olsun birinci T olduğu tç veş pitler p olduğu kalır Azerbaycan yanaş g Fi var y s d f var m qoşa b qoşa c f m n r z l f vş samit yç deşim olmur s qoşa qoşa ç qoşa t qoşa p deyişim var y Hans samit yanaş g gsin heç bir deyişim olmayacak ona mülk yatta saklayın koşa çıdan diy meselen 9 9Ş yazı ne T olunacak do do ve sakız olur sakız ve ras olur ras veş yazan mel B demişim 8 bu mü sözünü yaz müte ne tü olaca müce müce tekrar elim Bunlar Yalnız bu dör tane samit başka samitler yanaş gelse değişim olmur MS qoşa Z GS İzzet heç bir deyişim yoxdur V ya qoşa V GS evvel olduğu kimi qır v qoşa d GS addım ne var veş lı güle ve yaşa yı gelir niyyet ne var el t olur qoşa F G M şeffaf qoşa F Yazır qoşa F da Tüz olunur Çünki ona deyişim yokdur tı tı olsun meselen Elbette koşa tı TFF olunur Elbette tı D evlenmesi baş verir birinci tı olduğu kim kalır ikinci dı diy geir ve topuz var hopak var cultu var meselen topuz yazak topuz ne tü olunur top buz kimi p b evlenmesi baş verdi Bu da bizim qoşa samitler yş gelmesi Amma uşaqlar bu qoşa çlar H zaman bel cya çir bzi alma mş var burdan g yazıram sizin üçün B al mş koşa Ç olanlar qoşa çile yazılır BZ k sesini de ifade edir Bazen ne zaman ifade edir diim ifade edir bazen meselen akordeon sözü var dilimizde Ak k k dedim K yazdım akordeon bu söz koşa Ç yazılsa c ç k sesine Ak akordeon olur de burada çın bir düşür dier is ka telü olunur B demel bunu da dediğime göre bu Dai vci kyi bunu da dedim baş yadıma Salım görüm si qızıl qy daha qaldı H bir qoşa yılar Dem isir uşaqlar biliriz ki qoşa yılan BZ biri düşür bir yığ kimi tlü olunur bu n zaman baş verir qoşa yılar şilinin daxil msl i iyet iyet veya i şekiler varsa o zaman düşür meselen maliye sözü var ne olur şekilin dahilinde olduğ biri düşcek olaca mali sınıy Eledim bir Sani maliye oy ne oldu buna mali yın biri düşür ve edbiyat söz olsun iyat ya edbiyat sözün kökü edb iyat leksik şekil iat şekilin dahilinde olanda ne olur biri düşür olur edbiyat sonra ien dedim iatı dedim edebiyat dedi Başka ne dey iyat ded mali dedi yani koşa yılar şekilin iyat iyet i şekiler dilindedir onlardan biri düşecek tek y olara Tüz olunacak Amma Melen hansı düşür Melen niyyet sözünde giye sözünde düşme olmayacak ve ya Seyyah sözünde seyyar sözünde Hayyam sözünden düşme olmur niyyet gi Seyyah seyyar Hayyam sözlerinde heç bir deyişim olmur i İy i şekilinde bir y samiti varsa ora yardan biri düşür el tü olunur Bu da bizim koşa samitler yanaş gelmesi zamanı olan tüür yoğ olmasın diye burada sonlandırır fın ik hissed ibar izah edeceğim bugün Saitler samitler fti izah ettim gelen videoda ise vuru heca ahen qanunu V sözlerin düzgün Tüz qaydaları öcm size y Tüz zaman n bırık yazılış zaman nelere bakırı onları izah edeceğim ve dier esas keyleri gelen videoda fti ikinci hissesinde görüşene keder helelik