Elektroskop ve Elektriklenme

Elektroskop Nedir?

• Elektroskop: Cismin yüklü olup olmadığını ve yüklüyse hangi yükle yüklü olduğunu anlamamızı sağlayan bir araç.
• Yapısı:
  • Metal topuz
  • İletken tel
  • Yapraklar
  • Cam fanus (yalıtkan, yük dağılımını engeller)

Elektroskopun Çalışması

Etki ile Elektriklenme

• Nötr Elektroskop: Artı ve eksi yük sayısı eşittir.
• Yüklü Cisim Yaklaştırma:
  • Artı Yüklü Cisim Yaklaştırma: Eksi yükler topuzda toplanır, yapraklardaki artı yük artar ve yapraklar açılır.
  • Eksi Yüklü Cisim Yaklaştırma: Eksi yükler aşağıya itilir, yapraklar daha fazla açılır.
  • Zıt Yüklü Cisim Yaklaştırma: Eksi yükler topuzda birikir, yapraklardaki eksi yük azalır, yapraklar biraz kapanır.

Dokunma ile Elektriklenme

• Yükler paylaşılır, büyüklüklerine göre dağıtılır.
• Nötr Elektroskop ve Eksi Yüklü Cisim: Eksiler paylaşılır, yapraklar açılır.
• Yüklü Elektroskop ve Nötr Cisim: Eksiler cisme geçer, yapraklar kapanır.
• Zıt Yüklü Cisim ve Elektrik Yüklü Elektroskop:
  • Elektroskop Yük Fazlaysa: Eksiler, nötralizasyon ile azalır, yapraklar kapanır.
  • Yükler Eşitse: Yapraklar tamamen kapanır.
  • Cisim Yük Fazlaysa: Yapraklar nötralize olur, sonra artı yükle tekrar açılır.

Topraklama

• Elektrik yüklü cismin iletken tel ile toprağa bağlanması.
• Eksi Yüklü Cisim Yaklaştırma ve Topraklama:
  • Eksi yükler topraklanır, küre artı yüklü olur.
• Artı Yüklü Cisim Yaklaştırma ve Topraklama:
  • Toprak eksi yükler verir, küre eksi yüklü olur.

Topraklama Kullanım Alanları

• Yakıt taşıyan tankerler
• LPG istasyonları
• Yıldırımsavar (paratoner)
• Cami minareleri
• Elektrik fişleri (topraklama çıkıntıları)

Bu notlar, elektroskopun çalışma prensipleri ve elektriklenme türleri hakkında genel bir bakış sağlamaktadır. Umarım faydalı olmuştur.