Transcript for:
Elektroskop ve Elektriklenme Prensipleri

e Herkese merhaba arkadaşlar bugün elektroskop nedir Bunu öğreneceğiz elektroskop kısaca bir cismin yüklü olup olmadığını yüklüyse de hangi yükle yükle olduğunu anlamamızı sağlayan bir araçtır elektroskop şurdaki gördüğünüz şekle benzer bir adet metal topuz'dan oluşur iletken bir telden Yapraklardan ve cam bir fanustan oluşur cam fanus yapraklardaki yükün dağılmasını engellemek amacıyla yalıtkan bir yapıdan oluşturulmuştur Eğer yaprakları bu şekilde görüyorsanız bu yapraklar kapalı olduğu anlamına gelir Yani bu durumda bu elektroskopta bulunan tüm artı yüklerin sayısı eksi yüklerin sayısına eşit demektir bu yüzden kapalıdır yapraklar Eğer yapraklar herhangi bir yük ile yüklüyse bu artı olabilir eksi olabilir Fark etmez mesela yaprakları mızda bulunan diş sayısı daha fazla ise aynı yükler birbirini iteceği için yapraklar böyle açılır bu haldeki elektroskobun uzağa açık elektroskop diyoruz artı yük veya eksi yükün daha fazla olması durumunda elektroskobun uzun yaprakları bu şekilde açılıyor Evet arkadaşlar elektroskobun çalışmasında etki Yani tesiriyle elektriklenmenin nasıl işe yaradığına nasıl kullanıldığından bahsedeceğiz bir cismi miz var şekil üzerinde anlatacağım birincisi mizde artı yüklü bir cisim gördüğünüz gibi artı ve eksi sayısı birbirine eşit olan bir elektroskoba yaklaştırıyor yani Nötr bir elektroskoba yaklaştırıyor etkiyle yani tesir ile elektriklenmede artı yük Yaklaştır mış olan bir cisim de bulunan eksi yükler topuz'a doğru toplanırdı yani yapraklarda ve topuz da dağılmış olan artı ve eksilerini Çin'deki ve eksiler yukarıya doğru çıkardı ve topuz da toplanmış olurdu e topuz da eksi yükler toplandığına göre farkında olmadan biz yapraklarda artı yük miktarını daha fazla hale getirmiş oluyoruz Çünkü artı yükler bir yerden başka bir yere hareket edemez hareket eden eksi yükler dir yapraklarda halihazırda var olmuş alan eksi yükler topuz'a doğru gittiği için yapraklar da artı yükler daha fazla kalmış olur Dolayısıyla yapraklar artı yükle yüklendiği için böyle bir durumda yapraklar ne olur bu yapraklar açılır 12 duruma bakalım iki durumda ise zaten eksi yük ile yüklü olan yer eksik sayısının artı yük sayısından daha fazla olduğu bir elektroskobun var elimde ben ona eksi bir yük yaklaştırıldığı mız yaklaştığım zaman aynı yükler birbirini iteceği için topuz da bulunan eksi yükler aşağıya doğru it ile ceket Burada bulunan eksi yük miktarı artar mı artar o zaman yapraklar ne olacak yapraklar o O biraz daha bu açılır diyoruz son olarak da artı yüklü bir cismi eksi yüklü bir elektroskoba yaklaştırıyor bakın temas yok yaklaştırıyor Uz eksik sayısı artık sayısından fazla olan bir elektroskoba artı yüklü bir cismi yaklaştırıyor uzene olacak zıt kutuplar birbirini çeker di o zaman aşağıda bulunan eksi yükler yukarıya doğru gidip topuzda birikecek aşağıda bulunan eksi yük sayısı azalacağı için yapraklar var yapraklar o O biraz kapanır diyorum bakın tamamen kapanır diyor muyum hayır var olan eksiklerin bir kısmı yukarıya gittiği için yapraklar hala yük ile yüklü yükü miktarı azaldığı için yapraklar biraz da kapanır diyoruz mi Evet şimdi sırada dokunma ile elektriklenme var burada üç tane şekil çizdim şekil üzerinde anlatacağım yine Az önce yaptığım gibi birinci simli tür halde bulunan elektroskobun var yani artı ve eksi sayısı birbirine eşit olan bir elektroskobun var dokunma ile elektriklenme de yükler ne yapılıyordu paylaşılır Hatta büyüklüklerine göre paylaşırdım Dolayısıyla ben eksi yüklü bir cisme nötr halde bulunan bir elektroskoba dokunduğumda içerisinde var olan eksi yükler kendi aralarında paylaştırılacak yani elektroskopa paylaştırılmış olacak Dolayısıyla elektroskobun yaprakları buna açılır demem gerek yok bu durumda bu peki Nötr bir cismi zaten yüklü olan bir elektroskoba yani eksik sayısı artıyor sayısından daha fazla olan bir elektroskoba lü tür halde bulunan bir cismi dokun durursam o zaman burada bulunan yani elektroskobun içerisinde bulunan eksi yükler buradan gelip bu cisme geçecek buralarda bulunan eksi yükler azaldığı için yapraklar O biraz da kapanır demem gerekiyor Peki hocam zaten yüklü bir elektroskoba bu içerisine Ben ona zıt yüklü olan bir cismi dokun durursam neler olabilir şimdi eğer ki arkadaşlar elektroskopta bulunan yük miktarı fazla ise yani bi cisim ve elektroskoba baktığımızda elektroskopun içerisinde bulunan yükler daha fazla ise şöyle yazayım mı e büyüktür cisim diyeyim yani elektroskopta ki yük cisimden daha fazladır deyip o zaman arkadaşlar yapraklar var O biraz kapanır demem gerekiyor çünkü burada bulunan eksi yükler ya da topuzda ki yükler gidip buradaki cismin artısını nötr diyecek Dolayısıyla yapraklardaki eksi miktarı azaldığı için bu durumda yapraklar biraz kapanır diyorum Peki elektroskopu yüküyle cismin yükü birbirine eşitse o zaman yapraklar o Bu tamamen da kapanır neden yapraklar tamamen kapanır Çünkü burada bulunan yani elektroskopta bulunan eksi yükler cisimdeki yüklere nötr yiyecek ve nötr hale getirecek Her ikisi de Peki tam tersi yani cisim elektroskop tan daha fazla yüklü ise o zaman ne olacak biliyor musunuz önce tamamen bir yapraklar nötr lenecek Yani artılar aslında eksiler yukarıya gittiği için yapraklardaki eksi yükler yavaş yavaş azalacak ve yapraklar Bu tamamen da kapanır sonra sonra hala artı yük miktarını daha fazla olduğu için Aslında hareket eden artık yükler değil Orası yanlış anlaşılması ama cismimde bulunan artık sayısı fazla olduğu için ve yük Server paylaşılması gerektiği için artık hareket ettiği için değil ama eksikler gittiği için yapraklar tamamen kapanacak sonra artı yük ile da tekrar açılacak diyoruz arkadaşlar dokunma ile elektriklenme de bu kadar Şimdi de sırada topraklama var topraklama elektrik yüklü cismin iletken tel ile toprağa bağlanmasını denir ve topraklama işareti budur arkadaşlar şunu gördüğünüz zaman bu topraklama yapıldığını gösterir diyelim ki ben eksi yüklü bir cismi bir lü tür halde bulunan bir küreye Yaklaştır dım dokunmadım Yaklaştır dım yaklaştığım zaman eksi yükler en uzak tarafa doğru itilir içinde bulunan nötr olduğu için artı ve eksi sayısı eşitlemek eksi yükler el uzay trip Dolayısıyla bu tarafta artı yüklerin birikmiş Olması lazım Ben burada topraklama yaptığım zaman Bu ikisi yüklerin olduğu tarafa bir topraklama bağlamışım eksi yükler Buradan çıkıp topraklanmak için toprağa doğru hareket eder çünkü hareket edenler elektronlarda eksi yükler toprağı da doğru hareket eder Dolayısıyla buradaki eksiler zamanla azalıp topraklan the için küre miz artık artı yük ile yüklü olmuş olur peki Hoca artı yüklü bir cisim yaklaştırır Sam ne olur o zaman da eksi yükler en uç tarafa doğru toplanır artılar da bu tarafta kalmış olur bu durumda topraklamayı bu taraftan yaptığıma göre artı yükleri topraklanmış olmam lazım ama Hocam hocam artıklar hareket etmiyor ki o zaman ne olması lazım toprağın içinde bulunan eksi yükler ver küreye doğru hareket ederek bu artıların ütülemesi lazım lü türlü dediği zaman burada eksi miktar daha fazla kaldığı için küre miz artık eksi yükle yüklenmiş olur bu ve saklama yakıt Taşıyan tankerler de tankerlerin patlamaması için kullanılır LPG istasyonlarında kullanılır yüksek binalarda yıldırımsavar olan paratonerler de kullanılır cami minarelerinin de yine aynı şekilde kullanılır topraklama çok önemlidir Hatta şunu da söyleyin elimize mesela şu bizim işimiz şu fişin olduğu yerlerde şuralarda çıkıntılar oluyor ya Şurada gördüğünüz bu çıkıntılar topraklama olduğunu gösterir bize bu kadar arkadaşlar Umarım işinize yaramıştır bir sanki videoda görüşmek üzere