Transcript for:
Ses Bilgisi Ders Notları

Arkadaşlar merhaba ben müfte Hoca 49 günde tyt Türkçe kampına gümbür gümbür devam ediyoruz bugün 3üncü gündeyiz ilk iki gün sözcükte yapı bitti sonlandığı her şeyle konuştuk artık geldik ses bilgisine ses bilgisini de her şeyle ayrıntılı bir şekilde konuşmaya varar mısınız E o zaman haydi arkamız yaslan Hanım dersimiz başlıyor Evet ekranımı geldi Arkadaşlar ses bilgisinde yiz çok önemli bir konu ı1 nettir cbe lütfen konulsun ses bilgisinde ses olaylarını konuşacağız tüm ayrıntılarıyla hem hemen şöyle tablomuzu bir görelim Ne yapacağız ne edeceğiz tüm ayrıntılarını konuşalım sonrasında yavaş yavaş başlık başlık gideriz arkadaşlar E o zaman Öncelikle ünlülerle ilgili ses olaylarına bir bakacağız ünlü düşmesi ünlü daralması ünlü türemesi ve ünlü değişimi gibi başlıkları tek tek ele alacağız bu bir ikinci adımımız T bu dörtlü bittikten sonra ikinci adımımız ünsüzlerle ilgili olan ses olayları olacak ünsüz düşmesi ünsüz türemesi ünsüz benzeşmesi ve ünsüz yumuşaması olmak üzere dört başlıkta onlarda ya bir tarafta ünlüler var ünlü kişiler var onların başına gelenleri konuşacağız bir tarafta da senin benim gibi ünsüz kişilerin başına gelenleri konuşacağız Bunlara ek olarak kaynaştırma ulama ve nm değişimi gibi ses olayları da var unutma lütfen kaynaştırma bir ses olayıdır ik dah olmadık Tamam kaynaştırma bir ses olayıdır Vallahi de billahi de ses olayıdır ulama ulama da ses olayı nm değişimi Hani pembe pembe falan hatırla tenbel değil de tembel çember değil de çember saklanbaç değil de saklanbaç Hah o da ses olayı O da ses olayı bunlar ses olay arkadaşlar aman dikkat konuşmaya başlayacağız Ama öncelikle bir ünlünün düşmesi bir hecenin düşmesidir bir ünlü bir hecedir aynı zamanda doğal olarak ünlü düşmesi için hece düşmesi hece kaybı gibi ifadeler kullanılmıyor değil türerken ünlüler düşebilir bakın artık Gönül rahatlığıyla buna tik atabiliyorum bunu rahat rahat söyleyebiliyorum Çünkü sözcüklü yapıyı işledik arkadaşlar sözcüklü yapıyı işledik için siz türerken ifadesinin yapım eki alırken olduğunu çok iyi anlıyorsunuz Ben de gönül rahatlığıyla anlatabiliyorum uyumaktan uyku bakın kı ki ku kü diye bir ek gelmiş e buradaki u düşmüş uykum olmuş türerken ünlü kayb olmuş ileriler kökü Aslında ileri sonra la le eki gelmiş aman dikkat oradaki i düşmüş türerken düşme kelimenin kökü Normalde sızı Çünkü sızmak fiiliyle sızlamak arasında anlam ilişkisi yok Ve daha da önemlisi sızladı daki Lale var ya şu ek bu mutlaka isme gelir fiil yapar arkadaşlar doğal olarak sızmak fiiline Lale ekinin gelmiş olma ihtimali yok mutlaka sızı kelimesine gelmiş diyoruz değil mi Çünkü Lale isme gelir sızı isim koklamak da öyle kokmak fiiline Lale'nin gelme ihtimali yok kelimemiz muhtemel artık % y00 diyelim ona koku olacak ki Lale ona gelsin koku ismine Lale eki gelmiş kokul Amak değil de koklamak olmuş u düşmüş beniz benzemek i düşmüş içeriyor diyor Aman dikkat içerilmiş içerilmiş iyi düşmüş Aman cepte kala E onun dışında çevirmekten çevre kavuşmaktan kavşak değil mi Aman uyuma oynadı kelime kökü oyun ünlü düşmesi yine sararmış sarı armakan ünlü düşmesi sıyrık sıyırmak yine bir ünlü düşmesi süprüntü süpürmek kıvrımlı kırmaktan ayrıntı ayırmak kökünden geliyor abi bunu sormayacak da neyi soracaklar Ben soruyorum ya Allah aşkına deyin ki hocam Vallah yani yazmışsınız ama sanki bunlar değil de şu gelir mümkün mü bu ya bu mümkün değil türerken düşmeye bakar mısın arkadaşlar yani çok iyi kelimeler çok iyi kelimeler zor kelimeler Bu arada yani Mesela ayrıntı kelimesi çok iyidir yumurtladı diyor bakın yum yumurtan mükemmel Yumurtam diye bir şey yok tabii ki yumurta isim yumurtlamak e oradaki a düşmüş çağırmaktan çağrılmak Kara armakan kararmak ünlü düşmüş a düşmüş devirmek devrik buyurmaktadır yanlış yalınız danan Yalın değil mi yalnız besledim beiden Abi çok iyi değil mi Bunların tamamı yapım eki alırken bünyesindeki ünlüleri kaybeden örnekler Arkadaşlar bunu lütfen unutmayınız türerken yapım eki alırken ünlü düşmesi olmuş Yukarıdaki numaralı cümlelerin hangisinde farklı nedenden kaynaklı bir ünlü düşmesi vardır gibi bir soru gelirse testlerde denemelerde Belki de sınavda artık hazır olacağımızı düşünüyorum Bu anlatımlardan sonra Çünkü türerken Düşme diye bir şey var E başka ne var hocam Hemen 4 kutucuk birleşik olurken birleşik sözcük olurken düşme var yardımcı eylem gelirken düşme var İkinci hecede düşme var var da var başlıkları bilmemiz lazım tam dört alt başlıktan oluşuyor Bu konu birleşik sözcük olurken düşme orada ifadesi o arada sözcüklerinin birleşimi değil mi o ara oradaki a düşmüş nasıl kelimesi ne asıldan bakın e düşmüş şurada kelimesi Şu arada a düşmüş burada kelimesi Bu arada ne için niçin Cuma ertesi kahve altı Sütlü aş burası rezalettir şu rezil örnek ü örnektir rezil 3 örnek yani yıllardır söylenir Ben de hep dalgasını geçerim Ama burada tabii basit örnek olduğu için bir köşeye sıkıştırma ihtiyacı hissettim Yoksa tabii ki Cuma ertesinde cumartesi Tabii ki kahve altından kahvaltı E tabii ki sütlü açtan sütlü aç Yani tabii ki bu üç örnek de doğru örnek birleşik sözcük olurken düşmeye ama onlar artık herkesin bildiği örnekler olduğu için sanki ilk 34 örnek daha önemli gibi ama daha da önemli bir şey şey var Nasıl işte niçin İşte bu üçlü Ve bunları da sayabiliriz hepsini sayabiliriz Tabii ki bu birleşik sözcük olurken düşme var ya zaman zaman bunları ünlü aşınması olarak da adlandırabiliriz lütfen kalsın arkadaşlar çok çok önemli yardımcı eylem Gelirken de düşebiliyor ünlüler kayıp olmak kaybolmak yardımcı eylemden kastımız etmek olmak kılmak eylemek yalnız uyuyorsun ya daha kaç dakika oldu Allah aşkına daha 56 dakika oldu olmuş şimdiden uyursan gittik Hadi bir canlan Hadi bir ayağa kalk şöyle elini yüzünü soğuk su yıka hocam buz gibi bir suyla yıka Ondan sonra geli hocam Acelemiz yok çalışırız dinleriz Hai Haydi arkamıza bir yaslan alım etmek olmak kılmak eylemek yardımcı eylem bu eylemler bir sözcüğe gelirken o sözcükteki ünlüyü hops alıp götürüyorlar kayıp olmak kaybolmak ığ düştü şükür etmek şükretmek ha bu sözcüklerde Benzeşme yumuşama daha onlarca ses olayı olabilir Biz parolamız söyledik taktiğim söyledik Ne işliyorsa o şu an sadece ünlü düşmesini görmeniz yeterli arkadaşlar sabır etmekten aman dikkat Eh sabretmek hapis olmaktan haps olmak kayıt etmekten kaydetmek devir etmekten devretmek seyir etmekten seyretmek zehir etmekten zehretmek işte oradaki ünlüler düşmüş Bir de arkadaşlar hepimizin çok iyi bildiği ikinci hecede düşme var yani alından alını fikirden Fikri zihinden Zihni karından karna omuzdan omzum beyinden beyni göğüsten göğsü burundan burnum değil mi metinden metni gibi bu hepimizin çok iyi bildiği Klişe ünlü düşmesi 5 kutucuğa doğru gidelim Evet geldik 5 kutucuğa çok önemli vurgular var bakın dikkat ikilemelerde ünlü düşmesi gösterilmez arkadaşlar ikilemeler atasözü gibidir ikilemeler deyim gibidir ikilemeler dokunulmazdır asla ama asla ses olaylarını ikilemelerde gösteremeyiz mesela burnum derken burnum uyu düşürürüz ama burun buruna geldik derken burun buruna mücadele ettik derken yani bir ikine mi ol olarak kullanırken oradaki uyu düşürmüyor burun buruna demiyoruz burun buruna En azından öyle yazıyoruz aman dikkat omuz omza desek de Konuşsak da Yazarken asla Omuz Omuza demelisiniz omuz omuza çatıştık mücadele ettik falan diyor Eyvallah Tamamdır orada göstermiyoruz çok iyi bilgi bu örnekler sorulursa ters köşe olabiliriz dediğim iki tane örnek seçtim sizler için öğrenci kelimesi öğrenici nasıl yani hocam şimdi bakın dikkat öğrenmek diye bir kelimemiz var değil mi kelime kökü bu Bu kelimenin Bu fiilin cı C eki almış olma ihtimali yok cı C sadece isme gelir isim yapar kitaptan kitapçı gözlükten gözlükçü gibi Tamam cı C simitten simitçi cı c c cı cı cı Neyse artık duruma göre sadece isme gelir öğrenmek fiil Demek ki buna gelemez doğal olarak cı C değil de buraya ıcı ic eki gelmiş doğal olarak buradaki ı i düşmüş Yani bir bü düşmesi var çok iyi örnek içerli derken içerilmiş tutuk ama çok değer verdiğim için bir daha bir daha aldım harika bir örnektir ek eylem ve ile sözcüğündeki ilenin iyisinin arkadaşlar düşmesi yine ünlü düşmesi kabul ediliyor annesi ile geldi annesi ile bakın burada iyi düşmüş harika yazıyormuş yazıyor imiş Ha buradaki de düşmüş ek eylemin iyisinin düşmesi ilenin iyisinin düşmesi Uyuma lütfen bir ürünü düşmesi kabul ediliyor bazen de bakın dikkat şairler yapıyorlar hece ölçüsüne uymak için yani heceyi çok uzatmayayım biraz keseyim hece ölçüsünü tuttur diye zaman zaman Karaca oğlan değil de Karaç Oğlan diyorlar değil mi bakın Karaca oğlan beş Ece Karaç Oğlan 4 hece Demek ki Şuradaki a'yı düşürerek bir hece kazanmış oldu var mı Ola değil de var Mola gibi Tamam bazen de şairler bunu yapıyorlar ama gelin daha önemli bir şey söyleyelim içeride değil içeride dışarıda değil dışarıda yukarıda değil yukarıda ileride değil ileride burada değil Burada orada değil orada nerede değil nerede yaz Allah Yaz bunun sonu yok ama Türk bir Kurumu bu notu Aynen böyle veriyor lütfen cebinizde kalsın arkadaşlar içeride diye yazamazsınız yazım yanlışı olur Aman dikkat kalemimiz gelsin nerede kalem he harika dışarıda yazamayız yukarıda yazamayız ileride burada orada bu kelimeler Yazım yanlışıdır mutlaka burada orada diye yazmak zorundayız cebinizde kala E o zaman ünlü düşmesi ile ilgili her şeyi konuştuk arkadaşlar bakın en detaylı haliyle gidiyoruz en detaylı haliyle en sindire sindire haliyle gidiyoruz y şurası mesela inanılmaz bir fazlalık onu söyleyeyim yani türerken düşme işte ikinci ecde düşme gibi sınıflandırmak da inanılmaz bir inanılmaz bir detay çok çok önemli ama Şuradaki taktikler de artık bu olayı bitiren taktikler yoksa akıldan aklı şehirden şehri beyinden beyni bunu göremeyecek durumda değilsiniz bunu mutlaka görürsünüz daha ötesine ihtiyacımız var ama bunları da vererek tabii basit halini de vererek Öncelikle doğal olarak burada basitten sonra bir gidişat var daha da önemlisi aman dikkat eksiksiz bir gidişat var hadi 6C kutucuk gelsin ünlü daralması süper süper daralma dendiği zaman aklımıza yor eki gelir gelmeli Her zaman değil tabii ama gelmeli hemen bakalım örneklere ağlıyor taktik nedir hocam şimdi yoru kapatıyorsunuz yor varsa sözcükte kapatıyorsunuz hemen öncesine şu ünlüyü a ya da e yaparak okuyorsunuz ağlamak oluyor o zaman burada daralma var Yani normalde orada A varmış a derken ağzımızı açıyoruz a derken fakat ı i u ü de açmanıza gerek yok bakın ı i u ü Demek ki A geniş ı i dar daralı a ıya dönüyor İşte buna ünlü daralması diyoruz saklıyor hocam tak diği deniyorum yoru kapattım saklamak oluyor daralma var Evet yoru kapattım diliyor dilemek Evet çok önemli şeyler diledi sizin için cümle böyle olsun söylüyor yoru kapattım söylemek oluyor daralma var bekliyor yoru kapattım beklemek oluyor daralma var sızlıyor yoru kapattım sızlamak yine daralma var arkadaşlar başlıyor yoru kapattım başlamak var zıplıyor yoru kapattım zıplamak var gözlüyor yoru kapattım gözlemek var kutluyor yoru kapattım gözlemek kutlamak daralma örneği Eyvallah bir hızlanın dedim Anlıyor yoru kapattım anlamak daralma var kanıyor yoru kapattım kanamak daralma var tabii burada cümle önemli mesela kanı ora yani adam her dediğime kanıyor dersen Kanmak inanmaktan daralma olmaz ama elim kanıyor dersem kanamak daralma olur bazılarında cümleye de ihtiyaç Duyabiliyor ama çok iyi bildiğimiz bir şey var O da bu örneklerin tamamında daralma % 10000 olduu değil mi daralmanın E o zaman yoru gördüğümüz zaman bakın yor varsa hemen yoru kapatıyoruz öncesine a ya da e getirerek okuyoruz oluyorsa daralma var diyoruz Tamam mesela Aşağıdakilerin de yok yor eki var ama daralma yok gidem diye bir şey yok çünkü gelememek bakam göremek olamak Duram böyle bir şey yok arkadaşlar yor varsa yoru kapatacağız hemen öncesindeki ünlüyü a ya da e yaparak okuyacağız oluyorsa daralma var olmuyorsa daralma yok Arkadaşlar bu kadar net Hiç kasman gerek geldik 7 kutucuğa bakın adım adım gidiyoruz arkadaşlar 5 6 7 en artistik daralma örnekleri demişim bakın dikkat diyecek kelimesi demekten Ha buradaki yler Tabii ki kaynaştırma Ama şu an kaynaştırmayı bilmiyoruz demekten daralma Niye ne kökünden Niye geldin ki diyor Niye yaptın ki niye söyledin ki bildiğimiz niyeki ne daralma aman dikkat yiyecek kelimesi de yemek kökünden daralma bunlar değişik ekler alabilirler mesela diyecek değil de diyor diyen Bunların hepsi daralma örneğidir niye Aynen kalı genelde yiyecek yiyenler yiyen yiyor Bunların hepsi daralmaya örnek arkadaşlar Tamam cebinizde kalsın olumsuzluk eki de dar alabilir ya inanılmaz bir uyarı Ya sen nasıl bir uyarısına Sen nasıl bir şeysin Allah aşkına bu nedir olumsuzluk eki Mame biliyorsunuz yeryüzünde bakın taktik geliyor sözcükte yer alan bir sözcüğün içinde yer alan mı mi mu mü llerin tamamı ünlü daralması dır istisnası yoktur arkadaşlar ha edat olan mııı biliyorsunuz o ayrı yazılıyor zaten geldi mi yaptı mı gitti mi sordu mu sevdi mi ayrı yazılıyor bunla işimiz yok bir sözcükte yer alan bütün mıi müler daralma örneğidir gelmiyor Normalde Şuradaki mı mi m'dir yani AE olarak açık olarak söylüyoruz amaama ı i olmuş daralmış gelme yor kelimesi gelmiyor olmuş aynı mantıkla konuş mayor değil de konuşmuyor değil mi yani burada bir daralma var yukarıda daralma var bilmiyor daralma var görmüyor mı mi daralma var ummu var susmuyor var gitmiyor var silmiyor var bunların tamamında daralma var çünkü mı mi muü diye bir ek var orada bitti nereden gelmiş nasıl gelmiş aslında şöyleymiş boş verin gitsin kökeniyle işimiz yok bir sözcüğün içinde yer alan yeryüzündeki bütün mıi mumler ünü daralması örneğidir içiniz rahat olsun lütfen cebinizde kalsın tamam Hadi devam edelim arkadaşlar 8 kutucukta bitmiyor Bitmiyor bitmiyor bakın hala daralmadan evet taklim Gelsin bir de yazılı olarak gelsin Allah aşkına yazılı olarak gelsin dersin başından beri vurguladım hani şu ı i u ü yerine a e geliyorsa daralma vardır demiştik ya onu bir daha bir daha söyleyelim kanıyor elim kanıyor demiştim kanamak yoru kapattım evet daralma var yaşıyor yoru kapattım AE yaptım yaşamak var Tamam çok Saniyelik bir şey arkadaşlar daralmayı şıklarda varsa ilk olarak aramak büyük fayda sağlar size ünlü düşmesinin örnekleri çoktur mesela 100 tane daha yazsak yazarız ama daralmanın örnekleri sınırlıdır O yüzden daralma varsa seçeneklerde soruda Hemen onu aramak daha hızlı çözdür Soruyu lütfen cebinizde kalsın tam Tamam çok çok değerli gelin bir başka uyarıda bulunalım Abi çok iyi ya Abi çok iyi ya deyince değil deyince böyle böyle deyince çok şaşırdım konuşurken saygı duyarım yazarken deyince diye bir kelime yazamıyor deyince diye yazıyoruz deyip değil deyip aman dikkat konuşma dilindeki daralmalara gösterildiği an Yazım yanlış olur Arkadaşlar şu ikili lütfen cepte kalsın deyince ve deyip Tamam devam ediyorum bulamayan bunu bulamayan var mı Mesela bulamayan demeyiz de bazen bulamayan falan deriz gelmeyen görmeyen değil mi bunlar söyleyebiliriz Bunların hepsi Yazım yanlıştır zaman zaman konuşma dilinde yaptığımız daralmaları gösteremiyoruz arkadaşlar zaten onu anlarsınız gördüğünüz zaman bulamayan sırıtıyor yani böyle bir orada bir terslik var diyorsunuz e o an itibariyle onun Yazım yanlış olduğunu söylemelisiniz tekrar konuşma dilindeki bazı daralma örnekleri yazıya aktarılamıyor aktarılırsa Yazım yanlışı oluyor Yazım yanlışını geçtim daralmayla ilgili şu an her şeyi gördünüz arkadaşlar inanılmaz eksiksiz gidiyoruz bunu sık sık vurgulayacak içiniz çok rahat etsin Çünkü en azından bu kitabı bitirdiğimizde değin ardından da soru Bankasını bitirdik mi artık yani yan yana beraber giderse daha hoş olur tabii ardından bunu da Hallettik mi Olay bitti demektir e 9 kutucuğa doğru gidelim Hocam 9 kutucukta bizi ünlü türemesi bekliyor ünlülerin başına neler geliyor kardeşim Önce onları konuşuyoruz küçültme eki gelirken ünlüler türeye biliyor arkadaşlar mesela dar kelimesi cık cık almış küçültme ekini daracık olmuş buradaki a e Sonradan gelmiş ünlü türemesi Bakın arkadaşlar sözcükte yapıyı önce işlememize büyük yararı olacak ki size ya Bu kelimenin kökü dar kardeşim diyeceksiniz cık cık diye de bir ek var e a boşta kalmış e ünlü olduğuna göre ha ünlü türemesi bu demelisiniz artık azıcık Mesela az ve cık cik ı i Sonradan gelmiş bir ve cık cik ı i Sonradan gelmiş genç ve cık cik ı i Sonradan gelmiş bu Abi bu ha orada Gencecik de yumuşama var falan filan onunla işimiz şu an yok ama burada bariz ünlü türemeleri var pekiştirmeye bakıyoruz düpe düz AE yapa yalnız AE sapa sağlam güpe gündüz çepe çevre bunlar te kalmalı ama daha önemli bir şey var şimdi düpedüz kelimesini düp düz diye yazamazsınız öyle bir kelime yok veya yap yalnız yaşıyordu Hayır sap sağlam olmuş Hayır abi sapa sağlam olmalı güp gündüz Hayır güpe gündüz diye yazmak zorundayız Lütfen dikkat ses olaylarının gösterilmesi zorunludur Aksi halde Yazım yanlışı kabul edilirler Lütfen bunu unutmayınız gelin İsterseniz çok uç örnekleri de aktarayım sizlere sırıl sıklam ve çırıl çıplak örnekleri şurada biraz Ortalık karışmış şurada biraz Ortalık karışmış ama en azından ben onu şöyle yazmış olayım bakın dikkat ne diyor bir okuyalım Ondan sonra gidelim sıı sıklam çığıl çıplak örneklerinde hem ünlü hem ünsüz türemesi vardır bakın dikkat sır ıl sıklam yani hocam şurada ı ve L bakın dikkat sır sıklam diyoruz bazen aman dikkat yanlıştır ya da yazıyoruz yanlıştır sırıl sıklam da ı ve L Arkadaşlar bunu buraya şöyle düzenl bir şekilde taşımış oldum ı ve L bir ünlü bir de ünsüz türemesi var cebinizde kalsın ünlü türemesine zaman zaman ses artımı da deniyor hiçbir probleminiz olmasın cepte kalsın tamam ses artımı belki bakarsınız bir yerlerde ikinci ad olarak gelir zor ihtimal gelmesi biraz sağlam bir bilgidir ama gelirse de affetmezsiniz şu dakika itibariyle Evet ünlü türemesi cepte bakın bir şeyi dokunmak istiyorum değinmek istiyorum hocam ünlü türemesinin başka bir örneği yok hani bir tane daha iki tane daha belki eklenir üçüncü bir örnek ekleyemez yani örnekleri çok sınırlı arkadaşlar örnekleri bu kadar az olan bu kadar sınırlı olan bir başlığı seçeneklerde görüp de sona bırakmak büyük hata olur ünlü türemesi ünlü daralması birazdan göreceğimiz ünlü değişimi bunlar şıklarda varsa bunlardan birini arayarak başlarsanız çok hızlı çözersiniz cevabı çok hızlı gidersiniz Tamam bunu lütfen unutmayınız Evet ses bilgisinde iizi bir konud dayız çok iyi gidiyoruz ünlü değişimi ya da ünlü kalınlaşması Haa değişik adı bir diğer adıysa kökte ünlü değişimi arkadaşlar sadece iki tane örneği var ben kelimesi AE yönelme halkini alacak bana olacak Sen kelimesi AE yenme halkini alacak sana olacak sene ya da bene olmayacak bakın dikkat ünlü değişiminin örneği az olduğu için sınavda sorulma ihtimali çok düşüktür yine de Cepte kalsın bu kadar Gayet net ünlülerin başına ne geliyorsa o tanınmış kişilerin Ünler başında her şeyi konuştuk şimdi senin benim gibi ünsüz vatandaşlar neler yaşar gelin Bir de onu konuşalım 10 kutucuktan 11 kutucuğa doğru gidiyoruz ünsüz düşmesi ünsüz düşmesi ufacık diyor bakın dikkat uf ufak Aslında kelime kökü yani bakın tanımla uğraşmıyoruz arkadaşlar işte sert sürekli ünsüz ünlüyle başlayan bir kaldığında ikinci hecesindeki ünlüyü 3üncü hecesindeki Bilmem neye bağlayarak böyle bir tanımla uğraşamayacağım sıcak cık cık gelmiş K ünsüzü düşmüş küçücük küçük kelimesi cık cık almış kyi düşürmüş Çabucak çabuk kelimesi cık çık almış ya da C çek Neyse oradaki kyi düşürmüş yumuşak yumuşacık aman dikkat buradaki K düştü minicik minik buradaki K düştü aman dikkat büyücek büyük CK buradaki K düştü lütfen cebinizde kalsın buraya kadar her şey yolunda bunlar ilk adımda sizin hatırlaması gereken hatırlamanız gereken örnekler yani ünsüz türemesi Dediğim an Evet hocam sıcacık yumuşacık Evet sorun Bakalım ne gelecek demelisiniz bunu cebe koymalısınız gelelim sorulabilir sağlam örneklere yükseldi kelime kökü yüksek l gibi bir ek alacak ve k'ye düşürecek yünsüz düşmesi alçaldı alçak kyi düşürecek yine aynı mantıkla zor denilebilecek örneklere bakalım isterseniz Adaş kelimesi adş Tan D düştü ya kardeşim şuraya kadar Bakıyorum hep K düşmüş E bunun adı K düşmesi olsun o zaman niye Ünsüz düşmesi diyoruz Ünsüz düşmesi dediğimiz için bir başka ünsüz daha düşmeli işte adaş onun örneği Arkadaşlar D düşmüş ufaldı ufak çok iyi ast Teymen değil mi Aslında T düşüyor küçümsemek aman dikkat küçük kelimesi IMS imse sonra Mame alacak Ama önemli değil K düşmüş yamuldu yamuk K düşmüş üst Teğmen üst Teğmen t t iki tane Normalde oradaki T düşmüş üst Teymen olmuş aman dikkat arkadaşlar ünsüz düşmesinde de çok önemli örneklerde ama devam ediyoruz yok artık deden örneğim geliyor seyreldi hocam seyir den iyi düşmemiş mi Hayır ya seyrelmek seyrelmek saçların seyrelmesi bu maçı seyir eldim der miyiz Hayır seyir elmek diye bir şey yok ki seyrelmek yani seyirden değil seyrekten bir Ünsüz düşmesi harika bir olaydır harika bir ses olayıdır en uç örnek ise kaldırım örneğidir kalkmak kökünden Bu da ünsüz düşmesidir uç bir örnektir Bence sorulma ihtimali çok düşük ama yok artık dedirten örneğim seyrelmek sorulabilir arkadaşlar Ünsüz düşmesi için ses yitimi ifadesi de bakarsınız bir yerlerde Sorulur gelin çok daha Uç Uç Uç Uç Uç bir şey söyleyeyim sizlere yeşerdi kelimesi yeşermek ifadesinin kökü yeş olmaz tabii ki yeşerdi yeşile döndü kelime kökü yeşil hem ünlü hem de ünsüz düşmesi var yeşilde sırıl sıklam daki ünlü ve ünsüz türemesi bize hatırlattı yeşil kelimesinde de ünlü ve ünsüz düşmesi var yeşermek kelimesine daha doğru ifadeyle E o zaman hiçbir problem yok çok iyi gidiyoruz çok iyi gidiyoruz haydi 13 soruya gelelim 13 kutucuğa gelim ünsüz benzeşmesi ünsüz sertleşmesi çok zorlarsak ünsüz uyumu olarak da bilinir cebinizde kalsın fıstıkçı şap 100 yıllık şifre Eyvallah bir kelime bakın bir kelime f s t k ç ş HP bunlardan biriyle bitecek sonra C DG vesaire Neyse neyle başlayan be alırsa alsın sonrasındaki ek ç t ya da k'ye dönecek en basit tanımı bu bitti tekrar ediyorum fıstık saptaki f s t k ç ş h p var ya bir kelime bunlardan biriyle bitecek gelen ek Bu kelimeye gelen ek ç t ya da k ile başlayacak ki orada Benzeşme olsun Bakın arkadaşlar bir konuda sizinle anlaşalım Allah aşkına Mesela bir kelime üzerinden Hatta anlaşalım Küskün şimdi kelime kökü küsmek bunu biliyoruz küsmek s ile bitmiş fıstık çapının S'si tamam süper gelen ek Nasıl başlıyor K ile başlıyor hocam e ç t k'den birisi ise zaten ne demiştik Benzeşme var yapıştırdım Benzeşme Lütfen şunu yapmayın Allah aşkına yapmayın hocam burada Aslında gün diye bir ek var gın gin Gun gün Tabii yumuşak başlıyor Aslında sonradan Küskün s gelince o gin kin oluyor Tabii canım bunu yapma bu doğru bir gidişat Ama vakit kaybıdır o oradan Geldi ginen geldi aslında o da D değil hocam tabii yani o gördüğün T öyle de aslında kökenine baktığımız zaman boş ver gitsin ya boş ver bu gmi g geymiş cıl cm Boş ver gitsin Sen gördüğün an yapıştır benzeşmeyi mesela seçmek kelime kökü fıstıkçı Çapın çesi de bitmiş Seçkin K ha çt k'den birisi Benzeşme var Türkçe Türk K fıstıkçı çaptan bir tanesi Ç çt k'den birisi var Benzeşme etçil et fıstıkı Çapın t'si ile bitiyor çıl çil ha çtk biriyle başlıyor tamam Benzeşme var inatçı unutkan kapı büktü güreşçi kitaptan 195 3 T bitti yaptın ya bitti abi Bunu anladığın olay bitmiştir Zaten söylerken Bu sesleri yakalarsan yapıştır benzeşmeyi Bu kadar basit 1953'te bu sayfanın bence Bu anlatımın en artistik örneğidir sayılarla rakamlarla görebilmek de olayı büyük marifettir arkadaşlar sizler için 3 aman dikkat bakın ç ile bitmiş t ile başlamış e 3 ç ile bitiyor fıs Çapın çi Ç tk' biriyle mi başlayan ne kalmış evette o zaman Benzeşme var yoktu dikkat ustalıkta aman Sokak ta kaçırma uzaktı tüpçü Kaçmaz sınıftan kaçırma bunu ya bu Çiftçi aman dikkat yattı katkı katmak şimdi kelime kökü katmak abi hemen önce köke bakıyorsunuz ünsüz benzeşmesi sadece ama sadece ekte olur Çünkü kökü bir atalım Eke bakalım diyoruz tamam mı unutmayınız katmak Tamam hocam fıstıkçı Çarpın t'si bu E sonra başlayan ek Neyle başlıyor katkı ya hocam bu gıdan gelmiş ya boş ver Allah Allahını seversen Nereden geldin Hiç uğraşma bununla Vakit kaybı yok taktiğim tekniğim ortada bakın hemen sildim o kısmı göze daha da batsın diye çtk ile başlayan birek alıyorsa bitmiştir fıstıkı şap kesinlikle ünsüz benzeşmesi vardır ortalıkta geçti bekletti çocukça dolaptan anlattı Coşku Kebapçı Kıskaç bunların tamamında yine Benzeşme mevcut Arkadaşlar gelin en uç örneklerini konuşalım bence uç örneklerin çok gelme ihtimali yok onu da söyleyeyim zor Yani biraz daha böyle kıyı köşedir uç örnekler ama yine de bilmekte fayda var Şimdi öncelikle istisnayı bir söyleyeyim ben size üçgen Normalde Ç var g ile başlayan bir ek gelmiş Az önce seç gini seç kin yapıyordu bu ü Ken Niye olmamış olmamış istisna böyle yaygınlaşmış D gen beşgen çokgen ya da akciğer değil mi bu tarz kelimeler arkadaşlar olması gerekirken Benzeşme olması gerekirken olmayan örnekler gelelim uç örneklere bitki yerden biten şeye bitki diyoruz demiştim sözlükte yapıda hatırlayın lütfen kökü konuşurken bitmek bitki e bitme T fıstıkçı şapın t'si ile bitiyor ki diye bir ek gelmiş k ile başlayan k ç t k Tamam Benzeşme var Evet doğru ses teş var tabii ki taraftar F ve T çapkın p v k askı s v k atkı t ve K ama tekrar söylüyorum Şu örnekler zor örneklerdir arkadaşlar sorulma ihtimalleri biraz düşük olmakla birlikte cebinizde kalsın bakın harika bir uyarı var Özellikle yüklem olan sözcükleri göremiyoruz orayı ben bir sileyim adam akıllı gidelim harika bakın dikkat özellikle yüklemleri görmekte zorlanıyoruz baktım kelimesinde Benzeşme var mı var bakmak ve sonrasında tı tım yani t ile başlayan bir ek geliyor Tamam K ve T Benzeşme var tabii ki ama bir cümlenin sonunda yer alacağı için yüklemler genellikle her zaman olmak zorunda değil cümlenin başında olur ortasında olur saygı duyarım genellikle cümlenin sonunda olacağı için yüklem Böyle cümleyi seri bir şekilde okumada yüklem genelde unutuluyor O yüzden yüklemdeki ses olaylarını Lütfen daha dikkatli inceleyin koştuk ş ve T cepte kalsın Benzeşme sadece olur sözcüğün kökünde olmaz demişiz Çalışkan Aslında bu gan k olacak değil mi Aman dikkat gelmiş idi gelmişti Aslında bu bakın burada DT olacak yani orijinaller de asıllarından gangen dand den dın din falank onlar kanken olacak kki olacak gı gi olacak Ne bileyim tıt olacak bir şeyler sertleşecek yani bir şekilde Tamamdır hocam Benzeşme sadece ekte olur kelimenin kökeninde kendisinde Benzeşme aramamalı sınız aman dikkat geldik arkadaşlar 15 kutucuğa Bu arada çok net gidiyoruz gayet akışkan gidiyoruz her şey yolunda arkadaşlar içiniz rahat olsun Bu örnekleri dinleyip bakıp da yapamayacağınız soru olamaz içiniz rahat olsun arkanızı yaslanın bir de ders sonrasında koyacağım 3 be satırlık O uygulamayı da cebe bir koyarsak sonrasında bir de ödevlendirme yaptık mı al yürü hocam al yürü git çok net bakalım neler olacak arkadaşlar ünsüz yumuşamasında neler bekliyoruz Öncelikle p ç t K'nin B C D g ya da yumuşak g'ye dönmesini istiyoruz Tamam pct G'nin bcd g'ye dönüşmesini istiyoruz Tamam hocam biz buna hazırız Şimdi hemen bakalım isterseniz neymiş ne değilmiş Yurdum diyor Yurdumun yurt kelime kökü Tamam sert Ünlü ile başlayan ek almış ım im Yurdum Ha buradaki t d olmuş istek bakın dikkat K yumuşak g'ye dönüşmüş tekrar ediyorum p ç t k ile bitecek sözcükler p ç t k onu b c d g'ye çevireceğiz tamam aman dikkat mesela varlık ek almış varlığın olmuş gittik bakın dikkat şurada Tabii Benzeşme de var tyt'den dolayı ama onunla işimiz yok şu an sadece konumuza bakıyoruz gittii derken K yumuşak g'ye dönmüş dolap dolabı aman dikkat pb olmuş Kağıt kağıdı kitap kitabı Kasap kasaba kapak kapağa bitti aman dikkat p ç TK ile bitecek sözcük aldığı ek sonrası BC D g'ye dönüşecek Aman ahenk Ahengi kalp kal kalbim denk dengim bakın Bunlar çok önemli bu altın çizdiklerim Hep sert En azından şurada ve şurada çizdiklerim dikkat Bunlar sert sonrasında yumuşayacak buna dönecek borç bakın hemen Çat Ç C'ye dönmüş borcum tüfek sertken tüfeği yumuşamış senet senedin bayrak bayrağa yaprak yaprağa gibi olay bu pctk ile bitecek aldığı ek sonrası bcd g'ye dönüşecek kelimelerin sonları damak damağa dikkat çiçek çiçeğin kepenge kepenk sağlık sağlığım Umut umudu ağaç ağaca dönüşecek zor örnekler gelsin adımladım adım atılır nihayetinde adım atmak t ile başlıyor Aslında kelime kökü atmak aldığı ekle adım olmuş TD olmuş yutmak ha yine Yudum yumuşamış gitmek Normalde T iken aldığı ek sonrası giden olmuş tatmak aldığı ek sonrası Tadım olmuş ağırdı Abi çok iyi örnek bu çok İy örnek bu saçlarım ağırdı beyazladı ak ak ak hocam burada Bir yumuşama var gecikti geç yumuşama var acıkmış aç yumuşama var rengarenk renk yumuşama var bakın ne demişiz bazı tek heceli sözcükler yumuşar e bazıları yumuşamaz mesela çok ek almış çoğu olmuş kalemimiz gelsin aman dikkat yumuşamış dip dibi cep cebe olmuş ama süt südü olmamış yumuşama yok et eti Edi demiyoruz değil mi eti diyoruz olmamış maç macı demiyoruz maçı diyoruz yani bazı tek ecili kelimeler yumuşamaz Ken bazılarında yumuşama olabilir cebinizde kalsın bir genelleme yapmayın diye uğraşıyoruz yumuşama bitmiyor devam ediyor yumuşama Bazı yabancı sözcüklerde yumuşama gösterilmez hepinizin bildiklerini Öncelikle sıralayayım hukuk değil mi Hemen bunu hatırlarız hukuk huku olmuyor hocam yumuşak giye dönüşmüyor Çok doğru hürriyete milliyeti Devleti hayatım sanatı hayatım demiyoruz değil mi değil mi ya da Devleti demiyoruz sanatı demiyoruz Bazı yabancı kökenli sözcüklerde arkadaşlar göstermiyoruz E tamam eyvallah Ama bu nasıl gelecek Hocam bunu nasıl bileceğiz sınavda hangisinde yumuşamaya aykırılık vardır diye sorabilir Arkadaşlar bunu hangisinde yumuşamaya aykırılık vardır Lütfen cebinizde kalsın olası bir deneme sorusudur belki sınavda da karşımıza gelecek mesela evrak kelimesi de yumuşamaz evrakı diye yazmalısınız merak yumuşamaz merakı diye yazmak zorundasınız layık ek alırsa layık Fakat bunlar her ne kadar yumuşaması da layık kelimesiyle ilgili Türk Dil Kurumu bir istisnadan bahsediyor layığını bulmak deyiminde yumuşama var diyor ama sadece burada var layık kelimesi başka hiçbir yerde yumuşamaz yani Siz bugün layığıyla yaptı derken layıkıyla diye yazmak zorundasınız aman dikkat yumuşamıyor Sadece bu deyimde yumuşuyor özel isimlerde zaten gösterilmeyeceği biliyorsunuz arkadaşlar Ahmet'i Murat'ın Sinop'a Zonguldak'a bakın söylerken Zonguldak'ı desek de yani Biz yumuşak y'yi söylesek de orada yazarken göstermiyoruz özel isimlerde yumuşama gösterilmez e devam bu örnekler öğrenciler tarafından pek görülemiyor demişim cebinizde kalsın güç gücümüz Yo Hocam ben görüyorum diyebilirsin bana gelen sorular sonrası bunu oluşturdum arkadaşlar Çok iyi bu güçten gücümüz mesela Sevinç sevincim ihtiyaç ihtiyacı cevap cevabı olmuş sebep sebebi olmuş Çok çoğalmak abi inanılmaz şu çok iyiydi bu arada harikaydı Bence bu sayfanın en iyisiydi mükemmel notu bakın dikkat altını çizdiğim pct tk' BC D g'ye dönüşmüş içiniz rahat olsun ha çok önemli bir taktik var psikoloğa sosyoloğa ve diyaloğa bu sözcüklerde yumuşama yok arkadaşlar nasıl abi Nasıl olmaz Hocam Allah bırak hocam ya Ya bırak Allah'ını seversen ya Bu nasıl burada olmaz psikolog diyoruz orada yumuşama var diyorsun Oysa psikolog kelimesini bakın G ile bitiriyoruz yazılımı böyle sosyolog da öyle diyalog da biz ne istiyorduk arkadaşlar K'nin g'ye ya da yumuşak g'ye dönmesine yumuşama diyoruz burada k'den yumuşak g'ye dönme yok ki g'den yumuşak g'ye dönme var bunun bir karşılığı yok buna Biz yumuşama demiyoruz biliyorsunuz doğal olarak psikoloğa sosyoloğa ve diyaloğa gibi örneklerde yumuşama gösterilmez lütfen cebinizde kalsın ve yumuşama ünsüz değişimi olarak da sorulabilir bakın Son ana kadar dolu dolu sayfalar arkadaşlar Son ana kadar dolu dolu sayfalar inanılmaz bilgiler var gururla sunar 19 kutucukta 18'den 19'a yavaş yavaş geçtik ünsüz türemesi ya da diğer adıyla ünsüz ikizleşmesi hocam Ne alaka ikizleşme aynı oldukları için aynı ünsüz geliyor bakın dikkat af kelimesi etmek elemini alınca ne oluyor Affetmek Şuradaki F Türedi ünsüz türemesi Zan kelimesi etmeyi aldı zannetmek Şuradaki ne ünsüz türemesi Red kelimesi etmeyi aldı reddetmek ha Red kökünden olduğu için t'ye dönüşmüş yani Bir yumuşama da var ama işimiz yok şu an biz ünsüz türbesini konuşuyoruz hissediyor his etmek se Türedi aman dikkat hal olmak L Türedi aman dikkat zem etmek zemmetmek me Türedi aman dikkat arkadaşlar çok çok önemli bunlar ilk adımda aklımıza gelmesi gereken basit örnekler gelelim zor örneklere haddi had kelimesi haddini bil falan Deniz ya ı iyi alınca haddi oldu D ünsüz türemesi hak Hakkı Tıp tıbbi aman dikkat buradaki p B'ye de dönüşmüş yumuşama da var Saygı duyuyoruz konumuz dayız sadece şu an ik bemiz türeme ünsüz türemesi şıkkı sırrım Seddi Rabbi aman dikkat zammı ceddi ve şerri altını Çizdiğim bu ünsüzler e kesinlikle ama kesinlikle ünsüz türemesi Arkadaşlar lütfen cebinizde kalsın eki alır almaz hemen çok iyi iki tane ünsüzü yan yana görünce genelde sınav stresi heyecanıyla hızlı çözeceğim falan derken düşebiliyor mesela hissiz abi nasıl ünsüz türemesi Yok hocam hissetmek yazdık Az önce doğru ama yazalım beraber his kelime kökü ssiz akılsız gönülsüz isteksiz gibi ssiz eki Tamam yapım eki his kelime kökü ssiz ek e nerede abi ünsüz türemesi hangi ünsüz türemiş hangi ünsüz türemiş türeme yok ki madde kelimenin kökü zaten bu nasıl türeme olacak ciddi Cadde iki tane aynı ünsüz yan yana diye Lütfen bunu ünsüz türemesi kabul etmeyin önce kökünü alın sonra ekini alın ortada bir tane ünsüz boşta kalmalı aman dikkat ve daha önemli bir şey bakın mesela bekletti sözcüğünde türeme yok arkadaşlar iki tane ünsüzü yan yana görünce Benzeşme olma ihtimalini de düşünmekte fayda var hele ki sert ünsüzler beklemekten bekletti Evet çift ünsüz var burada TT ama bekletmek D diyi alınca TT olmuş yani bekletmek ve TT t ile bitmiş t ile başlamış bariz bir ünsüz benzeşmesi örneğidir ama tekrar tekrar söylüyorum iki ünsüzü yan yana görünce lütfen hemen ünsüz türemesi demeyin olur mu çok çok önemli bir ayrıntı Evet Bence ses olayları bitti Ben size söyleyeyim bitti 21 kutucukta kaynaştırmayı vesaire Göreceğiz ama çok değerli değil bu üç konu işleyeceğimiz son üç konu Ama yine de bilelim bir köşede kalsın kaynaştırma dediğimiz şey ya da kaynaştırma ünsüzü olarak bildiğimiz şey y ş s n ünsüzleri le sınırlıdır genellikle İki ünlü arasına gelirler Eyvallah mesela arka kelimesi ı i ekini almış arka ı diyemeyeceğim için arkayı olmuş oradaki y yardımcı olmuş kaynaştırma ünsüzü için yardımcı ünsüz de diyebiliriz Neden olmasın kapının kapı ın in almış ne kaynaştırma ünsüzü altı Ar alt şar ş kaynaştırma ünsüzü anne i annesi s kaynaştırma ünsüzü perde kelimesi mesela belirtme halkini alıyor belirtme halek olan ı iyi alıyor perdei değil de perdeyi denir diyor değil mi dedirtiyor o zaman buradaki y e kaynaştırma önsözü su un ün tamlayan eki alacak su un diyemeyeceği y kaynaştırma ünsüzü olacak kaynaştırma her zaman iki ünlü arasında olacak diye bir şart yok arasında örneğini orada incelediğimizde ara kelimesi sısı aldı Evet kaynaştırma sonrasında n kaynaştırma Bir de da D Türkçede ında inde diye bir ek yok yani n d a diye bir ek yok o yüzden bu neer kaynaşma ünsüzü olabiliyor Arkadaşlar lütfen cebinizde kalsın bakın bir ünlü bir ünsüz arasında olmasına rağmen cepte kalsın daha güzel bir taktik gelsin küçük bir ezber gelsin ama kaynaştırmayı % y00 yapacak bir ezber gelsin yeryüzündeki bütün şar şerlerin şi kaynaştırmalı Kainattaki evrendeki bütün şar şer eklerinin S'si kaynaştırmak altışar ikişer yedişer fark etmez Ne diyor nın nin nın ninin ilk n'si kesinlikle kaynaştırma yı yerin y'si kaynaştırma sıs mesela erkeksi kadınsı gibi yapım ekleri dışında tamlanan eki olan bütün sserin S'si kaynaştırmalı Ama şuna da düşmemek lazım Mesela az önceki şerde Beşer abi kelimenin kökü 5 zaten R R var ee son şarer diye bir ek yok Burada dikkat etmek lazım uyanmak lazım Ha Beşer şaşar gibi bunu insan olarak da kullanıyor olabilir o ayrı ama sayılardan gittiğimiz için onun örneği olsun mesela altışar derken oluyor 6 ar Çünkü şey eki var burada ama Beşer zaten kelimenin kökü 5 burada öyle bir ek bile yok Dikkat etmekte fayda var geldik arkadaşlar 22 kutucuğa ulama ulama ama bir sözcüğün ünsüzle bitmesi sonrakinde sözcüğün ünü ile başlaması durumu Mesela geldim Ellerim yanımda diyor E geldim Ellerim şurada M ve E var ünsüzle bitmiş ünlüle başlamış ulama var Ekmek almalısın diyor K ve a ünsüzle bitmiş ünlüyle başlamış ulama var tabii ki araya noktalama işareti geldiği an itibariyla ulama olmayacağını bilin arkadaşlar Bizim evin yanına gelecek halimiz yoktu ha burada bakın virgül var O zaman ulamayı gösteremiyoruz cebinizde lütfen kalsın uyarı demişiz ulama daha çok seçenek elemek için kullanılır onu en son bul Evet ya abi kim Bulacak şimdi upuzun bir metin var Allah aşkına bak upuzun Metin var üns bitmiş ünle başlamış ünsüzle bitmiş ünle mi başlamış ünsüzle mi bitmiş ünle mi başlamış Buna mı bakacağız vakit kaybıdır bu ulama kaynaştırma birazdan konuşacağımız nm değişimi gibi başlıklar en son bakılması gereken başlıklarda bırakılmalı en son Vakit olursa bakılır Tamam bu % 10000 var çünkü bunlar neredeyse nm değişimine geldik artık bitiriyoruz 23 dudak ünsüzlerinin benzeşmesi gibi ifadelerin kullanıldığını da unutmayınız saklanbaç bakın Normalde n eki Bu arkadaşlar saklanbaç ama n ile B'yi söylemek zordur n biliyorsunuz dil damak ünsüzü dür N harfi dil ve damak olmadan n diyemezsiniz denemeyin bu böyle bu gerçek deneyenler var şu an saklan bakın dil ve damak sonrasında bir ek gelmiş baç b ile başlıyor baç diye bir ek saklanbaç B dudak ünsüzü dür mesela dudak olmadan B diyemezsiniz diyenler var şu an deneyenler var denemeyin iğrenç görüntüler denemeyin yin bunu Saklambaç B dudak ünsüzü dudaksız söylenmez yani saklanbaç demek dild damak ünsüzü dudak ünsüzü geçmek zordur O yüzden benim vatandaşım demiş kian kim uğraşacak saklanbaç demeye Saklambaç diyeyim ben bir çırpıda söyleyeceğim bir hale dönüştüre Yani aslında Saklambaç olan kelime artık günümüzde Saklambaç diye yazılıyor ve söyleniyor işte burada bir nm değişimi var Canbaz burada da var dolambaç burada da var arkadaşlar sürekli olarak M ve B'yi gördüğünüz zaman yapıştırın ardır Kamber dirir urdur pembedir tembeldir bu MEB'in hepsi ses olayı arkadaşlar aman dikkat çarşambadır perşembedir aklınıza ne geliyorsa tamb Burdur falan fistan Tamam hepsinde ses olayı var bu örneklerde yok demişim Çünkü bu örneklerin bazıları özel isim bazıları birleşik sözcük Tamam sonbahar bakın burada olmamış mesela Safranbolu n ve B yan yana gelmiş gelmemesi lazım normalde İstanbul gelmiş özel isim abi bunların birçoğu Safranbolu özel isim İstanbul özel isim diğerleri birleşik sözcük Binbaşı Onbaşı Bin Boğa artık Neyse içiniz çok rahat olsun e uyarım var büyük ve küçük gün uyumu ses olayı değildir vallahi billahi sadece içiniz rahatlasın diye çok kısa değinip geçeceğim işiniz yok çalışmayınız soru geliyorsa o kısmı kesin atın Hatta büyük küçük ün duyumdan soru geliyorsa o kitap ölü demektir y ölmüş o kitap demektir büyük ünü küçük ün duyumu mu kaldı Allah aşkına bir ses olayı değil ki niye soracak bunu mümkün değil sorulmasın ama sizin içiniz rahatlasın diye Çünkü bazen görebilirsiniz sa olu içiniz rahatlasın diye anlatacağım büyük ünlü uyumuna kalınlık incelik uyumu da denir büyük ünlü uyumuna kalınlık incelik uyumu da diyoruz nedir hocam o bir sözcüğün ilk hecesinde kalın ünlü varsa bütün heceleri kalın olmalı ince varsa bütün heceleri ince olmalı bir kalın bir ince falan devam ediyorsa bir şekilde içerisinde ince ve kalın varsa bir sözcüğün içinde ünlüler Orada büyük ünlüyüm yoktur mesela bilezik ii ince e ince i ince Tamamdır büyük ünlü uyumuna uyar Ama inanmak i ince a kalın büyük ün uyuma uymaz Bu ne abi bu gereksiz bir şey Ne bu Allah aşkına ya bu ne ya vallahi hiç anlatasım yok İçimden gelmiyor hiç içimden gelmiyor ama hadi küçük ünlü uyumuna da bakalım küçük ünlü uyumu Düzlük yuvarlaklık uyumu diye de geçer tekrar ediyorum küçük ünlü uyumu Düzlük yuvarlaklık uyumu diye de bilinir Bir hecede bakın bir kelimenin ilk hecesinde a e ı i den birisi varsa sonraki hecelerde de ancak a e ya da ı i olmalı Kural Bu bir kelimenin ilk hecesinde Bu da ikinci kuralımız o u ü Bunlardan biri varsa sonraki heceler de a e ya da u ü olmalı ne demek hocam en basit Halile gösterip geçiyorum Kayıkçı ilk hecesinde a var Hemen ilk kuralı hatırlıyoruz ne olmalı sonrasında a e ıden birisi ılar gelmiş ha uyuyor gelebilir çamur ilk elinde a var Hemen ilk kuralı hatırlıyorum A'dan sonra u gelebiliyor mu bakın A'dan sonra şundan sonra şu geliyordu u gelebiliyor mu Hayır A'dan sonra u gelmez o zaman uymaz bu Evet var mı soru işareti yok arkadaşlar mesela horoz şimdi ilk hecede o var Hemen ikinci kuralı hatırlıyoruz ilk hecede o ö ya da u ü'den biri varsa a e ya da u ü gelmeli ne gelmiş o gelmiş olmaz küçüğün duyuma uymaz Büyük'ün duyumu küçüğün duyumu bu içiniz rahatlasın diye anlattım benim de içim şu an rahatladı Yarın itibarıyla 4 güne geçeceğiz bakın sözcük türleri genel başlığı altında Ops Yarın sadece isim konusunu işleyeceğiz sadece isim bütün bir gün isim Abi bu kadar olur artık zahmet şu dakika itibariyle soru kaçırma ihtimalinizi elinizden alıyoruz böyle bir ihtimal yok arkadaşlar var mı soru işareti yok süper şimdi ses bilgisiyle ilgili sizler için hazırladığım küçücük bir uygulamam var Hemen O uygulamayı yapalım güzelce Ondan sonra da kitabın başına bir dönelim Ne yaptık Ne ettik Sonra da ödevlendirme yapalım hadi E o zaman Haydi arkadaşlar uygulamamızı yapalım şöyle adam akıllı ses olaylarını bir gösterelim En azından 3üncü günün de hakkını vererek geçelim hocam koştu ifadesine Lütfen dikkat koşmaktan koştu kalem gelsin Evet şimdi koşmak kelime kökü Ş ile bitmiş fıstıklı şapın ş isi mi Evet koştu fıstıklı şaptan sonra ç t ya da k ile başlayan bir ek geliyorsa Benzeşme var demiş miydik Evet hocam bu da bir Benzeşme örneğiydi kavruldu derken kelime kökü arkadaşlar kavurmak kavrulmak ünlü düşmesi var çok net bunu çizdik bunu çizdik uzuyor kelime kökü arkadaşlar uzamak yor eki almış ne yapıyorduk yoru kapatıyorduk AE getirip okuyorduk uzamak oluyor o zaman burada daralma var a u'ya dönmüş daralmış çoğumuzun diyor kelime Kökü çok çoğumuz derken ımız imiz iyelik eki ın in tamlayan eki almış önemli değil çok kelimesi P çtk ile bitiyor sonra ek alıyor b c d g'ye yumuşak G dönüyor işte burada bariz bir şekilde o yumuşak G ile net bir ünsüz yumuşaması örneği verilmiş arkadaşlar devam sertti diyor sert sert kelimesi fıstık şapın tesle mi bitmiş Evet hocam Çok güzel E ondan sonra T ya da k ile başlayan bir ek mi gelmiş Evet bariz bir Benzeşme örneğidir devam derdimiz diyor kelime kökü dert derdimiz ımız imiz bizim derdimiz iyelik eki a e yönelme çok önemli değil dert t ile biterken derd olmuş yani yumuşamış aman dikkat söylemiyor mııı görünce Ne diyorduk bir sözcüğün içerisindeki mııı gördüğümüz an yapıştırı olduk daralmayı burada da daralma var sesteş aman dikkat ses fıstık şapın sesiyle bitiyor sonra gelen ek çtk den Birisiyle mi başlıyor Evet bariz bir Benzeşme örneğidir Arkadaşlar bu da gitti Yani sertleşme yani ünsüz uyumu akıllı akıl kelime kökü Sonra lıl gelmiş abi Hiçbir şey yok Ne düşme var ne bir şey var Neden yazdık hocam ünsüz türemesi le çok fazla karıştırdığımız için ünsüz türemesi ünsüz ikizleşmesi olarak da bilinir doğal olarak ne zaman aynı ünsüzü yan yana görsek acaba ünsüz türemesi mi ikizleşmesi mi diye düşünürüz burada akıl kelime kökü lı li ek hiçbir ses olayı yok aynı mantıkla sessiz de öyle arkadaşlar ses kelime kökü ssiz eki gelmiş Türeyen düşen düşen bir şey yok baktık diyor bakın dikkat bakmak kelimesi dıd ve sonrasında ki bak fıstıkçı şapın k'si sonraki çtk den biriyle mi başlıyor Evet bir Benzeşme örneği unuttuğu diyor bakın dikkat unutmak kelime kökü dık dik Ha Burada Benzeşme var sonrasında u ü gelmiş Şu K de yumuşak g'ye dönmüş ki ünsüz yumuşaması olmuş hem ünsüz sertleşmesi hem de ünsüz yumuşaması var tek taşta iki kuş vurabiliyor doğal olarak gelme ihtimali de çok yüksek böyle tek sözcükte birden fazla ses olayın ne olduğu örneklerin E o zaman haydi kitabın başına Gidelim ödevlendirme demizi yapalım Evet arkadaşlar geldik kitabımızın içindekiler kısmına en başına videomuzu izledik Eyvallah konu kitabımızdan Video ders notlarımız Zan mutlaka Tekrar yapın arkadaşlar satır satır gidin Eyvallah sonra da gün içerisinden içerisinde en azından Doğru konuşmak gerekirse Evet 3üncü gün arkadaşlar aman dikkat ses bilgisi testini ses bilgisi test 1 ses bilgis test 2 Bir sürü test var mutlaka testi çözüm bitirin Bu kitap olmadan asla olmaz o zaman ona da o zaman tik atın lütfen bitirdikten sonra ü tik atmadan geçmek yok Acelemiz yok Hayt 4ü günde Yarın görüşmek üzere