Examentraining: Gevangenendilemma

Leerdoelen

• Begrijpen hoe de uitkomst van een spel bepaald wordt.
• Analyseren van een spel in een gegeven situatie.
• Het gevangenendilemma oplossen door het evenwicht te bepalen.

Uitkomstenmatrix

• Twee partijen moeten tweemaal een keuze maken.
• Analyse van de scenario's voor beide partijen.

Voorbeeld: De Lekke Band en Slag in je Wiel

• De Lekke Band

  • Scenario 1: Slag in je Wiel verlaagt de prijs.
    • Keuzes: Winst van 37100 of 3000.
    • Kiest voor hoogste winst (37100).
  • Scenario 2: Slag in je Wiel verlaagt de prijs niet.
    • Keuzes: Winst van 4800 of 4000.
    • Kiest voor hoogste winst (4800).

• Slag in je Wiel

  • Scenario 1: De Lekke Band verlaagt de prijs.
    • Keuzes: Winst van 22100 of 1800.
    • Kiest voor hoogste winst (22100).
  • Scenario 2: De Lekke Band verlaagt de prijs niet.
    • Keuzes: Winst van 3600 of 3000.
    • Kiest voor hoogste winst (3600).

• Beide partijen kiezen uiteindelijk voor prijsverlaging.

Dominante Strategie

• Keuze van een speler ongeacht de keuze van de ander.
• Voorbeeld:
  • Beide bedrijven kiezen altijd voor prijsverlaging.

Gevangenen Dilemma

• Definitie: Evenwichtssituatie is slechter dan een andere mogelijke situatie.
• Oplossingen:
  • Zelfbinding: Verbintenis aan afspraken zonder contract.
  • Binnen de voorwaarden: Gebruik van contracten.
  • Collectieve dwang: Overheidsingrijpen om keuzes af te dwingen.

Speltypen

• Simultaan spel: Beide partijen kiezen tegelijkertijd.
• Sequentieel spel: Partijen kiezen na elkaar.
  • Voorbeeld: Loononderhandelingen met keuze voor loonsverhoging.

Eenmalig vs. Herhaald Spel

• Eenmalig spel:
  • Partijen kiezen vaak voor eigenbelang.
  • Dominante strategie levert op korte termijn het meeste op.
• Herhaald spel:
  • Partijen staan vaker tegenover elkaar.
  • Samenwerking kan op lange termijn meer opleveren.
• Voorbeeld: Prijsverlagingen in bedrijven kunnen leiden tot verlies op lange termijn zonder samenwerking.

Examenoefeningen

• Beantwoord de leerdoelen.
• Maak de examenopdrachten door deze te googelen en oefenen.