Sociaal-economische en politieke ontwikkelingen in de Lage Landen (1302-1602)

Inleiding

• Vlaanderen en Brabant waren in de 14e eeuw de belangrijkste gewesten.
• De invloed van burgers op het bestuur nam toe.
• Centrale vraag: welke invloed hadden sociaal-economische en politieke ontwikkelingen op de stedelijke burgerij?

Vlaanderen en de Guldensporenslag

• Na 1302 kregen Vlaamse burgers meer invloed.
• Brugge werd de belangrijkste stad vanwege ligging aan zee en internationale handel.

De Hanze

• Handelsnetwerk in Noord-Europa, de Nederlanden, Duitsland en Scandinavië.
• Samenwerking van circa 200 steden op hoogtepunt.
• Innovatie en schaalvergroting:
  • Uitvinding van de kogge: breed schip voor vracht.
  • Aanleg van kanalen en introductie van de wisselbrief.
  • Oprichting van de Koopmansbeurs.

Stadsuitbreiding en migratie

• Uitbreiding van steden en komst van migranten om te werken.
• Brugge ontwikkelde zich als centrum van geldhandel.
• Antwerpen profiteerde van de afname van Brugge en werd later belangrijkste stad.
• Amsterdam specialiseerde zich in graanhandel met het Oostzeegebied.

Sociale veranderingen in de stad

• Burgers namen taken op zich in sociale zorg (hospitalen, leprozenhuizen).
• Gilden zorgden voor bejaarden, weduwen en wezen.
• Onderwijs verbeterde door oprichting van Latijnse scholen.
• Steden richtten zich op het algemeen belang (bonum commune): orde, infrastructuur, etc.

Religieuze veranderingen

• Kritiek op de geestelijkheid leidde tot nieuwe geloofstromingen.
• Moderne devotie legde nadruk op individuele geloofsbeleving.
• Opkomst van reformatorische bewegingen zoals het protestantisme.
• Kritiek op aflatenhandel en kerkelijke rijkdom.
• Verdeling tussen katholicisme en protestantisme.

Conclusie

• De stedelijke burgerij versterkte haar positie door sociaal-economische ontwikkelingen.
• Innovatie, schaalvergroting en specialisatie droegen bij aan versterking.
• Stedelijke burgerij was actief in sociale zorg, onderwijs, algemeen belang en geloof.

Vervolg

• In een tweede video worden politieke ontwikkelingen verder behandeld.

Interesse?

• Like de video en abonneer je voor meer content.