Kung narinig niyo ang bingget, anong unin niyong maiisip? Yes to bagyo! Yes to oh my gulay! Kaya ng tsapsuy!
Now, buong dito, maraming pa tayong magigit sa bengget. Ang ilang pagkain dito, nagiging ispesyal daw dahil sa kanilang mga paniniwala. As it was explained to me back then, it's one way of respecting yung animal na walang masasayang. We try to make use of all the ingredients na pwede nating i-stuff doon sa sausage. Gets.
I think it's my first time to eat this. Ang bengget, bukod sa source ng gulay, pwede rin maging source of inspiration. Wala mismo sa mga magsasaka, pakisabay tayo sa biyahin ng mga gulay na ito papunta sa atin.
Bukod sa sariwang prutas at gulay, sa Binggit din ang gagaling ang sweet specialties na siya namang ginagawang star ingredient ng isang star baker. Ang sarap! Ano kayo binabola?
Sarap talaga. Sa Binggit, mayroon din mga kakaibang karanasan na matagal-tagal din bago malimutan. Nakikita na ba kayo ng higanting takore?
Saan sa bengget nga bang mga yan? Yan ang dapat niyo abangan. Sama na kayo sa Bego, Direct from the Source, Bengget! Ito ang pinunig, ang version ng mga taga-Norte ng blood sausage.
Kung ano ito, ipaliliwanag ng mas mabuti ni Chef J.R. Royal, ang host ng cooking show na Farm to Table, at isang proud igurot. I was born in... Tamsix, tuba, pingget.
And ito yung isa sa mga putahe na kasabay kong lumaki. Kada may handaan sa mountain province, ito yung isa sa mga hindi mawawala. Dahil as it was explained to me back then, it's one way of respecting yung animal na walang masasayang. We try to make use of all the ingredients na pwede nating i-stuff doon sa sausage. Preferably, you'd wanna use yung small intestines.
But in this case, dito kasi sa amin sa Imus, maraming mga naglolong ganisa. So... hindi talaga nila binibenta yung small intestines. So I'll be using the large ones.
Pero sabi nga namin sa Hilokanja, mamalindatan, or pwede na yan. Para makagawa ng pinuneg, inilalagay muna ang dugo sa isang malinis na lalagyan. Sinasamahan ito ng bigas dahil ito raw ang magsisilbing filler at binder ng pinuneg.
Next one is, kung meron na kayong ground pork, definitely you can use that. Or, magdaddad ka ng iba pang laman loob, yung mga baga, puso, you can also include that doon sa ating pinaka-stuffing. Tinatatad ng Pino ang iba pang sangkap para mas madaling maipasok sa casing.
Pagsasama-samaan ito at hahaluin mabuti kasamang dugo. Pwede na natin siyang i-mix together para ready na natin for stuffing. Maingat ay pinapasok ang blood mixture sa bituka ng baboy.
Ito raw ay pagpapakita ng paggalang sayo. Kaya dapat hindi masayang ang mga parting ito. Gumamit si chef ng stick na panulak pero iniingatan niyang huwag mabutas ang casing. Pwede na natin siyang blanch. Actually, ipo-poach natin siya doon sa ating boiling water.
Yung poaching would actually help coagulate or mamumuo yung ating dugo para maging solid yung pinakaloob niya. After boiling yung ating pinunag, or about siguro mga 45 minutes to an hour, slow boil lang po yun ha, you can serve it. But, as we do in the mountain province, we actually smoke it muna. Typically, if you have a rig or set up na pwede mo siyang ihang dito sa lutoang kahoy mo, you can let it sit there for a couple of hours habang niluluto nyo yung iba pang putahe. But since we don't have that here, nagamitin na lang natin yung ating griller or smoker para i-infuse ng authentic smoky flavor yung ating pinunan.
Siguro we'll let it smoke for a couple of hours before serving but at this point, kung ayaw nyo nang gawin yung extra mild, you can definitely serve it na. But let's go ahead and put it in our smoker. Just to add to the authenticity of the dish, iserve natin siya gamit ang layer ng puno ng saging. We actually use this as yung parang pinakaplato namin in serving gear whenever may mga malalaking handaan sa aming baryo. So, let's go and plate and have a taste later.
Ayan Sir Drew, lupo na ang ating pinunag. Yeah, we eat this with boiled sayote, boiled talbos ng sayote, boiled potato, at syempre maraming maraming rice. Mayap! Mayap man lang! Actually, kinakain daw siya kahit steamed.
But, tama naman yan eh. Parati kong... If you fry it, then most likely, yung pagkain ay magiging mas masarap.
So, subukan natin ito. After 5 minutes, Subukan na natin. Parang feeling ko, pwede na nating kagatin. Hindi ko alam yung mga puti kung ano.
Kung kanin. Yung smoke niya, naralasahan mo talaga sa aftertaste. Alam mo yung kapag kumakain ka ng dinuguan, o siguro yung Betamax, meron siyang yung, alam mo, kumakain ka ng dugo. Yun, yun. At the same time, nandun yung pork flavor niya.
But hey, I think it's my first time to eat this. Hmm, great. This episode, we go straight to one of Luzon's biggest sources of fresh vegetables, Benguet.
Alam niyo bang mahigit 80% ng highland vegetables sa Pilipinas ang nagmumula rito taon-taon? Kaya tinigod rin tong Salad Bowl of the Philippines. Pero kahit marami ang bumibili ng gulay, may ilan pa rin mga magsasaka na hindi makapagbenta ng maayos sa merkado. Yung mga farmers natin dati, talagang ano sila, hirap na hirap talaga sila kasi kung mapapansin natin dati, kung wala kang malaking farm, wala kang maraming produce, eh mahihirap ang talaga magbenta talagang, ibabagisak mo yung presyo mo para lang mabenta mo. Kaya naisipan ng isang kumpanya na maging tulay mula sa maliliit na magsasaka, diretso sa consumers.
Wala ng mga middleman. Dumating si Session Groceries para matulungan sila kung ano yung gusto nilang presyo, yun yung presyo binibili nila. ni Session Grocery sa kanila. Sa tulong ng teknolohiya, ang mga gulay ng mga magsasaka sa isang app na inoorder ng mga mamimili.
Mula sa mahigit 25 iba't ibang partner farmers ang mga gulay, putas, at iba pang produktong na bibili sa app. Yung process natin, nagpa-pack yung mga packers natin doon sa center. Tapos umaalis yung van doon mga 8pm.
Dumarating dito sa Manila. Tapos pagkababaan doon, susort out namin per area. Pagkatapos nun, tsaka tayo magdi-dispatch Tapos, aaris yung mga riders natin para mag-deliver sa mga client So, ito ay galing sa different farms of Benguet.
You have your... Uy, grabe. Parang anlamig pa.
Ganun siya ka-fresh. Siyempre, nandiyan yung cauliflower. And then yung carrots.
Wow! We have bell peppers. Beautiful colors.
We also have... Uy, ito, ito, ito. Nice fresh lettuce.
Wala talaga ng kulay. Grabe. Oh my God. Buntik na ako na disappointed.
Sabi ko, uy, cauliflower. Nagahantay talaga ako ng fresh broccoli. Kasi usually ito talaga yung binibili ko kapag nakikaling ako sa North. Ang kanilang retail prices, hindi rin naman daw nalalayo sa presyong palengke.
Ang kaiba lang, di na kayo kailangan lumabas pa ng bahay dahil ang mga order, diretsyo nang inihahatid sa inyo. At dahil walang middleman, diretsyo rin ang tulong sa mga magsasaka. Now, with this set of vegetables and fruits, hmm, may pwede kong nutuloy dito.
Aha! Chopsuri! Hindi ba kayo makabiyay papuntang Benguet?
Hindi kayo marunong magluto? Don't worry! Pwede pa rin matikman ng authentic Cordillera taste dito mismo sa Metro Manila.
Sa cafe-restaurant na ito, hindi lang style ng pagluluto ang kinuha nila mula sa Benguet at buong Cordillera. Kundi lahat ng mga gamit at sangkap sa pagluluto. At maniniwala ba kayong nag-full blast lamang sila ngayong pandemic?
Please strategize at... Lano namin yung concept namin ng cafe to help also promote yung fellow SMEs namin sa Cordillera. Lahat po ng raw materials namin, for example, ginagamit namin mga meat, mga chicken, and then the smoked meat, lahat po galing ng Cordillera and we all source that to SMEs.
Ang kanilang bestsellers, ang kinuday o smoked meat splatter. Strawberry champon. PINIKPIKAN AT IBA PA May mga iba po kasi na taga Baguio o taga Cordillera na matagal na hindi naka-uwi.
So natutuwa po sila nung pumupunta sila dito na yung mga paborito nilang pagkain, yung mga maybe we can call that exotic food ng Cordillera, nakikita po nila dito at natitikman. Hindi lamang pagkain ng tinderito kundi pati handicrafts, textiles at iba pa. At ang mga ito, muna sa iba't ibang tindahan o gawaan sa Bingget.
Ito rin ang kanilang version ng bayanihan. Actually, ang tawag dito ng DTI is impakabsat. We call that impakabsat, parang pagkakapatid.
Parang ganun, parang kapatid. Tapos magpakabsog, magsunog naman tayo ng kinain? Akit tayo ng bingket kasamang ating via hero correspondent, ang tubong bagyo na si Crisel! Finally, after a 20-minute hike, nandito na tayo sa Bayokbuk Falls at sabik na sabik na ako maligo. Tara!
Bayokbuk, balaygaling din sa tunog ng tubig. Kung baga sa English, falls, pero parang tinranslate lang ng ano. Naging bayok-bayok kasi yun ang dialek ng Ibaloy sa Pulse.
Ang entrance fee dito, 120 pesos lang kasamang free use ng life vest. Pero dapat makipag-coordinate muna sa local government unit bago pumunta rito, biharos, para masamaan kayo ng guide. Pagkantong punta rito, nobibro to April, kasi malinaw na yung tubig, kitang-kita na yung nasa ilalim, yung mga bato, mga fish, kitang-kita yung mga nasa iba. Naisalilim ng tubig.
Pero sa ngayon kasi, tag-ulan, kaya walang masyadong biyo yung tubig natin. So kakatawas ko lang mag-swimming at napaka-refreshing sa feeling. May mga parts na mababaw at pwedeng-pwedeng mag-swimming.
Sana ay makapunta rin kayo dito. Ubigit kumulang 4 oras na lamang ang biyahe mula Manila papunta sa capital city ng Benguet, ang Baguio City. Ito ay kung dadaan ka sa mga Exosway.
Ngayong pandemic, tingnan muna online ang travel restrictions at prevailing IATF protocols bago sumabak sa biyahe mga biyero. Mula bagyo, madali nang napupuntahan ang mga karating na munisipilidad tulad ng Tublay. Sa Tublay, Bingget, makikita ang farm na ito na dinarayo dahil sa maliliit na blueberries.
At isang higanting takore. Yung entrance fee po natin is 150, kasama din po or inclusive din po doon ng only coffee, then may pancake po siya. Ang higanting takore, isa palang coffee shop at cafeteria sa loob.
Napaliligiran pa ito ng naglalakihang tasa. Kompleto na, ikaw na lang ang kulang. Ang itinagbama laking produkto nila rito ay mga jam at pre-serve mula sa mga berries at iba pang produkto ng farm.
Bukod sa Instagram-worthy na takore, ang isa pang dinarayo rito ay ang kanilang lemon cupcake. Hello mga biyaheros! So ito na!
Ito na ang lemon cupcake na may blueberry filling. Tikman na natin! Mmm! Nag-ima siya.
Malambot siya na. Chiffon yung sabi niya ate. Dasang lasa mo yung lemon.
Napaka-fresh niya sa bibig. Yung tamis na babalik-balikan mo. Yan. Sikat ding pasalubong mula sa Bingget ang ube, ang naging special ingredient sa mga baked goods ng isang kilalang celebrity at foodie.
Yan yung ating ube cheese roll. Ayan. Sarap.
Kasagsagan daw ng pandemic nang sinimula ng actor at chef na si Marvin Agustin na gumawa ng baked goodies. Takot at challenge. Kaya naisip ko gawin isang bagay na natatakot din ako at nadyo challenge and that is baking. Look at that! Noong time na rin na yun, noong nag-iisip kami ng additional offering sa mga tao, sumisikat yung mga iba't ibang variants ng ube.
Alam ng mga tao kasi yung mga ginagawa kong pastries at cakes, hindi namin tinitipid yung ingredients namin. Ay huli! Ang ube jam na nagawa ng mga madre sa Baguio ang ginawa nilang bida ng kanilang bishop.
Yan ang aming ube overload. Meron siyang ube ulit sa loob, kasi may custard siya. Kaya overloaded!
Ano talaga? Talaga lang. Talaga lang.
Ang sarap! Ano kayo binabola? Ang sarap talaga.
Ito ang aming ube at saymada. Ayan. Kanyang tsaka lambat guys.
Look at that. Tikmang ko ba? Para sa inyo. Oh, hiyo ko nang asanin.
Kaya lang. Taktilin ninyo. Pipilitang pa ako ito. Good Shepherd! Ben Grip Uber!
Dahil sa inyo ang sarap ng mga paninda namin. Thank you very much. Ang isa sa mga bago nilang offering?
Look at that! Up! Tapos kumain ng sweets, masarap din magsiesta, diba? Dito sa Kaal Nusan Camp, saktong-sakto yan. Dahil you'll be situated high above a mountain with a 360-degree view of the surroundings.
Daytime rate namin dito sa Kaal Nusan is 100 pesos per head. from 11am to 3pm. Ang overnight entrance is P200 per head pag own tent ang gagamitin from 4pm to 9am naman siya.
So, pwede po kayong mag-rent ng tent sa amin for P100 per head. Yung kubo naman namin is P650 with breakfast and dinner na po yun. So, include Noted na rin po lahat ng facilities dito sa Kaanusan.
Kapag nandito na, pwede nyo nang masampulan ang kanilang pinagmamalaking unique dish, ang passion fruit sinigap. And it all starts with picking the ripe passion fruits. Ito ang kilog na. O, pag malambot na siya, tapos medyo violet na yung kulay niya.
Yan, so pwede na. Yan. Anong kulay po niya pag hinanan? Violet siya. Parang siyang ganito, tapos medyo malambot.
Pag hinanan mo siya. Patapos katasin ang passion fruit, tuloy lang paggawa ng normal sinigang. Pero sa halip ng sapalok o santol ang pampasim, passion fruit ang kanilang nilalagay.
After maluto ng fish, tsaka pag nakita mo ng malambot na yung mga vegetables like okra, pwede na natin ilagay yung passion fruit na blender na. So, ang kinukuha namin doon sa passion fruit, hinihiwa namin into two, tapos kinukuha namin yung laman niya, tsaka namin biniblender. Tikman natin kung mapapakilig tayo sa asin. Mmm!
Malinamdam! In fairness, matitikman mo yung pagka matamis ng passion fruit compared sa mga regular na or iba't ibang sinigang na lagi nating natitikman. At saka, may natitikman ako guys.
May natitikman akong passion. Medyo maanghang siya ng kote, pero napakalinamnam. Mapapa-extra rice ka dito. Kuha na ba tayo bago natin may gusto?
Ang sarap talaga mag-camping sa Caloob, Luzon with all those trees and at that altitude. Pero dahil hindi pa tayo masyadong makalalayo, mabuting i-check muna natin ang ating mga gamit kung okay pa for camping. Mga Beharon, edyo matagal na tayo hindi nag-camping.
Wala nga hindi nag-camping. Edyo matagal na nga. Yun!
Gusto nyo na naman, hindi na tayo marunong. Oh yeah! Alright.
I got... something nice. Last but not the least, we can try out our emergency blanket.
Oh. Wow. Nin, sobrang gamit kasi ngayon dito. Woohoo!
Uy! Ang bago ta'pa yan ang ano eh! Big gift wrapper!
Big gift wrapper! I am so ready for camping! Alright!
See you in the next camping session mga biyero! Ako! Muntik nang makalimutan ang chop soy ko!
Benguet, isa sa mga ultimate sources ng sariwang pagkain ng Pilipinas. Pero sa mga nakita natin, nakilala, at natikman, masasabi natin isa rin ito sa sources of pride ng kulturang Pilipino. Ang bayanihan.
Pagtutulong-tulong, pagsasama-sama, para makaahon ang bawat isa. Parang tsapsuy! Hindi gaanong malasa kung kakainin mo ng solo ang bawat gulay.
Pero kapag pinagsama-sama, at lalagyan pa ng ibang rekado at seasoning, tyak! Angat ang sarap!