Teoryang Pampanitikan

Ano ang Teoryang Pampanitikan?

• Sistematikong pag-aaral ng panitikan at mga paraan ng pag-aaral nito.
• Iba't ibang teorya ang ginagamit sa pag-aaral ng panitikan.

Mga Uri ng Teoryang Pampanitikan

1. Moralistiko

• Tumutukoy sa pagsusuri ng mga pagpapahalaga tulad ng moralidad, disiplina, at kaayusan sa akda.

2. Sosyologikal

• Nakatuon sa kalagayang panlipunan ng panahong isinulat ang panitikan.

3. Psikologikal

• Sinasalamin ang takbo ng isip ng may-akda, antas ng buhay, paninindigan, at mga pinahahalagahan.

4. Formalismo

• Pinagtutuunan ng pansin ang istruktura ng akda, paggamit ng matatalinghagang pahayag, sukat, tugma, at kaisahan ng mga bahagi.

5. Imahismo

• Nagbibigay-diin sa pandama ng mga mambabasa sa pamamagitan ng mga larawang diwa o imahe.

6. Humanismo

• Ang tao ang sentro ng daigdig; binibigyang pansin ang kakayahan ng tao.

7. Marxismo

• Nagpapakita ng tunggalian ng magkasalungat na puwersa tulad ng mayaman at mahirap.

8. Arketipo

• Gumagamit ng huwaran upang masuri ang elemento ng akda, binibigyang diin ang simbolismo.

9. Feminismo

• Nakatuon sa imahe, posisyon, at gawain ng mga babae sa akda, laban sa diskriminasyon.
• Kilalang manunulat: Luwalhati Bautista, Hinoveva Edroza Matote, Elinia Ruth Esmabanglo.

10. Eksistensyalismo

• Binibigyang-diin ang mga paniniwala at kilos ng tauhan, malayang pagpapasya.

11. Klasismo

• Pinahahalagahan ang katwiran, pagsusuri, malinaw at marangal na pagpapahayag.
• Halimbawa: "Florante at Laura" ni Francisco Balagtas.

12. Romanticismo

• Binibigyang halaga ang individualismo, imahinasyon, pagtakas sa realidad.

13. Realismo

• Nagbibigay-diin sa katotohanan at layuning ilahad ang tunay na buhay.