Kaalamang Pangkalawakan: Wika ng Pilipinas

Pagpapakilala

• Ang ating wika mula pagkasilang hanggang sa pagkakaalam sa mundo.
• Tanong: Tagalog ba o Pilipino?

Kasaysayan ng Wika sa Pilipinas

Bago ang Pananakop ng mga Kastila

• Higit kumulang 175 wika sa buong bansa.
• Walang opisyal na wika.

Pananakop ng mga Kastila (1570)

• Sinakop ang Maynila ni Miguel Lopez de Legazpi.
• Itinatag ang gobyerno ng kolonya sa Maynila.
• Tagalog ang pangunahing wika sa Maynila.
  • Inaral at ginawang diksyonaryo na tinawag na "Vocabulario de la Lengua Tagala".
• Ang wikang Kastila ang ginawang opisyal na wika.

Pananakop ng mga Amerikano

• 333 taon pagkatapos, ibinenta ng mga Kastila sa mga Amerikano sa halagang $20 million.
  • Ngayon, ito ay nasa mahigit kumulang $620 million.
• Idinagdag ang Ingles bilang opisyal na wika kasama ang Kastila.
• Wala pang Tagalog na opisyal na wika.

Pambansang Wika

1937: Pagkilala sa Tagalog

• Ipinahayag ang Tagalog bilang pambansang wika.
• Executive Order No. 134 ni Pangulong Manuel Quezon.
• Maraming dahilan kung bakit Tagalog ang napili:
  • Tagalog sa mga rehiyon ng Pilipinas.
  • Tagalog ang pangunahing wika sa Maynila, sentro ng politika at ekonomiya.

1959: Pagtawag sa Wika bilang Pilipino

• Ujok ni Secretary of Education Jose Romero.
• Naging Pilipino ang pambansang wika upang bigyan-diin ang pagkakaiba ng mga taong Tagalog.

1973: Itinakda ang Pilipino

• Ayon sa konstitusyon, Pilipino ang pambansang wika.
• Article 15, Section 3: Batasan ng Pambansa ay magtatakda ng hakbang para sa Filipino.

1987: Pagkumpirma ng Filipino

• New and Improved Philippine Constitution.
• Article 14, Section 6: Filipino ang pambansang wika.
• Filipino ay kumakatawan sa lahat ng wika sa Pilipinas.

Pagkakaiba ng Filipino at Tagalog

• Filipino ay opisyal na wikang pambansa na batay sa Tagalog.
• May mga hiram na salita mula sa iba't ibang wika.
  • Halimbawa: driver, computer, teksto.
• Evolving language ang Filipino, nagtataglay ng mga modernong salita.
• Halaw mula sa Ingles at Espanyol, halimbawa: "dictionary"
  • Sa Espanyol: diccionario; sa Alog: talatigan; sa Pilipino: diccionario.

Konklusyon

• Ang tawag sa pambansang wika ay Filipino.
• Maaaring sabihing Tagalog ang ating wika.
• Paglilinaw na Filipino ay isang evolving language mula sa Tagalog at iba pang wika.