Notatki z wykładu o anatomii serca

1. Położenie serca

• Serce znajduje się w śródpiersiu, pomiędzy płucami.
• Otoczone jest workiem surowiczym - osierdziem.
• Zlokalizowane w klatce piersiowej na wysokości kręgów piersiowych V - IX.
• Oddzielone od kręgosłupa aortą.

2. Budowa zewnętrzna serca

Powierzchnie serca:

• Powierzchnia mostkowo-żebrowa (przednia)
• Powierzchnia przeponowa (tylna)
• Powierzchnia płucna (lewa)

Elementy serca:

• Podstawa serca:
  • Skierowana ku górze i ku tyłowi
  • Zawiera przedsionki i naczynia wychodzące z serca (aorta, tętnice płucne)
• Koniuszek serca:
  • Skierowany w dół, do przodu i w lewo

Naczynia:

• Przedsionek prawy: żyła główna górna i dolna
• Przedsionek lewy: 4 żyły płucne

3. Budowa wewnętrzna serca

Przedsionki:

• Przedsionek prawy:
  • Mięśnie grzebieniaste
  • Ujście żyły głównej dolnej i górnej
• Przedsionek lewy:
  • Ujścia 4 żyły płucne

Komory:

• Komora prawa:
  • Kształt ostrosłupa trójkątnego
  • Ujście pnia płucnego i przedsionkowo-komorowe
• Komora lewa:
  • Grubsza od komory prawej
  • Ujście aorty i przedsionkowo-komorowe

4. Przegroda serca

• Przegroda międzyprzedsionkowa i międzykomorowa
• Część mięśniowa i błoniasta przegrody

5. Warstwy ściany serca

• Nasierdzie, śródsierdzie i osierdzie
• Warstwa wewnętrzna - śródbłonek
• Warstwa środkowa - mięsień sercowy

6. Układ przewodzący serca

Elementy:

• Węzeł zatokowo-przedsionkowy jako rozrusznik
• Węzeł przedsionkowo-komorowy
• Pęczek Hisa i włókna Purkyniego

7. Zastawki serca

Rodzaje:

• Zastawki przedsionkowo-komorowe (trójdzielna i dwudzielna)
• Zastawki półksiężycowate (aorty i płucnego)

Budowa:

• Płatki zastawek połączone z mięśniami brodawkowatymi
• Właściwości otwierania i zamykania zastawek

8. Unaczynienie serca

• Tętnice wieńcowe prawe i lewe
• Odpływ krwi żylnej przez zatokę wieńcową

9. Unerwienie serca

• Splot sercowy: część powierzchowna i głęboka
• Rola układu współczulnego i przywspółczulnego

10. Osierdzie

• Składa się z osierdzia surowiczego i włóknistego
• Funkcje ochronne i stabilizujące serce

Zakończenie

• Znaczenie zrozumienia anatomii serca dla medycyny
• Możliwości transplantacji serca
• Wpływ nerwowego układu na funkcję serca