Overview
Tinalakay sa lektura ang kasaysayan at anyo ng panitikan sa panahon ng katutubo sa Pilipinas bago dumating ang mga dayuhan.
Panitikan Bago Dumating ang mga Dayuhan
- Bago dumating ang mga dayuhan, may mayamang panitikan na ang mga katutubong Pilipino.
- Bawat pangkat etniko at linggwistiko ay may sariling tula, alamat, epiko, at kwentong bayan.
- Maraming sinaunang panitikan ang nawala dahil sa pananakop at paninira ng mga dayuhan.
Anyo at Pagsasalin ng Panitikan
- Karamihan sa panitikan ng mga katutubo ay pasalita at hindi nakasulat.
- May sariling sistema ng pagsulat ang mga Pilipino noon na tinatawag na baybayin.
- Mas mabilis at epektibo ang pagpapasa ng panitikan sa pamamagitan ng pagbikas o oral tradition.
Nilalaman at Paksa ng Sinaunang Panitikan
- Inakala noon ng mga dalubhasa na ang paksa ng panitikan ay umiikot lang sa karaniwang gawain, tulad ng pangingisda.
- Napag-alaman na malawak ang sakop ng mga paksa ng katutubong panitikan, katulad din ng makabagong akda.
Mga Halimbawa ng Sinaunang Panitikan
- Mga uri ng panitikang pasalita: bugtong, salawikain, awiting bayan, epiko, alamat, mito.
- Mayroon ding panitikang isinusulat sa kawayan, kahoy, at bato ngunit kakaunti ang natira.
- Unang anyo ng dula ay makikita sa mga ritwal ng babaylan o katutubong manggagamot.
Pagkawala ng mga Sinaunang Panitikan
- Maraming kopya ng sinaunang panitikan ang sinunog ng mga Kastila dahil tinuring na gawa ng demonyo.
- Kakaunti na lang ang mga natuklasan ng mga arkeologo at dalubhasa mula sa mga artifact.
Key Terms & Definitions
- Baybayin — sinaunang sistema ng pagsulat ng mga Pilipino.
- Pasalita/Pasalindila — paraan ng pagpapasa ng panitikan sa pamamagitan ng pagbikas.
- Babaylan — katutubong manggagamot at tagapagpadaloy ng ritwal sa sinaunang panahon.
- Epiko — mahaba at patulang salaysay tungkol sa kabayanihan.
Action Items / Next Steps
- Basahin ang mga halimbawa ng bugtong, epiko, alamat, at awiting bayan mula sa iba't ibang rehiyon.
- Alamin ang kasaysayan ng baybayin at mga natitirang halimbawa nito.