Kakapusan: Pangkalahatang-ideya

Introduksyon

• Karanasan ng kakulangan sa pambayad o pagkakaroon ng kakulangan sa mga produkto o serbisyo.
• Pagkakaiba ng pangangailangan at kagustuhan.
• Ang kakapusan ay isang pangunahing bahagi ng pag-aaral ng economics.

Kahulugan ng Kakapusan

• Kakapusan:

  • Tumutukoy sa limitadong pinagkukunang yaman para tugunan ang pangangailangan at kagustuhan.
  • Permanente at natural na katangian.
  • Halimbawa: langis na nauubos at hindi na mapapalitan.

• Kakulangan:

  • Panandaliang kawalan ng sapat na supply ng produkto.
  • Maaaring dahil sa bagyo, peste, o biglang pagdami ng demand.
  • Halimbawa: kakulangan ng bigas.

Mga Sanhi ng Kakapusan

• Pagkaubos ng likas na yaman tulad ng:
  • Kagubatan
  • Coral reefs
  • Non-renewable resources (ginto, jamante, nikel)
• Limitadong yamang kapital tulad ng makinarya at kagamitan.
• Limitasyon ng oras at pera.

Mga Palatandaan ng Kakapusan

1. Pagkaubos ng Kagubatan:
   • Nawawala ang tirahan ng mga hayop at halaman; nagdudulot ng extinction.
2. Pagkonti ng Isda at Ibang Laman-Dagat:
   • Dahil sa pagkasira ng coral reefs.
3. Pagbabago ng Klima:
   • Nakakaapekto sa mga produktong agrikultural.
4. Paghihirap sa Yamang Kapital:
   • Pagkaluma at pagkasira ng mga makinarya at gusali.
5. Limitasyon ng Oras:
   • 24 oras lamang sa isang araw; hindi lahat ng nais magagawa.

Mga Epekto ng Kakapusan

• Malawakang kagutuman at kahirapan.
• Pagkakasakit at sigalot sa lipunan.
• Kahalagahan ng matalinong pagdedesisyon at pagtutulungan upang mapamahalaan ang kakapusan.

Mahahalagang Katanungan sa Ekonomiya

• Apat na pangunahing katanungan na dapat sagutin upang maiwasan ang kakapusan.