Starożytna Mezopotamia

Cywilizacja

• Poziom rozwoju społeczeństwa w danej epoce historycznej.
• Ujarzmienie przyrody, wykorzystywanie bogactw naturalnych.
• Powstawanie struktur państwowych.

Mezopotamia (Międzyrzecze)

• Teren między Eufratem a Tygrysem.
• Podział na Mezopotamię Północną (klimat ostry, dostęp do bogactw) i Południową (klimat tropikalny, rozwój rolnictwa).
• Sieć irygacyjna do nawadniania pól.

Sumerowie

• Stworzyli jedną z najstarszych cywilizacji (ok. 4000 p.n.e.).
• Sieć miast-państw, każde z własną administracją i kulturą.
• Najważniejsze miasta: Ur, Uruk, Lagasz, Ummakisz, Larsa.
• Zikurat – świątynia, np. w Ur poświęcona bogowi Nan.
• Politeizm, wiara w wielu bogów.
• Sztandar z Ur: drewniana skrzynka z mozaiką, wskazuje na życie codzienne.
• Oranci: posążki zastępujące wiernych w świątyniach.

Osiągnięcia Sumerów

• Wynalezienie koła (transport, koło garncarskie).
• Odlewnictwo (brąz, złoto).
• Podstawy matematyki i astronomii (system dziesiętny i sześćdziesiętny).
• Kalendarz (354 dni, 12 miesięcy).
• Pismo klinowe: ewolucja od pisma piktograficznego, odbijane na glinianych tabliczkach.

Asymilacja

• Przystosowanie się do życia w obcej grupie, przejęcie jej kultury.

Imperium Akadyjskie

• Pierwsze wielkie imperium, Sargon Wielki (XXIV-XXIII w. p.n.e.).
• Język akadyjski wyparł sumeryjski.
• Epos o Gilgameszu: legenda o Gilgameszu, zawiera motyw potopu.

Babilonia

• Hammurabi: król Babilonu, autor kodeksu praw (oko za oko, ząb za ząb).
• Nabuchodonozor II: rządził na początku VI w. p.n.e., znany z niewoli babilońskiej.

Charakterystyczne budowle Babilonu

• Brama Isztar: reprezentatywna brama wjazdowa do miasta.
• Zikurat Marduka: inspiracja dla wieży Babel.
• Wiszące ogrody Semiramidy: jeden z cudów starożytnego świata.

Asyria

• Główne miasta: Ashur, Niniwa.
• Ashurbanipal: VII w. p.n.e., wielka biblioteka w Niniwie.

Ważne postacie

• Sargon Wielki: twórca Imperium Akadyjskiego.
• Hammurabi: król Babilonu, autor kodeksu praw.
• Nabuchodonozor II: król Babilonu, znany z niewoli babilońskiej.
• Ashurbanipal: władca Asyrii, twórca biblioteki w Niniwie.

Podsumowanie

• Sieć irygacyjna, Sumerowie, Mezopotamia, Zikurat, Oranci.
• Asymilacja, Kodeks Hammurabiego, Brama Isztar, Zikurat Marduka, Wiszące ogrody.
• Ważne postacie: Sargon Wielki, Hammurabi, Nabuchodonozor II, Ashurbanipal.