Overview
Wykład omawia budowę i funkcje więzadeł stawu biodrowego i kolanowego oraz znaczenie powięzi w organizmie człowieka.
Więzadła stawu biodrowego
- Staw biodrowy wzmacniają trzy więzadła: biodrowo-udowe, kulszowo-udowe i łonowo-udowe.
- Więzadło biodrowo-udowe znane jest także jako więzadło Y-kształtne lub więzadło Bingelowa.
- Więzadło Y-kształtne biegnie od kości biodrowej do udowej, wzmacnia przednią część torebki stawowej.
- Staw biodrowy to staw kulisty, którego powierzchnię pogłębia obrąbek stawowy.
Ogólna charakterystyka stawu kolanowego
- Staw kolanowy jest stawem zawiasowym, wykonuje zgięcie i wyprost.
- Połączenia tworzą: kłykcie kości udowej i piszczelowej oraz rzepkowo-udowy.
- Łąkotki poprawiają dopasowanie stawu, amortyzują wstrząsy i wspomagają odżywienie stawu.
Więzadła stawu kolanowego
- Główne więzadła zewnętrzne: poboczne piszczelowe (przyśrodkowe) i strzałkowe (boczne).
- Więzadło poboczne piszczelowe jest szerokie, cienkie, słabsze i łączy się z łąkotką przyśrodkową.
- Więzadło poboczne strzałkowe jest grubsze, węższe, silniejsze, nie łączy się z elementami wewnątrzstawowymi.
- Więzadło właściwe rzepki jest przedłużeniem mięśnia prostego uda, stabilizuje rzepkę.
- Troczki rzepki to boczne pasma utrzymujące rzepkę, związane z mięśniem prostym uda.
- Wewnątrzstawowe więzadła: krzyżowe (przednie ACL, tylne PCL), poprzeczne przednie i więzadło łąkotkowo-udowe.
- Nieszczęśliwa triada: jednoczesne uszkodzenie więzadła pobocznego piszczelowego, łąkotki przyśrodkowej i więzadła krzyżowego przedniego.
Znaczenie powięzi
- Większość więzadeł to zgrubienia powięzi – błony okrywającej ciało.
- Powięź jest złożona i tworzy jedno continuum w ciele, wpływając na wzajemne relacje narządów i struktur.
- Anatomia powięzi jest trudna do nauki z powodów jej wielowarstwowości i ciągłości.
Key Terms & Definitions
- Staw kulisty — staw umożliwiający ruch w wielu płaszczyznach.
- Obrąbek stawowy — struktura pogłębiająca panewkę stawu biodrowego.
- Łąkotka — chrząstka w stawie kolanowym poprawiająca dopasowanie i amortyzująca wstrząsy.
- Więzadło poboczne piszczelowe — przyśrodkowe więzadło stawu kolanowego, słabsze, łączy się z łąkotką.
- Więzadło poboczne strzałkowe — boczne więzadło stawu kolanowego, silniejsze.
- Nieszczęśliwa triada — równoczesne uszkodzenie więzadła pobocznego piszczelowego, łąkotki przy środkowej i ACL.
- Powięź — wielowarstwowa błona łącznotkankowa okrywająca całe ciało.
Action Items / Next Steps
- Sprawdź źródło i poprawną pisownię nazwy „Bingelow”.
- Zapoznaj się z funkcjami i przebiegiem więzadeł stawu kolanowego i biodrowego w atlasie anatomicznym.
- Powtórz podział, funkcje i wzajemne relacje więzadeł oraz powięzi.