UCSP Lesson 10: Politics

Pagbati at Pagpapakilala

• Inihayag ni Sir Edward Noda ang bagong paksa sa UCSP class.
• Pag-uusapan ang "Politics" lalo na ang political at leadership structures.

Mga Mahahalagang Konsepto at Terminolohiya

Political Structure o Institution

• Isang organisadong paraan kung saan ang kapangyarihan ay ipinamahagi at ang mga desisyon ay ginagawa sa loob ng lipunan.

Iba't ibang Political Organization

1. Bands and Tribes

   • Bands
     • Binubuo ng mga pamilya na magkasama batay sa kasal, pagkakaibigan, at iba pa.
     • Impormal ang pamumuno; desisyon sa pamamagitan ng consensus.
     • Pinamumunuan ng village headman.
   • Tribes
     • Mas malaki kaysa sa bands.
     • Isinasagawa ang agrikultura.
     • Halimbawa: Igorots.
     • May council of elders.

2. Chiefdoms

   • Binubuo ng mga komunidad na pinamumunuan ng permanent paramount chief mula sa elite family.
   • Halimbawa: Ra Sulaiman sa Manila, Sultan Kudarat sa Mindanao.
   • Power ay namamana.
     • Simple Chiefdom: Pinamumunuan ng isang pamilya.
     • Complex Chiefdom: Maraming chiefdoms na pinamumunuan ng isang paramount chief.

Nation and State

• Nation: Grupo ng tao na mayroong sama-samang kasaysayan, kultura, at iba pa.
• State: Political unit na may gobyerno, soberanya, at malinaw na teritoryo.
• Nation-State: Estado kung saan ang mga mamamayan ay mula sa iisang nation.
• Apat na Elemento ng Estado:
  1. Tao o populasyon.
  2. Teritoryo.
  3. Pamahalaan.
  4. Soberanya.

Political Legitimacy and Authority

• Authority: Kapangyarihang gumawa ng mga desisyon at mag-utos.
• Legitimacy: Moral at etikal na konsepto na nagbibigay ng karapatan sa authority.
  • Halimbawa: Taliban sa Afghanistan (may authority, walang legitimacy).
  • Halimbawa: Rodrigo Duterte (may authority at legitimacy).

Tatlong Uri ng Authority

1. Traditional Authority

   • Legitimacy mula sa naitatag na ugali at estruktura.
   • Halimbawa: Monarchy (hari, reyna, sultan).

2. Charismatic Authority

   • Legitimacy mula sa karisma ng indibidwal.
   • Halimbawa: Mahatma Gandhi, Adolf Hitler.

3. Rational, Legal, Bureaucratic Authority

   • Legitimacy mula sa pormal na mga patakaran.
   • Halimbawa: Rodrigo Duterte, Joe Biden.

Konsepto ng Pamahalaan

• Major component ng social institution na gumagawa at nagpapatupad ng mga batas.
• Tatlong Sanga ng Pamahalaan sa Pilipinas:
  1. Executive
     • Namumuno: Pangulo.
     • Nagpapatupad ng batas.
  2. Legislative
     • Gumagawa ng batas.
     • Nahahati sa dalawang kapulungan.
  3. Judiciary
     • Nag-interpret ng batas.

Iba't Ibang Uri ng Pamahalaan

1. Monarchy

   • Absolute vs. Constitutional Monarchy.
   • Absolute: Hari o Reyna ay may lubos na kapangyarihan.
   • Constitutional: Kapangyarihan ng monarch ay limitado ng konstitusyon.

2. Democracy

   • Citizens ang pumipili ng mga opisyal sa pamamagitan ng boto.
   • Halimbawa: USA, Pilipinas.

3. Authoritarianism

   • Iisasang tabi ang political plurality, malakas ang central power.
   • Halimbawa: Vladimir Putin, Ferdinand Marcos.

4. Totalitarianism

   • Gobyerno ang nagkokontrol sa lahat ng aspeto ng buhay ng mga mamamayan.
   • Halimbawa: Adolf Hitler, Kim Jong-un.

Assessment

• Pagsusuri ng mga natutunan sa pamamagitan ng mga tanong.
• Tinalakay ang mga konsepto ng state, authority, legitimacy, at iba pang mga kaugnay na paksa.

Pangwakas na Mensahe

• Pagtatapos ng talakayan at paanyaya na i-like at mag-subscribe sa channel ni Sir Edward Noda.