📜

Politika at Istruktura ng Gobyerno

Sep 5, 2024

UCSP Lesson 10: Politics

Pagbati at Pagpapakilala

  • Inihayag ni Sir Edward Noda ang bagong paksa sa UCSP class.
  • Pag-uusapan ang "Politics" lalo na ang political at leadership structures.

Mga Mahahalagang Konsepto at Terminolohiya

Political Structure o Institution

  • Isang organisadong paraan kung saan ang kapangyarihan ay ipinamahagi at ang mga desisyon ay ginagawa sa loob ng lipunan.

Iba't ibang Political Organization

  1. Bands and Tribes

    • Bands
      • Binubuo ng mga pamilya na magkasama batay sa kasal, pagkakaibigan, at iba pa.
      • Impormal ang pamumuno; desisyon sa pamamagitan ng consensus.
      • Pinamumunuan ng village headman.
    • Tribes
      • Mas malaki kaysa sa bands.
      • Isinasagawa ang agrikultura.
      • Halimbawa: Igorots.
      • May council of elders.
  2. Chiefdoms

    • Binubuo ng mga komunidad na pinamumunuan ng permanent paramount chief mula sa elite family.
    • Halimbawa: Ra Sulaiman sa Manila, Sultan Kudarat sa Mindanao.
    • Power ay namamana.
      • Simple Chiefdom: Pinamumunuan ng isang pamilya.
      • Complex Chiefdom: Maraming chiefdoms na pinamumunuan ng isang paramount chief.

Nation and State

  • Nation: Grupo ng tao na mayroong sama-samang kasaysayan, kultura, at iba pa.
  • State: Political unit na may gobyerno, soberanya, at malinaw na teritoryo.
  • Nation-State: Estado kung saan ang mga mamamayan ay mula sa iisang nation.
  • Apat na Elemento ng Estado:
    1. Tao o populasyon.
    2. Teritoryo.
    3. Pamahalaan.
    4. Soberanya.

Political Legitimacy and Authority

  • Authority: Kapangyarihang gumawa ng mga desisyon at mag-utos.
  • Legitimacy: Moral at etikal na konsepto na nagbibigay ng karapatan sa authority.
    • Halimbawa: Taliban sa Afghanistan (may authority, walang legitimacy).
    • Halimbawa: Rodrigo Duterte (may authority at legitimacy).

Tatlong Uri ng Authority

  1. Traditional Authority

    • Legitimacy mula sa naitatag na ugali at estruktura.
    • Halimbawa: Monarchy (hari, reyna, sultan).
  2. Charismatic Authority

    • Legitimacy mula sa karisma ng indibidwal.
    • Halimbawa: Mahatma Gandhi, Adolf Hitler.
  3. Rational, Legal, Bureaucratic Authority

    • Legitimacy mula sa pormal na mga patakaran.
    • Halimbawa: Rodrigo Duterte, Joe Biden.

Konsepto ng Pamahalaan

  • Major component ng social institution na gumagawa at nagpapatupad ng mga batas.
  • Tatlong Sanga ng Pamahalaan sa Pilipinas:
    1. Executive
      • Namumuno: Pangulo.
      • Nagpapatupad ng batas.
    2. Legislative
      • Gumagawa ng batas.
      • Nahahati sa dalawang kapulungan.
    3. Judiciary
      • Nag-interpret ng batas.

Iba't Ibang Uri ng Pamahalaan

  1. Monarchy

    • Absolute vs. Constitutional Monarchy.
    • Absolute: Hari o Reyna ay may lubos na kapangyarihan.
    • Constitutional: Kapangyarihan ng monarch ay limitado ng konstitusyon.
  2. Democracy

    • Citizens ang pumipili ng mga opisyal sa pamamagitan ng boto.
    • Halimbawa: USA, Pilipinas.
  3. Authoritarianism

    • Iisasang tabi ang political plurality, malakas ang central power.
    • Halimbawa: Vladimir Putin, Ferdinand Marcos.
  4. Totalitarianism

    • Gobyerno ang nagkokontrol sa lahat ng aspeto ng buhay ng mga mamamayan.
    • Halimbawa: Adolf Hitler, Kim Jong-un.

Assessment

  • Pagsusuri ng mga natutunan sa pamamagitan ng mga tanong.
  • Tinalakay ang mga konsepto ng state, authority, legitimacy, at iba pang mga kaugnay na paksa.

Pangwakas na Mensahe

  • Pagtatapos ng talakayan at paanyaya na i-like at mag-subscribe sa channel ni Sir Edward Noda.