Dulang

Overview

Tinalakay sa lektura ang dulang "Kahapon, Ngayon at Bukas" ni Aurelio Tolentino na sumisimbolo sa pakikibaka ng mga Pilipino laban sa pananakop ng mga dayuhan, at ang kanilang pagsusumikap para sa kalayaan.

Buod ng Dula

• Isinulat ni Aurelio Tolentino ang dula upang ipakita ang pagtutol sa mga Amerikano.
• Ipinakita ang paglaban ni Inang Bayan (Pilipinas) sa mga mananakop at pagtataksil ng ilang Pilipino.
• Umiikot ang kwento sa pakikibaka para sa kalayaan laban sa mga Kastila, Amerikano, at iba pang dayuhan.
• Naipakita ang kahinaan at kataksilan ng ilan, pati na ang pag-asa sa pagkakaisa ng bayan.
• Sa huli, nagtagumpay ang mga Pilipino na makuha ang kanilang kalayaan matapos ang matinding pakikibaka.

Mga Tauhan at Simbolismo

• Inang Bayan – kumakatawan sa Pilipinas.
• Tagailog – sumisimbolo sa mga Katagalugan/himagsikang Pilipino.
• Dilat na Bulag – sumisimbolo sa Espanya.
• Bagong Sibol – Amerika.
• Masunurin – babaeng Filipina.
• Walang Tutol – lalaking Filipino.
• Matanglawin – gobyerno ng Kastila.
• Malay Natin – gobyerno ng Amerikano.
• Asal Hayop at Dahong Palay – mga taksil na Pilipino.
• Haring Bata – haring Intsik.
• Halimaw – praile o paring Kastila.

Mahahalagang Tagpo

• Pagdiriwang ng kalayaan subalit nalinlang ng mga dayuhan at mga taksil na kababayan.
• Pagkilos at pagtataksil ni Asal Hayop laban kay Inang Bayan at Tagailog.
• Pagkakulong at pagpapalaya kay Tagailog, kapalit ng kayamanan at hiyas ng Inang Bayan.
• Pagpapanggap ni Tagailog upang makalaya at muling pamunuan ang himagsikan.
• Paglusob ng mga Pilipino at pagkakamit ng tagumpay laban sa mga dayuhan.
• Pagkausap ng mga musmos kay Bagong Sibol para sa kalayaan; kalayaan ay napagkaloob sa huli.

Key Terms & Definitions

• Inang Bayan — Simbolo ng Pilipinas.
• Kataksilan — Pagtataksil o pagsusuplong sa sariling bayan sa mga dayuhan.
• Dayuhan — Mga mananakop tulad ng Kastila, Amerikano, at Intsik.
• Himagsikan — Pag-aalsa o rebelyon para sa kalayaan.
• Kalayaan — Layunin ng mga Pilipino sa dula; pagiging malaya mula sa pananakop.

Action Items / Next Steps

• Basahin ang dula para lubos na maunawaan ang simbolismo ng bawat tauhan.
• Sagutan ang tanong: Paano ipinakita ng dula ang kahalagahan ng pagkakaisa para sa kalayaan?