Ewolucja Solidarności w Polsce

Feb 24, 2025

Narodziny Solidarności

Tło historyczne

  • Kryzys gospodarczy w PRL w latach 70., związany z gospodarką centralnie sterowaną.
  • Problemy z inwestycjami w niepotrzebne technologie i brak konkurencyjności.
  • Niedobory w handlu i codzienne trudności, jak np. "zakupy spod lady".

Wydarzenia z 1980 roku

  • Pierwsze strajki na Lubelszczyźnie i innych częściach Polski.
  • Zwolnienie Anny Walentynowicz w Stoczni Gdańskiej jako punkt zapalny do strajku.
  • Udział Lecha Wałęsy i formułowanie postulatów, m.in. przywrócenie zwolnionych pracowników, podwyżka płac, pomnik poległych stoczniowców z 1970 roku.

Strajk w Stoczni Gdańskiej i jego eskalacja

  • 14 sierpnia 1980 r. - początek strajku w Stoczni Gdańskiej.
  • 16 sierpnia 1980 r. - dołączenie innych zakładów pracy do strajku solidarnościowego.
  • Powstanie Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego (MKS) kierowanego przez Lecha Wałęsę.
  • Sformułowanie 21 postulatów strajkowych.

Przyczyny niezadowolenia społecznego

  • Polityczne: obietnice Gierka, silna propaganda sukcesu, cenzura.
  • Społeczne: braki zaopatrzenia, wyż demograficzny, kryzys mieszkaniowy.
  • Ekonomiczne: przestarzały system centralnego planowania, narastające długi.

Porozumienia sierpniowe

  • Strajki rozszerzają się na cały kraj, wsparcie społeczne i kościelne.
  • 31 sierpnia 1980 r. - podpisanie porozumień sierpniowych w Gdańsku przez Mieczysława Jagielskiego i Lecha Wałęsę.
  • Legalizacja NSZZ "Solidarność" we wrześniu 1980 r.

Karnawał Solidarności

  • Wzrost liczby członków Solidarności, nawet do 10 milionów w 1981 roku.
  • Powstawanie niezależnych mediów i organizacji.

Konflikty wewnętrzne i zewnętrzne

  • Wewnętrzne tarcia w Solidarności, wybory przewodniczącego w 1981 roku.
  • Zmiany w kierownictwie PRL: ustąpienie Gierka, liberalny Stanisław Kania, Wojciech Jaruzelski zwolennikiem siłowego rozwiązania.

Międzynarodowe reakcje

  • Plany interwencji ZSRR i interwencja pułkownika Ryszarda Kuklińskiego.
  • Ograniczone wsparcie z Europy, większa pomoc z USA i RFN.

Perspektywy

  • Przygotowania do wprowadzenia stanu wojennego jako kolejny etap historii.

Dziękuję za uwagę!