Geschiedenis Samenvatting

1.1 Brits Kolonialisme in Amerika (1585-1833)

• Ontdekking en kolonisatie:
  • John Cabot claimde Amerika voor Engeland vijf jaar na Columbus.
  • Eerste kolonie op Roanoke, North Carolina.
  • Virginia (1607) en New England (1620) belangrijke vroege koloniën.
  • New Amsterdam werd New York in 1664.
• Relaties met Inheemsen:
  • Kolonisten kregen voedsel in ruil voor wapens.
  • Bloedbaden ontstonden door grondconflicten.
  • 90% van de inheemse bevolking stierf na contact met Europeanen.
• Economische activiteiten:
  • Plantages in het Zuiden (tabak); landbouw en nijverheid in het Noorden.
  • Suikerplantages in Caribische gebied (Barbados, Jamaica).
  • Trans-Atlantische slavenhandel belangrijk.
• Onafhankelijkheidsstrijd:
  • Verlichte ideeën leidden tot verzet tegen Britse belastingen.
  • Boston Massacre (1770) en Boston Tea Party (1773).
  • Onafhankelijkheidsverklaring na lange strijd.
• Afschaffing slavernij:
  • Verbod op slavenhandel in 1807, slavernij afgeschaft in 1833.

1.2 Brits Kolonialisme in India (1765-1885)

• East India Company (EIC):
  • Monopolie op handel ten oosten van Zuid-Afrika.
  • Overname van Bengalen in 1757.
• Bestuur en controle:
  • Indirecte controle door inheemse vorsten.
  • Directe macht na opstanden tegen Britse regels.
• Economische exploitatie:
  • Belastingen en plantages door EIC.
  • India als bron van katoen; industrie minder belangrijk.
• Spoorwegen en communicatie:
  • Uitgebreid spoorwegnetwerk en Suezkanaal in 1869.
• Opkomst nationalisme:
  • Indian National Congress opgericht in 1858.
  • Racistische houding van Britten leidde tot verzet.

1.3 Werkplaats van de Wereld (1750-1900)

• Industriële Revolutie:
  • Stoommachine van James Watt (1784).
  • Groei van bevolking en urbanisatie.
  • Verandering van handelskapitalisme naar industrieel kapitalisme.
• Economische dominantie:
  • Groot-Brittannië als "werkplaats van de wereld".
  • Katoen als belangrijkste exportproduct.
  • London financieel centrum van de wereld.
• Sociale veranderingen:
  • Slechte omstandigheden voor arbeiders.
  • Opkomst van vakbonden en arbeidersrechten.
  • Uitbreiding van kiesrecht voor mannen.

2.1 Interbellum en Tweede Wereldoorlog (1918-1945)

• Eerste Wereldoorlog en Weimarrepubliek:
  • SPD wint eerste naoorlogse verkiezingen.
  • Grondwet en parlementaire democratie ingesteld.
  • Economische problemen door Verdrag van Versailles.
• Dawesplan en economische bloei:
  • Herstel van de economie tussen 1924-1929.
• Opkomst van het nazisme:
  • Beurskrach 1929 leidde tot werkloosheid.
  • Populariteit van NSDAP onder Hitler.
  • Hitler rijkskanselier in 1933.
• Machtsovername door Hitler:
  • Rijksdagbrand en Machtigingswet.
  • Onderdrukking van communisten en andere tegenstanders.