Kolligatif Özellikler

Tanımı ve Genel Bilgi

Çözücünün türüne bağlı olmaksızın, sadece çözünen maddenin tanecik sayısına bağlı özelliklerdir.
Çözeltide çözülen maddenin türü değil, miktarı önemlidir.
TYT’de görülen temel kavramlar üzerine AYT'de sayısal hesaplamalar eklenir.

Kaynama Noktası Yükselmesi
- Çözücünün kaynama noktası, çözünen uçucu olmayan bir madde eklendiğinde artar.
- Kaynama noktası, çözücü ve çözünenin miktarı ile doğru orantılıdır.
- Kaynama noktası hesaplamasında ΔT = Kb * i * m formülü kullanılır.
Donma Noktası Alçalması
- Çözücünün donma noktası, çözünen maddenin miktarına bağlı olarak düşer.
- Çözeltinin donma noktası hesaplanırken ΔT = Kf * i * m formülü kullanılır.
Buhar Basıncı Düşmesi
- Uçucu olmayan bir madde çözüldüğünde çözeltinin buhar basıncı düşer.
- Çözücünün buhar basıncı, çözünen madde miktarına oranla azalır.
- Buhar basıncı düşmesi Raoult Yasası ile hesaplanabilir.
Ozmoz Olayı
- Yarı geçirgen zar yardımıyla çözücü taneciklerinin derişik çözeltiye doğru hareket etmesidir.
- Derişik çözelti, seyreltilmiş çözeltiye emme kuvveti uygular.
- Ters ozmoz, bu sistemin tersine çevrilmesidir ve su arıtımında kullanılır.

İdeal çözeltilerde buhar basıncı, çözücünün mol kesirine ve kısmi buhar basıncına bağlıdır.
Çözelti buhar basıncı: P_total = P_A * X_A + P_B * X_B
Sıvı-sıvı ve sıvı-katı çözeltilerde farklı hesaplamalar kullanılır.

Kaynama Noktası: ΔT = Kb * i * m
Donma Noktası: ΔT = Kf * i * m (Eğer Kf eksi olarak verilirse ekstra bir işleme gerek yoktur.)
Molalite hesaplamaları çözünen maddenin molü ve çözücünün kilogramı üzerinden yapılır.

Ozmoz Olayı: Ağaç kökleri suyu topraktan çeker.
Donma Noktası Alçalması: Antifriz kullanımı motorların donmasını engeller.
Kaynama Noktası Yükselmesi: Tuz ekleyerek makarnanın daha sıcak suyun içinde pişmesini sağlarız.