Coconote
AI notes
AI voice & video notes
Export note
Try for free
Kasaysayan ng Wikang Pambansa
Aug 15, 2024
Kasaysayan ng Wikang Pambansa
Panahon ng Amerikano
Nagsimula ang pakikibaka ng mga Pilipino nang dumating ang mga Amerikano sa pamumuno ni Almirante Dewey.
Ginamit ang edukasyon bilang instrumento sa pagpapalaganap ng demokrasya.
Batas 74 ng Komisyong Pang-Pilipinas (1901):
Ipinagutos ang paggamit ng Ingles bilang wikang panturo sa mga paaralan.
Ang mga gurong sundalo (thaumasites) ang naging guro dito.
Layunin: Agarang maipalaganap ang wikang Ingles sa mga Pilipino.
Panahon ng Commonwealth
Noong 1935, nagkaroon ng pagsulong para sa isang pambansang wika.
Batas 1935, Artikulo 14, Seksyon 3:
Naatasang gumawa ng hakbang tungo sa paglinang ng wikang pambansa.
Ingles at Kastila ang mga opisyal na wika bago pa man maitatag ang pambansang wika.
Batas Commonwealth Blg. 184 (Nob. 13, 1936):
Itinatag ang Surian ng Wikang Pambansa (SWP).
Layunin: Magsaliksik ng mga dialekto sa Pilipinas para sa wikang pambansa.
Batayan sa pagpili:
Ginagamit ng mayorya ng mga Pilipino, lalo na sa Maynila.
Si Jaime C. de Vera ang unang tagapangulo ng SWP.
Kautusang Tagapagpaganap Blg. 134:
Ipinahayag na Tagalog ang gawing saligan ng wikang pambansa.
Kautusang Tagapagpaganap Blg. 263 (1940):
Ipinahintulot ang pagpapalimbag ng Tagalog-English Vocabulary at balarila ng wikang pambansa.
Panahon ng Japon
Pagkatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig, ipinagamit ang katutubong wika, partikular ang Tagalog.
Pagdami ng mga babasahin sa Tagalog at pagsulat ng mga akdang pampanitikan.
Order Militar Blg. 13 (Hulyo 1942):
Nag-utos na gawing opisyal na wika ang Tagalog at Japon.
Panahon ng Pagsasarili
Hulyo 4, 1946:
Ipinahayag ang Tagalog bilang opisyal na wika ng Pilipinas, Batas Commonwealth Blg. 70.
Proklamasyon Blg. 12 (Marso 26, 1954):
Nagsimula ang pagdiriwang ng Linggo ng Wika mula Marso 29 hanggang Abril 4.
Proklamasyon Blg. 186:
Inilipat ang pagdiriwang mula Marso tungong Agosto 13-19.
Kautusang Panggawaran Blg. 7 (1959):
Tinawag ang wikang pambansa na "Pilipino."
Pagbabalik ng paggamit ng "Pilipino" sa mga sertipiko at diploma.
Saligang Batas 1973, Artikulo 14, Seksyon 3:
Patuloy na kikilalanin ang Ingles at Pilipino bilang mga wikang opisyal.
Kautusang Pangkagawaran Blg. 25 (Hulyo 10, 1974):
Implementasyon ng bilingual education policy.
Saligang Batas 1987, Artikulo 14, Seksyon 6:
Itinatakdang ang pambansang wika ay Filipino.
Komisyon ng Wikang Filipino: Itinatag noong dekada '90.
Proklamasyon Blg. 104 (1997):
Pinalawig ang pagdiriwang ng Wika mula linggo tungong buwan tuwing Agosto.
📄
Full transcript