💰

Pangunahing Gabay sa Budget at Ipon

Jul 28, 2025

Overview

Tinalakay sa lecture na ito ang kahalagahan ng tamang pagbabudget ng allowance, ang pag-prioritize ng needs at wants, at ang benepisyo ng pag-iipon sa bangko.

Pagbabudget ng Allowance

  • Dapat i-budget nang maayos ang allowance, kahit ito ay maliit o malaki.
  • Mahalaga ang paglista ng daily gastos gaya ng pamasahe, pagkain, at school projects.
  • Unahin palagi ang mga needs (pangangailangan) bago ang wants (luho).
  • Mas madaling i-manage ang pera kapag may budget planner.

Needs vs Wants

  • Needs: Mga bagay na kailangan sa araw-araw tulad ng pagkain, pamasahe, at gamit sa eskwela.
  • Wants: Mga bagay na nagbibigay kasiyahan pero hindi importante, gaya ng bagong gadgets o damit.
  • Dapat pag-isipang mabuti bago gumastos sa wants; iwasan ang impulsive buying.

Pagkalkula ng Gastos

  • Tukuyin ang total ng weekly needs bago maglaan para sa wants.
  • Halimbawa: Kung 500 pesos ang allowance, kalkulahin ang gastos bawat araw at linggo.
  • Kung may matitira, mas mabuting idagdag ito sa ipon.

Pag-iipon at Savings Account

  • Maiging mag-ipon mula sa natirang pera sa allowance.
  • Mas secure ang pera kapag inilagay sa savings account sa bangko.
  • Ang bangko ay financial intermediary na nagbibigay ng interest sa iyong savings.

Pagkakaiba ng Alkansya at Bangko

  • Alkansya: Pwedeng pag-ipunan ng barya pero walang interest at di gaanong ligtas.
  • Bangko: May interest na nagpapalago sa ipon at mas ligtas ang pera.

Tamang Mindset sa Pera

  • Unahin ang kailangan kaysa sa gusto.
  • Maging disiplinado at mag-track ng gastos.
  • Mag-ipon para sa mga emergency at future goals.
  • Huwag magpadala sa peer pressure sa paggastos.

Key Terms & Definitions

  • Needs — Mga pangunahing bagay na kailangan sa araw-araw.
  • Wants — Mga bagay na nagbibigay ng pansamantalang saya ngunit hindi essential.
  • Budget — Plano ng paglalaan ng pera para sa iba't ibang gastusin.
  • Financial Intermediary — Institusyon tulad ng bangko na nagpo-proseso ng savings at pautang.
  • Interest — Karagdagang pera na kinikita sa ipon sa bangko.

Action Items / Next Steps

  • Gumawa ng sariling budget planner para sa allowance.
  • Ilista at hatiin ang needs at wants sa susunod na linggo.
  • Magbukas ng savings account kung may extra na ipon.
  • Maging consistent sa pag-track ng daily gastos.