Overview
Tinalakay sa araling ito ang kahulugan, uri, at paghubog ng konsensya batay sa likas na batas moral upang magabayan sa paggawa ng tama.
Kahulugan ng Konsensya
- Ang konsensya ay kilos ng isip na naguutos kung ano ang mabuti at dapat gawin o masama at dapat iwasan.
- Tumutulong ito sa tao na magdesisyon at kumilos ng naaayon sa kabutihan.
- Ito ang pinakamalapit na pamantayan ng moralidad at gabay sa paghusga ng tama at mali.
- Ang konsensya ay praktikal na paghusga ng isipan tungkol sa mabuti o masama.
- Maaaring ilarawan ito bilang “mumunting tinig” na nagbibigay ng payo sa tuwing may moral na pagpapasya.
- Isang natatanging kilos-pangkaisipan na paghusga ng ating sariling katwiran.
Mga Uri ng Kamangmangan
- Kamangmangang madadaig (vincible ignorance): May obligasyon tayong alamin ang tama at mabuti; hindi dapat magpasya kung may pagdududa.
- Kamangmangang di madadaig (invincible ignorance): Hindi mo kontrolado ang naging resulta, kahit maganda ang iyong intensyon.
Apat na Yugto ng Konsensya
- Unang yugto: Alamin at naisin ang mabuti.
- Ikalawang yugto: Kilatisin ang partikular na kabutihan sa sitwasyon.
- Ikatlong yugto: Paghatol para sa mabuting pasya at kilos.
- Ikaapat na yugto: Pagsusuri ng sarili o pagninilay.
Likas na Batas Moral
- Unang prinsipyo: Gawin ang mabuti, iwasan ang masama.
- Ikalawang prinsipyo:
- Pangalagaan ang sariling buhay.
- Pangalagaan ang uri at edukasyon ng anak.
- Alamin ang katotohanan at mabuhay sa lipunan.
Paraan ng Paghubog ng Konsensya
- Isagawa nang tapat at masunurin ang paghahanap at paggalang sa katotohanan.
- Maglaan ng panahon para sa regular na panalangin.
Antas ng Paghubog ng Konsensya
- Antas ng likas na pakiramdam at reaksyon.
- Antas ng super-ego.
Key Terms & Definitions
- Konsensya — kilos ng isip na gumagabay sa paggawa ng mabuti o pag-iwas sa masama.
- Likas na Batas Moral — likas na pamantayan ng tama at mali na nakabatay sa kalikasan ng tao.
- Kamangmangan — kakulangan ng kaalaman; maaaring madadaig o di madadaig.
Action Items / Next Steps
- Pagnilayan kung paano ginagamit ang konsensya sa pang-araw-araw na buhay.
- Maglaan ng oras sa panalangin at pag-aaral ukol sa moralidad.