Overview
Ang talakayan ay umiikot sa epikong kuwento ng mga bayaning magkakapatid sa Ayuman, ang kanilang pakikipaglaban at sakripisyo para sa Ilyanon.
Simula ng Kuwento
- Ang Ayuman ay isang bayan sa Mindanao, napapaligiran ng bundok at ilog.
- May tatlong magkakapatid na bayani: sina Agu, Banlak, at Kuya Su, mga anak ni Pamulaw.
- Inutusan silang magdala ng siyam na kumu ng pagkit bilang alay sa datong Moro.
Hindi Tinanggap ang Alay at Pagsiklab ng Labanan
- Tinanggihan ng datu ang alay at tinuring na insulto.
- Nagkaroon ng pagtatalo at pagkamatay ng datu, dahilan ng pangamba sa giyera.
- Nagdesisyon ang magkakapatid na lumikas at magtayo ng kuta sa bundok Ilian.
- Sumiklab ang labanan laban sa mga mandirigmang Moro mula sa Ilog Palangi; nanalo ang mga Ilyanon.
Paglipat, Pakikidigma, at Pag-usbong ni Tanagyao
- Muling lumipat sa bundok ng Pinamaton at bayan ng Tigyandang, sinalakay ulit ng mga kaaway.
- Nauubos ang mga mandirigma, kaya si Tanagyao, batang anak ni Agu, ang humarap sa mga kaaway.
- Sa loob ng apat na araw, natalo niya ang lahat ng mananakop at ipinakilala ang sarili bilang tagapagtanggol ng Ilyanon.
- Bilang gantimpala, inalok sa kanya ang pag-aasawa sa anak ng isang mahalaga.
Bagong Banta at Pamana ng Pamumuno
- Dumating ang bagong panganib mula sa ibang dagat, dala ng mga mananakop.
- Nagbihis si Tanagyao ng sampung suson at kumuha ng hindi nasisirang sibad at kalasag.
- Sa labanan sa dalampasigan, muling nagtagumpay si Tanagyao.
- Ipinamana ni Agu ang pamumuno kay Tanagyao, na itinuring na tagapagmana ng bayan.
Aral at Pamanang Epiko
- Ang epiko ay kwento ng pagkakaisa, tapang at pagmamahal sa bayan.
- Isa itong pamana ng lahing Ilyanon at sambayanang Pilipino.
Key Terms & Definitions
- Ilyanon — tribo o lahi sa Mindanao, pinagmulan ng mga bayani sa kuwento.
- Kumu — tipak o piraso ng pagkit (wax) na ginamit bilang alay.
- Epiko — mahabang salaysay ng kabayanihan at pakikidigma.
Action Items / Next Steps
- Basahin at suriin ang kabuuan ng epikong Agu.
- Alamin ang iba pang epiko ng Mindanao para sa paghahambing.