Transcript for:
Młodość jako czas tożsamości w literaturze

Witajcie na kanale maturalne słuchowisko dziś zajmiemy się bardzo ważnym i głębokim tematem jakim jest młodość jako czas kształtowania własnej tożsamości omówimy to zagadnienie na podstawie Przedwiośnia Stefana Żeromskiego w swojej analizie uwzględnimy również odpowiedni kontekst Młodość to wyjątkowy etap w życiu każdego człowieka czas w którym Odkrywamy kim jesteśmy i kształtujemy swoją tożsamość w tym okresie decydujące znaczenie mają doświadczenia ludzie których spotykamy oraz idee z którymi się konfrontując synu to często wiąże się również z bólem i trudnościami Stefan Żeromski w Przedwiośniu w symboliczny sposób porównuje młodość do Przedwiośnia czasu przejściowego pełnego chaosu i zmian które ostatecznie prowadzą do dojrzewania w młodości kształtują się nasze poglądy wrażliwość idealnie widać na przykładzie Cezarego Baryki Cezary Baryka jest postacią dynamiczną Czyli taką która zmienia się pod wpływem wydarzeń i doświadczeń na początku powieści widzimy go jako rozpieszczonego nastolatka który żyje w Baku jako syn polskich imigrantów jego życie zmienia się całkowicie gdy ojciec idzie na front a w mieście wybucha rewolucja bez autorytetu ojca i wnej brutalnej rzeczywistości młody Cezary szybko Ulega wpływom rewolucyjnych idei początkowo fascynuje go hasło równości i wolności ale z czasem zaczyna dostrzegać że rewolucja niesie za sobą przemoc cierpienie i chaos te doświadczenia pozostawiają w nim trwały ślad uczą go wrażliwości na ludzką krzywdę ale jednocześnie uświadamiają mu że radykalne zmiany mogą przynieść więcej zła niż dobra Cezary nie jest jednak biernym odbiorcą tych doświadczeń jak każdy człowiek przetwarza to co go spotyka i tworzy na tej podstawie własną osobowość na przykład choć w młodości fascynował się ideami rewolucyjnym później odrzuca je ponieważ widzi do czego prowadzą proces budowania swojej tożsamości trwa przez całą powieść a każde nowe doświadczenie Czy to wojna polsko-bolszewicka czy obserwacja nierówności społecznych w Polsce wpływa jego sposób patrzenia na świat jednym z najważniejszych doświadczeń Cezarego jest udział w wojnie polsko-bolszewickiej to wydarzenie budzi w nim miłość do ojczyzny rodziców o której wcześniej Słyszał jedynie z opowieści wojna uczy go Czym jest poświęcenie i patriotyzm ale także pozwala mu zrozumieć że Polska o której marzył jego ojciec nie istnieje po wojnie Cezary dostrzega ogromne nierówności społeczne w kraju widzi biednych Warszawie bezdomnych na przedmieściach i chłopów ledwo wiążących koniec z końcem w nawłoci obserwuje także beztroskie luksusowe życie szlachty i zaczyna buntować się przeciw niesprawiedliwości społecznej szczególną rolę w kształtowaniu jego tożsamości odgrywa konfrontacja z ideą Szklanych Domów ojciec Cezarego opowiadał mu o Polsce Jako o kraju sprawiedliwym gdzie każdy ma dostęp do wygodnego domu Cezary się spotyka jest zupełnie inna Polska po odzyskaniu niepodległości to kraj pełen chaosu biedy i nierówności Cezary nie może pogodzić się z tym że wizja ojca była jedynie Marzeniem które nie miało szans się zrealizować kulminacyjnym momentem procesu dojrzewania Cezarego jest zakończenie powieści w którym idzie na czele Robotniczej demonstracji na Belweder Początkowo jest częścią tłumu co symbolizuje przeciw niesprawiedliwości społecznej jednak w pewnym momencie Cezary odłącza się od demonstrantów i idzie samotnie Ta scena może być interpretowana jako wyraz jego wewnętrznej przemiany decydując się na samotną drogę Cezary podkreśla że nie jest już zależny od tłumu ani od cudzych idei jego samotność symbolizuje dojrzałość jest teraz świadomym niezależnym człowiekiem który samodzielnie decyduje o swojej drodze podobny proces kształtowania tożsamości widzimy w Kordianie Juliusza Słowackiego Kordian po zawodzie miłosnym zaczyna poszukiwać sensu życia i mierzy się z różnymi ideami konfrontuje się z nimi odrzuca je i na ich podstawie tworzy własny światopogląd podobnie jak Cezary dojrzewa Dzięki doświadczeniom Które go kształtują obaj Bohaterowie przechodzą trudny proces budowania swojego ja i uczą się dokonywać świadomych wyborów Młodość to wyjątkowy czas w którym zbieramy doświadczenia i próbujemy się w nich odnaleźć nie mamy wpływu na to co nas spotyka ale możemy zdecydować jak na to zareagujemy to właśnie w młodości Uczymy się analizować nasze przeżycia wyciągać z nich wnioski i budować własną osobowość zarówno Cezary Baryka w Przedwiośniu jak i Kordian w dramacie Słowackiego pokazują że Młodość to czas nieustannego poszukiwania sensu i kształtowania tożsamo ż mają wpływ na to kim się stajemy jako dorośli właśnie dlatego młodość choć trudna jest kluczowym okresem naszego życia inne konteksty literackie Zbrodnia i Kara Fiodora Dostojewskiego opowiada o młodym studencie rodionie raskolnikowie sie zdolny ale z powodu biedy musi Przerwać studia jego trudna sytuacja finansowa i przekonanie że można usprawiedliwić zło dla wyższych celów prowadzą go do decyzji o zamordowaniu lichwiarki by zdobyć jej pieniądze po zbrodni Rodion zaczyna przeżywać wewnętrzne Rozterki jego przekonanie że Morderstwo było słuszne powoli się rozpada Czuje się samotny i zagubiony a wyrzuty sumienia sprawiają że coraz bardziej traci równowagę psychiczną przez całą powieść Raskolnikow zmaga się z pytaniami o moralność sprawiedliwość i to kim tak naprawdę jest jego historia pokazuje że każdy czyn nawet ten popełniony dla dobra innych ma swoje konsekwencje które mogą zniszczyć człowieka Tango Sławomira Mrożka to dramat który opowiada o konflikcie pokoleń i chaosie w świecie który odrzucił wszelkie wartości głównym bohaterem jest Artur młody człowiek który dorasta w rodzinie Gdzie panuje Totalny brak zasad jego rodzice Eleonora i Stomil buntują się przeciw tradycji stworzyli Świat pozbawiony porządku dom Artura jest pełen bałaganu zarówno w sensie fizycznym jak i moralnym matka ma kochanka Co nikogo nie dziwi a ojciec akceptuje ten chaos Artur czuje że brak zasad prowadzi do upadku dlatego postanawia przywrócić porządek próbuje narzucić rodzinie reguły które jego rodzice odrz organizuje zaręczyny z Alą chcąc pokazać że można wrócić do tradycyjnych wartości jednak w swojej walce o porządek staje się równie despotyczny jak chaos z którym walczy próba zaprowadzenia zasad za wszelką cenę sprawia że Artur sam zaczyna przypominać tyrana kulminacyjnym momentem jest pojawienie się Edka prostaka który symbolizuje brutalną siłę i prymitywizm to właśnie Edek przejmuje władzę nad rodziną pokazując że myślna siła wygrywają w świecie gdzie brak jest fundamentów moralnych finałowa scena w której Edek tańczy tango z Eugeniuszem pokazuje że w takim świecie triumfuje brutalność a walka o wartości nie przynosi rezultatu